Beleving
Prof.dr. A.L.Th. de Bruijne, hoogleraar ethiek en spiritualiteit te Kampen (TUK), besprak onlangs in zijn maandelijkse column in het Nederlands Dagblad de groet in de kerkdienst, schrijft ds. G. van Meijeren.
Kerkdiensten binnen de gereformeerde traditie beginnen steevast met ‘votum en groet’. In de Christelijke Gereformeerde of Gereformeerde Bondsgemeenten waar ik af en toe kom, wordt daaraan niets toegevoegd. In mijn eigen vrijgemaakte wereld is dat vaak anders. Voorgangers putten zich uit om alle onderdelen van de liturgie omstandig met eigen woorden toe te lichten, bij voorkeur in jip-en-janneketaal. Ik heb dat zelf ook gedaan maar inmiddels vind ik dat je daarmee een uitleggerige en verstandelijke sfeer schept die de beweging van de liturgie en de gevoelsmatige beleving daarvan in de weg zit. Bovendien slaat zulke zelfbedachte creativiteit zomaar de plank mis. Volgens mij gebeurt dat ook bij votum en groet.
Ik weet niet zo zeker of dr. De Bruijne gelijk heeft met zijn waarneming dat uitleggerigheid voorbijgaat aan kerkdiensten binnen de kring van de Gereformeerde Bond. Het lijkt me wel belangrijk te vragen waar die behoefte aan toelichting van de onderdelen van de kerkdienst vandaan komt. Is het een verlangen naar laagdrempeligheid? Kan de gemeente de taal van de liturgie niet meer meevoelen? Hoe dan ook, in zijn column gaat dr. De Bruijne dieper in op de betekenis van de groet:
Het votum (‘onze hulp is in de Naam van de Heere’) leggen veel voorgangers uit als ‘je afhankelijkheid van de Heere betuigen’. En de groet (‘genade voor u en vrede van God de Vader en van de Heere Jezus Christus’) hoor ik steeds vaker ingeleid met de woorden: God groet u. Vooral deze laatste uitdrukking bezorgt me elke keer een ongemakkelijk gevoel. Groet God ons? Hoe weet die voorganger dat? Mag je dat als mens zomaar poneren om vervolgens zelf voor Gods mond te spelen? Waar vertelt de Bijbel ons dat God mensen groet? En groet God dan in de derde persoon (‘van God’)? Waarom niet gewoon: ‘Ik groet u’? (…).
Lees de volledige tekst van het artikel in De Waarheidsvriend van 8 april 2016.