De stikstofmaatregelen houden de gemoederen flink bezig, ook in Barneveld. In de Gelderse Vallei, waarin Barneveld ligt, zou een stikstofreductie moeten komen van 58 procent. Dit moet in acht jaar tijd zijn beslag krijgen. Uitkoop van boeren zal onvermijdelijk zijn. Hoe reageren we als kerk?
De vrees is dat in de regio Foodvalley rondom Ede en Barneveld minder dan de helft van de bedrijven zal overblijven. Woensdag 22 juni is er een massaal boerenprotest van jongeren, burgers en boeren geweest in Stroe. De boeren voelen zich bepaald niet gewaardeerd door de overheid, terwijl ze zo belangrijk zijn voor de voedselvoorziening. Het vertrouwen in de overheid is flink afgenomen of helemaal verdwenen.
Grote impact
Boeren komen in een knelsituatie. Ze zagen zich in de voorbije jaren gedwongen tot risicodragende schaalvergroting. Daarnaast worden de kosten van prijsverhogingen vooral bij de boeren neergelegd. Geen wonder dat er geestelijke, maatschappelijke en psychische nood ontstaat. Boeren kunnen er overigens wel heel verschillend instaan. Ik spreek ook boeren die aangeven dat er de jaren door al zoveel aan de orde is geweest en dat de soep ook deze keer niet zo heet gegeten zal worden als die wordt opgediend. Wie zal het zeggen? Het kán deze keer anders zijn.
Als kerkelijke gemeente kunnen we de situatie niet veranderen. We hebben wel de verantwoordelijkheid om daar te zijn waar nood is om éxtra leed te voorkomen. De bewogenheid van de Heere Jezus zal ons daartoe dringen.
Gevouwen handen
Onlangs kampten we in onze regio met de vogelgriep. Ook bij leden van onze hervormde gemeente werden kippen geruimd. In gesprek met pluimveehouders bleek toen hoe waardevol de voorbede op zondag voor hen was. Ook kwam aan het licht dat de pluimveehouders niet snel zelf om aandacht en voorbede vragen. Dat is iets om op bedacht te zijn.
Zelf heb ik de eerste weken na het kabinetsbesluit in de voorbede vooral de nood en de vragen, de onzekerheid en het ervaren onrecht richting de Heere verwoord. Ik spreek bewust over ‘ervaren onrecht’. Hiermee bedoel ik niet dat er geen onrecht is. Dat is er ongetwijfeld. Maar hoe en waar? Hoe zal een kerkelijke gemeente de thematiek goed overzien en recht kunnen beoordelen? We hebben gebeden voor de boeren en voor hun gezinnen. We hebben gebeden om wijsheid voor de overheid. Op de overheid kom ik zo terug. De zondag voor de protestdag stond bij ons in het teken van de voorbereiding op het heilig avondmaal. In de voorbede verwoordde ik dat er rust en houvast gevonden mag worden in Christus, Die Zijn lichaam voor ons liet breken en Zijn bloed voor ons vergoot. Hij is in alles het enige fundament. Het betekent ook dit: zijn onze gemeenteleden met een boerenbedrijf ónze zorg? Ze zijn allereerst en ten diepste Góds zorg, Christus’ zorg! Dat geeft ontspanning én betrokken inspanning.
Een luisterend oor
Tijdens de bezoeken die ouderlingen en predikanten afleggen, komt de thematiek als vanzelf ter sprake. Is er daarnaast meer steun te geven? Tijdens de uitbraak van de vogelgriep in dit voorjaar hebben we een avond belegd waarvoor alle pluimveehouders van onze gemeente persoonlijk waren uitgenodigd. Zo’n uitnodiging is overigens ook breder te trekken. Er kwamen zo’n 35 à 40 mensen op af. Aan de hand van vragen werd veel gedeeld. Als ambtsdragers hebben we vooral geluisterd. De vragen gingen over de impact op de persoon, de partner en het gezin (op relaties!), over het ervaren meeleven vanuit de gemeente, over de manier waarop de overheid de vogelgriep aan het bestrijden was. De vragen gingen ook over het ervaren van Gods aanwezigheid en het nadenken over wat God ons door dit alles te zeggen zou kunnen hebben. De avond werd als positief ervaren. We zijn geëindigd met een woord van bemoediging uit de Bijbel en hebben alles in gebed gebracht in een houding van ootmoed en vertrouwen.
Het zou goed kunnen zijn dat we op een geschikt moment opnieuw een dergelijke avond beleggen. De situatie van nu is echter wel heel anders dan tijdens de vogelgriep vanwege de rol van de overheid. Dat vraagt bezinning op een goede aanpak. Een andere vraag is: is er ook een taak voor de jeugdouderling? Voor tieners die een bedrijf over willen gaan nemen, ontstaat er immers veel onzekerheid. Tot slot: op wat voor wijze kunnen de diakenen van betekenis zijn? Na de vakantie gaat over deze dingen verder nagedacht worden.
De gezindheid van het hart
Er ligt een ingrijpend besluit van het kabinet. Als gevolg hiervan spelen allerlei gevoelens op: boosheid en vragen, gelatenheid en pijn. Deze gevoelens mogen een weg vinden naar de Heere in het gebed. In gesprek vind ik het belangrijk naast dit alles de vraag te stellen: kun je voor de overheid bidden? Die vraag heeft niet alleen te maken met respect voor de overheid. Het is ook vanuit de wetenschap dat het uiteindelijk Gód is Die regeert. Hij weet een kabinet, maar ook een provinciale en plaatselijke overheid wijsheid én bewogenheid te geven. Wie ondanks alles door de kracht van de Heilige Geest gaat bidden en blijft bidden, wordt bewaard voor kwaadspreken en schelden, voor een hart dat hard of bitter wordt en voor een steeds grotere druk op kostbare relaties.
Ik vergeet in dit verband nooit het volgende. Samen met een ander was ik op bezoek bij een boer die altijd schold op de minister van Landbouw. De reden? Telkens zat er van alles op zijn bedrijf tegen. Door gesprek kwam hij tot de overtuiging dat dit zonde was en beleed hij het voor God. Hij ontving Gods vergeving, maar er gebeurde veel meer. Het begon in zijn bedrijf beter te gaan en in zijn huwelijk en gezin steeds beter te lopen. Ik besef dat de huidige situatie anders is dan die waarin die boer zich bevond. Maar de gezindheid van het hart blijkt wel belangrijk te zijn.
Tot slot: waar zullen boeren komende jaren doorheen gaan? Iemand die er vaak diep doorging, was de apostel Paulus. Uitgerekend hij sprak van Godswege dit bemoedigende woord: Alle dingen zijn mij mogelijk door Christus, Die mij kracht geeft. (Filip.4:13) Déze Christus leeft.
Geïnteresseerd in meer lezenswaardige artikelen? Neem een jaarabonnement (€ 49,95). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!