Calvijn en de kerk

De eenheid van de kerk is zo zeer een klemmende eis van het Woord van God, dat we niet anders kunnen dan met groot verlangen en heimwee uitzien naar de ene ongedeelde universele kerk van Christus.

Deze Una Sancta Catholica et Apostolica Ecclesia vergadert Hij uit alle rassen, talen en volken. De katholiciteit is een bijbelse realiteit, complex en gelaagd, dat ons gedurende ons hele leven in spanning houdt. Wij leren het te geloven. Wij belijden met Nicea: ‘Ik geloof één heilige algemene en apostolische kerk’. Leren wij er ook naar te handelen?‘

De kerk van Christus heeft geleefd en zij zal leven zolang Christus zal heersen aan de rechterhand van Zijn Vader. Door Zijn hand wordt zij staande gehouden, door Zijn bescherming verdedigd, door Zijn kracht gesterkt.’ Niets gaat boven deze bijbelse eenvoud van de Institutie van Calvijn.
In één compacte volzin belijdt hij de eenheid en katholiciteit van de kerk. ‘Tenzij wij namelijk onder Christus ons Hoofd verenigd en verbonden zijn met alle overige leden, blijft er voor ons geen enkele hoop op de toekomstige erfenis. Daarom wordt de kerk katholiek en universeel genoemd, want als er twee of drie [kerken] te vinden zouden zijn, zou Christus aan stukken gescheurd worden en dat is onmogelijk. De gelovigen zijn allen zo in Christus verbonden, dat zij van één Hoofd afhankelijk zijn en dat zij zo tot één lichaam samengroeien en onderling zo aan elkaar gehecht als leden van hetzelfde lichaam, waarlijk tot één gemaakt, die door één geloof, één hoop, één liefde, en door dezelfde Geest van God leven.’
‘Overal waar Gods Woord recht verkondigd en gehoord wordt, waar de sacramenten naar hun inzetting door Christus bediend worden, dat daar de Kerk Gods is, kan op geen enkele wijze betwijfeld worden.’

Het is verbazingwekkend hoe Calvijn – op 26-jarige leeftijd – de Schrift vertolkt met nadruk op de katholiciteit. Dat is de volheid van de kerk als het Lichaam van Christus ‘opdat gij vervuld wordt tot al de volheid Gods’ (Ef.3:19)