Het was een van de grote zorgen in de afgelopen twee jaar in de kerk: zien we de jongeren nog wel terug na corona? Inmiddels wordt in diverse gemeenten de balans opgemaakt. Gelukkig komen de meeste jongeren weer trouw naar de kerk, maar er worden er ook gemist.
De kerk lijkt voor jongeren minder vanzelfsprekend te zijn geworden. Vragen die kerkenraadsleden met ons delen, zijn daarom: hadden we meer moeten investeren in het contact met deze leeftijdsgroep? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat deze groep zich meer gezien voelt? Hoe kunnen we recht doen aan hun vragen zonder afbreuk te doen aan het Evangelie, aan het Woord van God? Zijn er in onze gemeente genoeg personen met wie de jongvolwassenen zich kunnen identificeren?
Betrokkenheid ervaren
Het zijn vragen die elk een eigen insteek vragen en die tegelijkertijd met elkaar samenhangen. Nieuw zijn ze niet, ze zijn alleen versterkt door de coronaperiode. We zien al langere tijd dat het lastiger wordt om jongeren aan de gemeente te verbinden. Jongeren lopen met andere vragen rond dan hun ouders. Ze vinden in de gemeente lang niet altijd mensen met wie ze die vragen kunnen bespreken. Als het gaat over de verschillende generaties, wordt er in de kerk soms meer óver dan mét elkaar gesproken.
Gelukkig kan het ook anders. De afgelopen tijd hebben we als HGJB bij een aantal gemeenten een gesprek geleid tussen oudere jongeren (18+) en de kerkenraad, met positieve opbrengst. Misschien kunnen we gemeenten inspireren om op die manier eveneens het gesprek te bevorderen.
Om misverstand te voorkomen: daarmee presenteren we jongeren niet als een belangengroep die (af en toe) zijn zin moet krijgen. Nog minder willen we de bijbels-theologische noties rond de ambten ter discussie stellen. Het gaat ons erom dat jongeren in een open gesprek betrokkenheid ervaren van de kerkenraad. Andersom worden zij aangesproken op hun eigen verantwoordelijkheid voor hun staan in de gemeente.
Wederzijds begrip
Een open gesprek leidt tot wederzijds begrip. Vaak wordt gedacht dat vragen van jongeren een kwestie zijn van ‘schoppen’ tegen de kerkelijke tradities of regels. De verrassende opbrengst van de gesprekken waarbij wij betrokken waren, is dat dat meestal niet het geval is. In deze tijd komen er allerlei nieuwe vragen op jongeren af, waarbij ze oprecht zoeken naar antwoorden. Die vragen zijn misschien ook nieuw voor de gemeente, maar juist daarom is het belangrijk dat erover gepraat kan worden.
Onze ervaring leert dat als een groep jongeren hierover met de kerkenraad in gesprek gaat, ze ruimte ervaren om eerlijk uit te spreken waar ze mee zitten. Soms gaat het om heel basale vragen, zoals: ‘Waarom zingen wij alleen psalmen?’, of: ‘Mijn vrienden denken dat onze kerk tegen homo’s en transgenders is, dat vind ik lastig.’ Voor een kerkenraad is het belangrijk om de gevoelens en gedachten van jongeren hierover te peilen, ervan uitgaand dat het oprechte vragen zijn.
Andersom ontstaat er zo ook ruimte voor een kerkenraad om uit te leggen waarom men bepaalde beslissingen heeft genomen of waarom men staat voor een bepaalde identiteit. Soms denken jongeren dat kerkenraden dingen alleen maar doen omdat het altijd zo gedaan is. Uitleggen welke visie erachter zit, is dan helpend. Dit zorgt bij jongeren op hun beurt meestal voor begrip: ‘Ze doen niet zomaar wat.’
Verantwoordelijkheden
Een belangrijke reden om te investeren in het gesprek met jongeren, is dat zij de ambtsdragers van morgen zijn. Regelmatig horen we dat het lastig is om ambtsdragers te vinden in de jongere generaties. Wij vragen ons af of dit niet mede te maken heeft met het feit dat we hen niet eerder als serieuze gesprekspartners hebben gezien. Wanneer je jongeren serieus neemt, onder andere door zoveel mogelijk gebruik te maken van hun gaven en talenten, zorg je voor een duurzame relatie (zowel op de korte als op de lange termijn).
Lees de volledige tekst van dit artikel in het nummer van De Waarheidsvriend van donderdag 16 februari 2023. Neem een jaarabonnement. Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-.