column

Nieuwe nuchterheid

Na de basisvorming, de tweede fase en het vmbo is er opnieuw een onderwijsvernieuwing die dreigt te mislukken.

Het gaat nu om het zogenaamde passend onderwijs, een vorm van onderwijs waarbij leerlingen die normaal in het – veel te uitdijende – speciaal onderwijs zaten, nu in het regulier onderwijs worden opgenomen. Het zal mij niet verbazen als ook deze vernieuwing bijgezet wordt in het museum van mislukte onderwijskundige experimenten en proefballonnen.

Het is de vraag of we dat moeten betreuren. Het is opvallend dat er sinds enkele decennia een explosieve groei is van het aantal leerlingen dat extra hulp nodig heeft. Dit heeft enerzijds te maken met meer kennis over het menselijk gedrag. Maar veel meer is er een relatie te leggen met de volstrekt doorgeslagen individualisering. Een kind dat lesverstorend gedrag vertoonde werd enkele decennia geleden niet direct geëtiketteerd, maar hoorde gewoon bij het groepje lastige leerlingen dat een stevige aanpak verdiende.

Dat is nu wel anders. Veel ouders hebben de neiging om, niet zelden op het onevenwichtige af, het onderste uit de kan te halen voor hun prinsje of prinsesje. Van diverse kanten hoor ik dat de druk van ouders enorm is. Nog nooit zijn er zoveel kinderen met een hulpvraag geweest. Het staat ook niet in verhouding met wat in de landen om ons heen normaal is.

Van de docenten wordt in inmiddels verwacht dat zij vooral veel rekening houden met de geïndiceerde leerlingen. Sterker nog, storend gedrag heeft nu een duidelijke verklaringsgrond en is niet zelden daarmee gelegitimeerd. Het zal duidelijk zijn dat het geven van normale lessen zo steeds moeilijker wordt. Voor de docent wordt het nog vervelender wanneer ouders op hoge toon verhaal halen als hun kind terecht gecorrigeerd wordt.

Het is niet ongepast dat er op het passend onderwijs bezuinigd wordt. Het wordt tijd voor nieuwe nuchterheid, waarbij ongenuanceerde en ongefundeerde aanspraken op gemeenschapsgelden een halt wordt toegeroepen. Het helpt docenten om op te kunnen treden. En het is vooral goed voor de kinderen die het echt nodig hebben. Juist zij dreigen de dupe worden van de doorgeslagen zorgcultuur.

R. Toes