Boekbesprekingen
Drs. J.A. Schippers (red.) Gendergelijkheid. Transgender personen tussen ideologie en compassie (ReflectorReeks). Uitg. de Banier, Apeldoorn; 199 blz.; € 11,95.
Deze nieuwste publicatie van de Guido de Brès-Stichting (SGP) verschijnt precies op het goede moment. Juist omdat het thema transgenderisme volop in de belangstelling staat in de media en ook veel kerkelijke gemeenten en organisaties zich hierop bezinnen. Na een inleidend hoofdstuk vervolgt het boek met een hoofdstuk over feiten, ontwikkelingen en achtergronden met betrekking tot het gendervraagstuk. Begrippen zoals geslacht, sekse en gender worden toegelicht en korte portretten van een vijftal transgender personen brengen de thematiek dichtbij. De cijfers over het aantal transgender personen in Nederland zijn onduidelijk en blijken nogal uiteen te lopen. Op grond van onderzoek van het SCP lijkt het te gaan om een groep van 48.000 personen, wat neerkomt op ongeveer 0,3 procent van de Nederlandse bevolking. Het aantal personen dat om een geslachtsaanpassende behandeling vraagt, is de afgelopen jaren sterk gestegen. Het aantal intakes per jaar bijvoorbeeld steeg bij het Amsterdam UMC van 34 in 1980 naar 686 in 2015. Het derde hoofdstuk behandelt de medische aspecten. Het beschrijft wat genderdysforie is, welke behandelingen worden aangeboden en wat de effecten daarvan zijn. Genderdysforie gaat gepaard met een diep gevoel van onbehagen en lijden. Er is sprake van een complexe verhouding tussen het lichaam en de geest. Ze zijn in de transgenderzorg dan ook niet van elkaar te scheiden. Het gegeven dat de diagnose van genderdysforie niet gebaseerd is op de gebruikelijke medische diagnose en indicatie, maar op psychische factoren bij de cliënt, noodzaakt tot terughoudendheid bij geslachtsaanpassende ingrepen. Daar komt nog bij dat de effectiviteit van de medische behandelingen onzeker is.
Een schets van de internationale genderbeweging volgt in hoofdstuk 4. Hoofdstuk 5 geeft de ontwikkelingen met betrekking tot het thema gender in Nederland weer, met name op het gebied van overheidsbeleid, onderwijs en media.
Hoofdstuk 6 vormt de kern van deze studie. Hierin wordt de gefundeerde conclusie getrokken dat de wereldwijde transgenderbeweging ideologisch van aard is. Er lijkt sprake te zijn van een genderideologie die de individuele autonomie en keuzevrijheid op een absolute manier wil doorvoeren. Uitgebreid wordt ingegaan op de bijbelse mensvisie en relevante ethische en juridische overwegingen. Tegelijk merken we in dit hoofdstuk veel zorg op voor de positie van transgender personen, zodat voorkomen wordt dat juist zij slachtoffer worden van een ideologische strijd. Ook zij zijn allereerst, net als ieder ander mens, schepsel van God. Er wordt gepleit voor compassie en barmhartigheid in de omgang met hen.
Het geheel van het boek overziend vind ik het zeer relevant, inhoudsvol en evenwichtig. In kort bestek krijg je veel relevante informatie over gendergelijkheid, waardoor je na afloop een goed overzicht hebt. Het boek leest prettig door een rustige bladspiegel en niet te lange pagina’s. Allerlei zaken worden op een deskundige en, voor zover mogelijk, objectieve manier beschreven vanuit bijbels, gereformeerd denken. Complimenten daarvoor. Ik wens het boek in handen van veel beleidsmakers in christelijke organisaties en kerkenraadsleden.