Boekbesprekingen
Yme Horjus Vrucht van de tucht. Discipelschap en discipline in de gemeente van Christus. Uitg. Buijten en Schipperheijn, Amsterdam; 96 blz.; € 13,99.
De baptistenpredikant dr. Yme Horjus houdt één groot pleidooi voor de tucht. In de kerk roept het woord ‘tucht’ bij velen afschuw op. Het lijkt iets van bemoeizucht te hebben. Het is niet van deze tijd… Dit terwijl in de maatschappij juist het woord ‘tucht’ aan een grote opmars bezig is. Er zijn zovele misstanden dat die via tuchtrecht moeten worden aangepakt.
Moet de kerk niets doen? Dat zou volkomen in strijd zijn met wat de Schrift zegt. In de brief aan de Hebreeën (12:11) staat bijvoorbeeld: ‘Want alle tucht schijnt op het ogenblik zelf geen vreugde, maar smart te brengen, doch later brengt zij hun die erdoor geoefend zijn, een vreedzame vrucht. Die bestaat in gerechtigheid.’ Tucht is liefdedienst. Het beoogt degene die een misstap, een overtreding, een zonde begaat, binnenboord te houden. Het behoud, de zaligheid staat namelijk op het spel. Als christelijke gemeente zou je toch niet moeten willen dat ook maar één verloren gaat.
Toch durven we vandaag zonde niet zo gemakkelijk meer als zodanig te benoemen, zeker niet in concrete zin. Soms wordt dit als de ultieme pastorale houding verkocht. Maar het is, volgens Horjus, eerder gevolg van secularisatie, individualisme en autonomie-denken.
Zoals gezegd houdt Horjus, die in dit boekje een praktische en nadere uitwerking van zijn dissertatie met de titel Elkaar aanspreken biedt, een vurig pleidooi voor tucht. Als christenen moeten we elkaar durven aanspreken. We moeten bereid zijn rekenschap af te leggen. En het zou helemaal zo gek niet zijn om een biechtvader of biechtmoeder te hebben.
In dit korte, in populaire stijl geschreven, boekje ligt de focus niet op de leertucht maar op de levenstucht. Hierbij moeten we niet primair denken aan bestraffing. Het begint met het welwillend meeleven met elkaar om elkaar als discipelen van Christus bij de les te houden. Dit is een van de redenen om openbare belijdenis van het geloof af te leggen, zo zei mijn wijkpredikant tegen mij en anderen uit mijn groep: ‘Ik geloof, maar ik ben niet helemaal te vertrouwen. Hier sta ik, zouden jullie wat toezicht op me willen houden?’ En hij voegde eraan toe: ‘Dit geldt ook voor jullie!’ De belijdende christen stelt zich open voor kritiek en belooft ook anderen bij geval aan te spreken. Opdat wij samen zonder vrees voor het aangezicht van de Heere zullen kunnen verschijnen.
Tucht begint dus bij het tweegesprek (vgl. Matt.18:15-18). Als het verder zou gaan en een zaak van kerkenraad en gemeente wordt, lukt het vaak niet meer, omdat betrokkene zich aan die kerkelijke gemeente heeft onttrokken, hierbij al of niet overgaand naar een andere kerk. Juist vanwege die kerkelijke verdeeldheid en verscheurdheid, hoe onbestaanbaar ook, wordt de ‘vrucht van de tucht’ helaas te weinig gevonden.
We zijn dr. Yme Horjus dankbaar voor het delen van zijn inzichten en hopen dat zij vrucht mogen dragen.