Bouwer van de kerk
Op 23 juli nam de Heere tot Zich prof. dr. W. van ’t Spijker, emeritus hoogleraar aan de Theologische Universiteit te Apeldoorn (TUA). Hij bereikte de gezegende leeftijd van 94 jaar. We vragen aandacht voor zijn persoon en werk als dienaar van Christus.
Dr. Van ’t Spijker werd na twintig jaar predikantschap in de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) in 1971 benoemd als hoogleraar aan de TUA.
De theoloog
Hij inaugureerde begin 1972 met een rede over ‘Kerkelijk recht en kerkelijke orde bij Martin Bucer’. Deze rede en zijn opdracht om kerkgeschiedenis en kerkrecht te doceren waren in lijn met zijn dissertatie De ambten bij Martin Bucer.
Zijn gaven bleven niet onopgemerkt. Hij ontwikkelde zich in de loop van de jaren tot een uitmuntend kerkhistoricus. Hij schreef vele boeken en artikelen over onder anderen Luther en Calvijn en ook over Bucer, die Calvijn diepgaand beïnvloedde. Met de eerder dit jaar overleden prof. dr. W. Balke was hij een van de grote Calvijnkenners in ons land. Internationaal werd hij als zodanig erkend.
In de feestbundel Geest, Woord en Kerk uit 1991 schrijven zijn collega’s en vrienden in het woord vooraf: ‘Velen hebben van jou opnieuw geleerd dat de kerk niet van gisteren is, dat ze breder en dieper is dan de tijd, waarin wij leven… – ja, dat ze zelfs in de breedste zin niet primair is, maar een functie van Geest en Woord en in de diepste zin een geheim, even goddelijk en tegelijk menselijk als Geest en Woord.’
Dienaar van de kerk van Christus
Dr. Van ’t Spijker kende een bijzondere liefde voor het lichaam van Christus. Hij leed ernstig onder haar verdeeldheid, niet alleen in de CGK, maar ook in de rest van kerkelijk Nederland. Hij achtte die een grote zonde tegen God. Levenslang heeft hij zich ingezet voor de eenheid binnen de CGK en van de reformatorische kerken in ons land. Soms werd hij nauwelijks begrepen.
Dit belette hem niet om ons voortdurend het gebed van Christus uit Johannes 17 voor te houden en de kerken tot concrete, gehoorzame stappen te bewegen. Hij wist dat eenheid van de kerk moet rusten in de gemeenschap met haar Hoofd en in het bewaren van de leer van Christus. Hij bouwde de kerk met deze heilsleer in zijn prediking, ‘mijn belangrijkste werk’. Hij achtte het één groot wonder díenaar van Góds Woord te mogen zijn.
Schat aan informatie
Prof. Van ’t Spijker was ook de drijvende kracht achter de uitgave van vijf handboeken over hoofdzaken in de leer van Christus: Rondom de doopvont, Bij brood en beker, De kerk, Spiritualiteit en Eschatologie. Het zijn alle standaardwerken met een schat aan bijbelse informatie en met opstellen die de verwerking van de leer van Christus in de kerkgeschiedenis uitstekend weergeven. Hij beoogde er vooral de opbouw van Christus’ lichaam mee.
De eenheid in de leer van Christus diende dr. Van ’t Spijker ook in zijn eigen kerken. Jarenlang was hij hoofdredacteur van De Wekker. Hij heeft in die functie met zijn meditaties en artikelenseries Gods gemeenten en haar ambtdragers op een geestelijke manier gevoed en gebouwd met de Schriften en de daaraan ontleende schatten van de Reformatie.
Een arme van geest
Wat de ‘In memoriams’ over zijn persoonlijke leven vermeldden, beaam ik. Hij was inderdaad een meelevende pastor, een vriendelijk, opgewekt en humoristisch mens, soms wat verstrooid. Zijn vrouw ‘vulde hem aan’ en was hem altijd tot grote steun.
Als geen ander wist hij en moest hij leren: ‘alles wat ik ben, ben ik door genáde’. Deze genade stempelde zijn leven: ‘Ook een hoogleraar… moet als een bedelaar gezaligd worden.’ In zijn boekje Conflictstof binnen de gemeente – en de weg van het Evangelie, dat in de Artiosreeks verscheen, verwoordt hij dit levensgeheim: ‘Op grond van de verzoening in Christus leeft de gemeente van de kwijtschelding van schuld en straf en ontvangt zij het recht op het eeuwige leven.’
De laatste jaren werd zijn aardse (tent-)huis afgebroken, maar hij wist van een eeuwig huis bij onze God. Zijn kinderen hebben in die jaren heel goed voor hem gezorgd. Wij condoleren hen van harte, alsook hún kinderen en kleinkinderen.
Het trooste jullie dat jullie vader en opa in de Heere gestorven is. Hij is de God van de generaties. Laten wij dan gelovig uitzien naar de allervolmaaktste ‘familiereünie’ op de grote dag van onze Heere. Op die dag zal alleen onze God gedankt en geëerd worden.
De redactie van het theologisch tijdschrift Theologia Reformata heeft met ontroering kennisgenomen van het overlijden van
prof. dr. W. van ’t Spijker
In de periode van 1970 tot 1998 was dr. W. van ’t Spijker lid van onze redactie, waar hij zijn grote kennis van de geschiedenis van de Reformatie inbracht. Hij was een bekend en gerespecteerd gereformeerd theoloog en een levend voorbeeld van iemand die wetenschap verbindt met vroomheid. Zijn kinderen en verdere familie bidden we de nabijheid van God toe.
Namens de redactie,
dr. T.T.J. Pleizier, interim voorzitter
dr. R.P. de Graaf, secretaris
Ds. P.H. van Trigt
uit Ede is emeritus predikant en lid van het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond.