Boekbesprekingen
Wim Markus Waarom geloof ik wél? Over Gods verkiezing en jouw keuze. Uitg. Boekscout, Soest; 103 blz.; € 17,99.Telkens geeft de auteur aan dat ons begrip tekortschiet wanneer we nadenken over Gods eeuwigheid, onveranderlijkheid en soevereiniteit. Blijvende vragen sluiten diepe overtuigingen niet uit en omgekeerd. Enig besef van het geheimenis dat Gods eeuwigheid geheel iets anders is dan eindeloos verlengde tijd bevrijdt ons van beklemmend determinisme, dat de eigen verantwoordelijkheid van de mens per definitie uitsluit. ‘Er is tussen eeuwigheid en tijdigheid veel meer verschil dan alleen in lengte.’
Ds. Markus schreef een goede pastorale handreiking inzake vragen rond Gods eeuwige verkiezing en verwerping. Hij richt zich in het bijzonder op jongeren, die hij als het ware aan de hand wil meenemen om hen te leren meezingen met het loflied op Gods verkiezende liefde, zoals we dat bijvoorbeeld in Efeze 1 aantreffen. Het is zijn terechte zorg dat de troost en rijkdom van dit belijden te weinig leeft in de gemeente. Er bestaan nog altijd veel misverstanden over de uitverkiezing en dat wordt er niet beter op wanneer de verkiezende God weinig wordt gepredikt.
Daarom kan gezegd worden dat God Zijn eeuwige besluiten vandaag neemt. Ds. Markus zegt daar dan eerlijk bij: ‘Ik heb geen idee wat alle consequenties daarvan zijn.’ Gods verkiezing is in elk geval geen wet van Meden en Perzen en de Heere is geen gevangene van Zijn eigen besluit. In het besef van de beperktheid van ons inzicht kunnen we het geheimenis leren eerbiedigen en de spanning volhouden.
Schijnbare tegenstrijdigheden tussen bijbelteksten dienen we naast elkaar te laten staan, zonder deze te willen wegwerken ter wille van een kloppend dogmatisch systeem.
Terecht wordt erop gewezen dat er vervlakking optreedt wanneer Gods soevereine majesteit niet meer wordt erkend. De goedkope kritiek die onder meer van bepaalde ‘evangelische’ zijde op de verkiezingsleer wordt geuit, hangt niet zelden samen met een afgeplat Godsbeeld: God als gratis Therapeut voor de dagelijkse dingen en als garantie voor onze voorspoed, in plaats van God als de genadige Verlosser van ons leven. Verzoening en vergeving zijn dan al gauw gepasseerde stations, terwijl in een bijbels verantwoord geloofsleven de verwondering over Gods verkiezende, verzoenende en vernieuwende genade voortdurend toeneemt.
Het gaat in dit boekje toegespitst over ‘Gods persoonlijke keuze voor jou om jou het geloof te schenken, zodat je voor altijd één van zijn kinderen bent.’ (p.44) Begrijpelijk dat vanuit deze focus niet alle aspecten van Gods verkiezing aan de orde komen. Toch lijkt het mij niet te rechtvaardigen dat de verkiezing van het volk Israël geheel buiten het gezichtsveld blijft.
Elk hoofdstuk sluit af met didactisch doordachte verwerkingsvormen. De foto op de omslag van de kerkzaal van de hervormde gemeente van Bergschenhoek wijst heen naar een antwoord op de vraag in de titel van het boek. Ik geloof wél, omdat de Geest van God het geloof mij deed overkomen, in de gemeente, door Woord en sacrament. De lege stoelen op de foto geven de ruimte aan die er dankzij de verkiezende God voor zondaren is: ‘Ga er in gedachten maar zitten.’
J. Hoek, Veenendaal