Boekbesprekingen
Liesbeth van Binsbergen, Els Florijn e.a., onder redactie van Christine Stam-van Gent Strijden zonder wapens. Inspirerende verhalen uit de kerkgeschiedenis. Uitg. Brevier, Kampen; 217 blz.; € 19,99.
In een van deze (blijkens de ondertitel) ‘inspirerende verhalen uit de kerkgeschiedenis’ krijgen de woorden van bisschop Valerius van Hippo ineens de wind van de Geest mee: ‘Broeders. De oogst is groot en de arbeiders zijn weinig. Waarom gaan zovelen verloren? Omdat u, mannen, zich aan de dienst van de Heilige onttrekt, omdat u liever druk bent met zaken die geen geestelijk gewicht hebben. Omdat u eigen keuzes maakt in plaats van God te volgen.’ Het zijn woorden die Augustinus raken en hem tot het priesterambt leiden. Het zijn ook woorden die vandaag zeggingskracht hebben, die tonen dat de kerkgeschiedenis ons een spiegel voorhoudt. Actualiteit die net zo goed te vinden is in een preek van Athanasius: ‘Houd vast aan de Schrift! Het is niet ons beperkte verstand dat bepaalt Wie God is en hoe we Hem moeten zien. Nee, Hij is hoger dan ons denken, en Hij verandert ons denken als we in Hem geloven.’
De bundel opent met verhalen van martelaren als Perpetua en Felicia, Germanicus en Polycarpus, vrouwen en mannen uit de tweede eeuw, prooi voor wilde dieren in de arena, die soms aangevochten maar meestal met opgeheven hoofd in het geloof standvastig bleven. De bundel eindigt via Zwingli, Luther, Calvijn en anderen met de tekening van geloof en leven van Corrie ten Boom en Elisabeth Elliot, twee getuigen van de Waarheid. Om waarheid gaat het vaak in de kerkgeschiedenis, met name op kruispunten, als belijden met lijden gepaard gaat – dat leert deze bundel ook.
En… is kerkgeschiedenis saai? Niet als Els Florijn, Christine Stam, Liesbeth van Binsbergen en andere begenadigde vertellers meewerken: dan krijg je een verwoording die raakt, zoals over kamp Ravensbrück, waar de oorlog passeert in het leven van Corrie ten Boom, waar ‘een aantal van de vrouwen tot hun enkels in het water stond, urenlang, tot de ranzige geur van ontstoken voeten en rottend leer alle andere geuren in de slaapzaal overtrof’.