‘De koningin is lekker hervormd’

We krijgen een rooms-katholieke koningin. Is dat erg? In zekere zin natuurlijk wel, schrijft dr. B.J. Spruyt. Er wordt een breuk met een oude, betekenisvolle traditie voltrokken, die iedere rechtgeaarde protestant toch een beetje pijn doet.

Het bezoek aan de hervormde kerk in Scherpenzeel was hem slecht bevallen. Ze zongen er langzaam en aan de preek scheen geen einde te komen. ‘Dan kon je toch maar beter gereformeerd zijn!’ zei de jeugdige Bert Klei ’s maandags op het schoolplein. Hij wist zijn hervormde klasgenoten met die woorden tot een bedremmeld zwijgen te brengen. Op één meisje na, dat haar tong naar hem uitstak en triomfantelijk uitriep: ‘Maar de koningin is lekker hervormd!’

Daar had Bert Klei niet van terug, schreef hij later in zijn vaste rubriek in Trouw. Een oudere geloofsgenoot zei later tegen hem dat hij op dat moment had moeten zeggen: ‘Maar Colijn is de baas en die is lekker gereformeerd!’ Daar had hij niet aan gedacht, en het had misschien ook weinig indruk gemaakt. Want in het Veluwse dorp waar Bert Klei opgroeide waren alle notabelen hervormd. De burgemeester was het, en ook de douairière die het plaatselijke kasteeltje bewoonde.

Wie kent niet het prachtige boekje … In het rechte spoor, dat ds. C. van der Wal over zijn vader ds. B. van der Wal schreef? Van 1911 tot 1917 stond hij in Hoevelaken, waar ‘het Huis Hoevelaken’ werd bewoond door baron J.E.N. Schimmelpenninck van der Oye. De baron was een trouw kerkganger en ‘zat ook aan aan de Avondmaalsdis’. Hij leefde vanuit de geest van het Réveil en zorgde er uit eigen middelen voor dat de christelijke school in het dorp financieel uitkwam. Hij was politicus en was De Savornin Lohman gevolgd toen die Kuypers ARP verliet. Hij was voorzitter van de Eerste Kamer. Ds. Van der Wal leidde in 1914 zijn begrafenis, waarbij niet alleen politici maar ook leden van de koninklijke familie aanwezig waren.