Biografie over ds. Jac. van Dijk beschrijft man vol tegenstellingen

Ds. Jac. van Dijk maakte als predikant een radicale bekering mee. Het ging van zeer vrijzinnig naar rechtzinnig, piëtistisch. Tegelijk sprak en schreef hij met veel humor. Daar staat de predikant om bekend, concludeert dr. C.A. van der Sluijs.

De Veluwse predikant M. van Kooten schreef een biografie over ds. Jac. van Dijk, Het wonder van het Westland. Ko van Dijk wordt geboren op 13 januari 1913 in Rotterdam. Een wereldoorlog dreigt.

We krijgen een uitvoerig geslachtsregister van een gereformeerd en vroom voorgeslacht. Later zou ds. Van Dijk in een Open Deurdienst in Zwolle zeggen dat niet alles wat Maarten ’t Hart over ambtsdragers schreef uit de lucht gegrepen was. Hij refereerde toen aan zijn opa.

Ondanks de verschillende kerkelijke achtergronden van vader en moeder Van Dijk, besluiten ze de kinderen een gereformeerde opvoeding te geven, reden waarom de kleine Ko wordt gedoopt in de gereformeerde kerk te Rotterdam-Kralingen. Het is de jonge Van Dijk later vooral te doen om voorgangers die spreekgaven hebben, ongeacht hun ligging. Hij beluistert onder anderen prof. G. Wisse, ds. Gabe van Duinen, dr. A.H. de Hartog, maar ook ds. J. Fraanje, die hij aan de Boezemsingel in Rotterdam hoort.

Vrijzinnig

Jac. van Dijk wordt predikant in het vrijzinnige Zaltbommel. Ondertussen trouwt hij met de gescheiden operazangeres Loes Snel. Het archiefonderzoek wordt dan wel erg gedetailleerd en uitputtend. Het zou in een dissertatie niet misstaan.

De titel Het wonder van het Westland houdt verband met het feit dat Jac. van Dijk destijds zo werd genoemd. In die streek vindt immers zijn geestelijke ommekeer plaats, te weten in zijn tweede gemeente, ’s-Gravenzande, dicht bij Monster. Zelf zegt hij het zo: ‘Ik werd toen met het geloof begiftigd, zoals Kohlbrugge zegt: Sneller dan de bliksem.’ Hij legt daarop zijn ambt neer in ’s Gravenzande.

Van Dijk wordt aanvankelijk een gezelschapsmens. In het taaleigen van deze cultuur zegt men: ‘Er kwam veel volk over de vloer.’ Later zegt hij al spoedig ontdekt te hebben dat daar ‘veel kopiewerk bestond. Clichégesprekken zonder veel inhoud op den duur.’

Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van 23 september 2016. (We hebben momenteel een mooi aanbod voor nieuwe abonnees.)