Waar bent u naar op zoek?

Cornelius

Drs. Elise van Hoek-Burgerhart
Door: Drs. Elise van Hoek-Burgerhart
10-02-2022

Allen verklaarden dat Cornelius ‘levenswaarde’ heeft en gemist zou worden als ‘lid van de gemeenschap’

Cornelius (24) werkt als assistent in een cateringkeuken in Dresden, Duitsland. Hij houdt van dierenboeken, racebanen en ijsjes. Cornelius heeft een bijzondere vorm van het Downsyndroom en kan door zuurstofgebrek bij zijn geboorte nauwelijks lezen of schrijven. Zonder dat Cornelius het zelf wist, kreeg hij een plek in een belangrijke discussie, aangezwengeld door zijn moeder Carola. Zij ging op pad naar het Grondwettelijk Hof in Karlsruhe, de hoogste gerechtelijke autoriteit in Duitsland. Haar verzoek: bescherm Cornelius.

Wat was de aanleiding? In de eerste maanden van de coronacrisis laaide de discussie op wie in geval van extreme schaarste wel, en wie niet een plek op de ic zou kunnen krijgen. Net als in Nederland werd die discussie ook in Duitsland gevoerd. In Duitsland is zo’n afweging nog altijd extra belast, vanwege de herinneringen aan eugenetische beslissingen ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Dat maakt dat Duitsland tot op de dag van vandaag andere behandelafwegingen maakt dan ons land.

Toen Carola de afgesproken regels onder ogen kreeg, schrok ze. Patiënten met bestaande aandoeningen die de kans op een succesvolle ic-behandeling ‘aanzienlijk verminderen’, bleken uitgesloten van behandeling. Wat zou dit betekenen voor Cornelius? Carola is het gewend om voor haar zoon op te moeten komen. Al vanaf Cornelis’ geboorte maakt ze zich hard voor hem: voor de juiste diagnose, een plekje op de kleuterschool, een goed gehoorapparaat. Het gaat haar niet alleen om de gezondheid van Cornelius, maar om meer: dat hij deel uitmaakt van de gemeenschap.

Daarom maakte Carola haar gang naar de rechtbank. Ze gaf de rechter niet alleen informatie over Cornelius’ handicap en medische toestand, maar verzamelde ook getuigenissen van anderen: van zijn roeitrainer, zijn sportleraar en zelfs van vrijwilligers van haar eigen lokale seniorenclub. Allen verklaarden dat Cornelius als ‘lid van de gemeenschap’ gemist zou worden en dat hij ‘levenswaarde’ heeft.

En de rechter? Tot verrassing van velen stelde hij Carola in het gelijk. Het hof gelastte de regering ‘onmiddellijk’ het leven van mensen met een handicap en/of chronische ziekte te beschermen in het geval van schaarste. Een belangrijk signaal in ethisch gevoelige discussies over behandelen.

Drs. Elise van Hoek-Burgerhart
Drs. Elise van Hoek-Burgerhart