Maartnummer Theologia Reformata zoomt in op verbond, vroege kerk en van der groe

Jaargang 57 nummer 1 | Een werkgroep onder auspiciën van de HGJB doordacht de plaats van het verbond in de Bijbel. Prof. dr. J. Hoek vat in ‘Een gouden draad in een gevarieerd patroon.

Het verbond van God als kernbegrip in Christus’ kerk’ de resultaten samen en geeft aan hoe Gods verbond met mensen de ruggengraat vormt van het ‘grote verhaal’ van de Schriften. Hedendaagse ontwikkelingen zoals het ‘New Perspective on Paul’ worden in de overwegingen betrokken. Een van zijn conclusies luidt: ‘Het gaat in de doop niet om een publieke bekrachtiging van een te constateren verandering in de tot geloof gekomen mens, maar om de persoonlijke bekrachtiging van Gods belofte aan de gedoopte.’
Prof. dr. M. J. Paul beschrijft in ‘Ik zend u de profeet Elia. De toekomst van Israël volgens de vroegchristelijke kerk’ hoe de toekomstige bekering van het volk Israël aan de orde komt bij vertegenwoordigers van de Vroege Kerk. Een van zijn conclusies: ‘De Vroege Kerk beschouwde zichzelf als het nieuwe Israël; de Schriften, de verbonden, en de beloften aan Israël zijn nu in de eerste plaats voor de christelijke kerk uit Joden én heidenen. Dit is de hoofdlijn geworden in de westerse kerk. We vernemen niets over de blijvende beloften aan Abraham, en ook blijven heel wat oudtestamentische profetieën onderbelicht’. Toch is de vervanging van Israël door de kerk bij de meeste vroeg-kerkelijke auteurs niet in elk opzicht blijvend. Breed verbreid is de overtuiging dat God in de toekomst de draad weer zal oppakken met Zijn volk.
D. Baarssen maakt in ‘De daad van een bedelaar. De functie van het geloof in relatie tot de rechtvaardiging bij Theodorus van der Groe (1705-1784) en Alexander Comrie (1706-1774)’ een vergelijking tussen twee achttiende-eeuwse theologen op het punt van de plaats en functie van het geloof in de rechtvaardiging van de zondaar. Baarssen onderzoekt vier dingen: wat het geloof in relatie tot de rechtvaardiging niet is; wat het geloof in dezen wel is; de werkende oorzaak van het geloof, het beeld van een bedelaar als illustratie van de functie van het geloof in relatie tot de rechtvaardiging. Hij stelt onder meer vast: ‘Het geloof geldt als een receptief medium. Gods genade gaat als werkende oorzaak vooraf aan het geloof als instrumentele oorzaak.’
Prof. dr. H. van den Belt tekent in het Focus-artikel aan de hand van een zestal studies trends in het Reformatie-onderzoek. Prof.dr. G.C. den Hertog, tenslotte, vraagt in de Reflexen onder meer aandacht voor de Exhortatio (een brief aan de kerk) van de huidige paus.

Voor abonnementen, proefnummers en losse nummers (€ 12,00) is het adres: bureau Gereformeerde Bond, Kleine Fluitersweg 253, 7316 MX Apeldoorn, tel. 055-5766660; email: info@gereformeerdebond.nl.