Hoe kritisch zijn jongeren over de eredienst? Moeten we de liturgie veranderen om hen erbij te houden? Een kwalitatief onderzoek dat de HGJB recent gedaan heeft, laat zien dat jongeren (16+) positiever over de eredienst zijn dan weleens wordt gedacht. Stof tot nadenken geeft het onderzoek echter wél.
Het is bekend dat er reden is om na te denken over de betrokkenheid die jongeren ervaren bij de eredienst. Veel predikanten en kerkenraden worstelen ermee hoe ze tieners en jongeren ‘aangehaakt’ kunnen houden. De kloof tussen wat er in de eredienst gebeurt en wat jongeren in hun dagelijkse leven tegenkomen, lijkt groter te worden.
Om hier meer zicht op te krijgen, heeft de HGJB een kwalitatief onderzoek gedaan onder predikanten en jongeren in vier verschillende gemeenten. Samen zijn deze gemeenten representatief voor het achterland van de HGJB. Jongeren en predikanten hebben we afzonderlijk van elkaar gesproken en geënquêteerd.
Gezegd moet worden dat de jongeren die meededen aan het onderzoek, doorgaans trouw naar de kerk gaan; ze zijn dus niet representatief voor de gemiddelde jongere in de gemeente. Aan de ene kant is dat een beperking. Aan de andere kant geeft dat sommige resultaten juist extra gewicht. Je kunt de resultaten niet terzijde schuiven met de opmerking dat ‘jongeren nu eenmaal altijd kritisch zijn’.
In dit artikel geven we de belangrijkste resultaten van het onderzoek weer, gegroepeerd per ‘categorie’ die in de eredienst een rol speelt.
Eredienst
Hoe ervaren jongeren de kerkdienst als geheel? We hebben hen gevraagd dat uit te drukken met een cijfer, in het besef dat dit misschien meer zegt over henzelf dan over de kerkdienst (we gaan immers niet naar de kerk om de dienst te beoordelen).
Aan de predikanten werd gevraagd welk cijfer zij denken dat de jongeren zullen geven. Predikanten komen dan uit op een gemiddeld cijfer van 6,8. Dat komt aardig overeen met de werkelijkheid (6,7).
De mate waarin jongeren de kerkdienst herkennen ‘als iets van en voor jou’, scoort lager (6,4). Gegeven het feit dat het gaat om de meer gemotiveerde jongeren, is dat dus niet hoog.
Opvallend is dat de jongeren geen wensenlijstje hebben voor veranderingen van de eredienst.
Dit artikel is geschreven door Anneke van Maanen, Niek van der Wiel en Herman van Wijngaarden, die als gemeente- adviseurs resp. conceptontwikkelaar in dienst zijn van de HGJB.
Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van donderdag 29 februari 2024. Neem een jaarabonnement(€ 53). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!