Topografie van een graf
Bethanië nu lag dicht bij Jeruzalem, ongeveer vijftien stadiën daarvandaan. Johannes 11:18
Johannes wil dat wij weten waar Bethanië ligt: vlak bij Jeruzalem. Vijftien stadiën ervandaan, iets minder dan drie kilometer. Als in Jeruzalem de klokken luiden en de wind staat goed, hoor je ze in Bethanië. Maar waarom nu die topografie?
In Bethanië riep de Heere Jezus Lazarus terug uit het graf. Een geweldig wonder! Er waren Joden gekomen om Maria en Martha te condoleren met hun overleden broer. Vanuit Jeruzalem. Qua afstand was dat dus goed te doen, wil Johannes maar zeggen.
Reizen naar Jeruzalem
Toch houdt dat tussenzinnetje iets vreemds. Moeten we misschien eerst over Bethanië heen naar Jeruzalem, om te bedenken dat dat voor de Heere Jezus het doel is van de reis: Zijn eigen sterven, be graven worden en weer opstaan uit de dood?
Zou het niet Johannes’ bedoeling zijn zo het graf van Lazarus te stellen in het licht van de dood én opstanding van de Heere Jezus? En het verdriet van Martha en Maria, het verdriet bij onze graven, ons eigen sterven evenzeer?
Slapen in Bethanië
Om ‘heerlijkheid’ gaat het in dit wonder. Dat is het zwaargewicht en de hoogglans van God. Van Hem, Die de dood kan maken tot een slaap. Lazarus slaapt, zegt de Heere. De discipelen vinden het maar verwarrend allemaal.
Veel mensen zijn tegenwoordig in de war als het over sterven gaat. In een documentaire in het kader van de Week van de euthanasie – zo’n week heb je alleen in Nederland – spraken euthanasieartsen met mensen die hun hulp verlangden. Het woord ‘dood’ of ‘sterven’ gebruikten die artsen niet. Ze hadden het over ‘op reis gaan’, ‘rust krijgen’, ‘lekker slapen’.
Zonder van de zwaarte van lijden af te willen doen, wij weten toch een andere weg? Is dat niet de weg van Bethanië naar Jeruzalem? De Heere Jezus noemt het gestorven-zijn van Lazarus ‘slapen’, maar niet om daarmee af te doen van de verschrikking van de dood. Aan Lazarus’ graf huilt Hij, maar Hij is eerst boos op de dood, kwaad om de zonde, die zich met de dood laat uitbetalen. Met verwoesting, verdriet, met eeuwige verlorenheid, tenzij er voor je zonde is betaald.
Nog even, dan gáát de Heere Jezus betalen. Want Bethanië lag vlak bij Jeruzalem. Horen we in de verte een timmerman met een hamer in de weer, die een kruis in elkaar timmert?
Opstaan in Bethanië
De overwinning die de Heere Jezus in Jeruza-lem zal behalen, tekent zich hier in Bethanië al af. Lazarus, kom naar buiten! En Lazarus kómt naar buiten. Johannes is eigenlijk gauw klaar met het wonder. Hoe groot ook, daar gaat het niet om. Het gaat om de heerlijkheid van God en om geloof. Steeds weer valt hier dat woord, wel een keer of acht. Dan kun je daar niet omheen. Wat geloof is? Martha, die ook nog van Bethanië naar Jeruzalem moet, belijdt het. Geloven begint bij het Woord van de Heere: ‘Ik ben de Opstanding en het Leven.’ Dat Hij zegt: ‘Ik ben…,’ en dat jij dan zegt: ‘Ik geloof dat U bent…’ En dan Hij weer: ‘Wie in Mij gelooft, zal leven, ook al was hij gestorven.’
Terugkeren uit Jeruzalem
Daarna is er inderdaad ook de andere richting: van Jeruzalem naar Bethanië. De weg van het meeleven in verdriet. Maar ga die dan wel in geloof en met de hoop van het geloof, die je vond bij het kruis en open graf van de Heere Jezus. De weg van de liefde. Wat die doet, kun je hier ook leren.
Het was een erkend Joods werk van barmhartigheid: meeleven en meelijden. En zou er bij ons, bijvoorbeeld op het vlak van palliatieve zorg niet nog een wereld te winnen zijn?
Maar om te beginnen naast een ander staan met zijn of haar vragen. Had God niet…? Maria en Martha stikken erin. De Joden hebben dezelfde vraag. Toch staan zij niet echt naast de zussen. De Joden stellen hun vragen onder elkaar, Martha en Maria leggen ze voor aan Jezus. Liefde beweegt ons ertoe elkaar te helpen onze vragen op het goede adres te brengen. Om samen te zien, wat ze Hém doen. Kijk, hoe Jezus ineens naast je komt lopen, Zijn handen voor Zijn ogen doet, en huilt… Hij huilt met je mee, maar zoals Hij huilt, huilt er in de Bijbel verder niemand. Zo vol ontferming, zo vastbesloten ook om een eind te maken aan de macht van de dood. Wie het gelooft, zal het zien en meemaken.
In Bethanië kun je horen hoe er in de verte, in Jeruzalem, klokken worden geluid. Het zijn al paasklokken.
Al veel jaren stimuleren het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond en de deputaten Eenheid van gereformeerde belijders van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) kanselruil en onderlinge ontmoetingen. In dit kader plaatsen we vandaag en volgende week – voor het eerst in de geschiedenis van De Waarheidsvriend – meditaties van predikanten uit de CGK.