In de eerdere artikelen uit deze serie benadrukten we het belang om vooruit te lezen. Vanuit het Oude Testament leren we wie Christus is en herkennen we in Hem de Messias. Tegelijk stelden we dat we ook de omgekeerde weg kunnen bewandelen.
Vanuit de kennis van het Nieuwe Testament lezen we nu het Oude. Wie vanuit Christus terugleest in het Oude Testament, krijgt nog weer een dieper inzicht in de Bijbel.
Kunstzinnig weefsel
In 2014 verscheen bij Boekencentrum Zoetermeer het boek Achteruit lezen. Jezus ontdekken in het Oude Testament. Het is geschreven door de gerenommeerde Amerikaanse professor Richard B. Hays en in het Nederlands vertaald door Kees de Wildt. Hays doet al jaren wetenschappelijk onderzoek naar de vraag hoe het Oude Testament een beslissende rol speelt in het Nieuwe. Hierbij noemt hij niet alleen de directe aanhalingen uit het Oude Testament, maar vooral ook de toespelingen op oudtestamentische teksten en de (nog weer minder duidelijke) ‘echo’s’ van zulke teksten.
Er is, zo stelt Hays, een web van verbindingen via symbolen en woorden. Dit weefsel is heel kunstzinnig aangebracht. Teksten hangen op een bijzondere manier met elkaar samen. Dit zie je meestal niet op het eerste gezicht, maar wel als je let op het voorkomen van woorden en thema’s. Oudtestamentische teksten worden gelezen als vooruitwijzingen naar wat Christus doet.
Voorbijgaan
Een sprekend voorbeeld is in dit verband Markus 6:45-52: Jezus wandelt over de woeste zee naar de discipelen. Nergens in deze geschiedenis wordt het Oude Testament geciteerd, maar toch zijn er veel verbindingen. ‘Wandelen op de zee’ komt in gelijke bewoordingen terug in de Griekse vertaling van het Oude Testament van Job 9:8. Als van Jezus gezegd wordt dat Hij de discipelen ‘wilde voorbijgaan’, is dat eveneens een aanhaling uit Job 9, namelijk vers 4-11: ‘Gaat Hij voorbij, Ik merk Hem niet op.’ Gods voorbijgaan is in Job, aldus Hays, een beeld van dat we Hem niet kunnen vatten of begrijpen. Ditzelfde werkwoord ‘voorbijgaan’ komt ook voor als Gods heerlijkheid Mozes ‘voorbijgaat’ (Ex.33:17). Ten slotte zegt Jezus in vers 50: ‘Ik ben het. Vrees niet.’ In de woorden ‘Ik ben (het)’ herkennen we de naam van God die Hij openbaarde aan Mozes: Ik ben die Ik ben (Ex.3:14).
Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van donderdag 24 november 2022. Neem een jaarabonnement. Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-