De lobby van transactivisten
In Nederland zijn gender-kritische stemmen nog zwak, schrijft socioloog Elise van Hoek van de Nederlandse Patiëntenvereniging in opinieblad EW (Elseviers Weekblad) van 13 mei. ‘Wanneer dringt breed het besef door dat de lobby van transactivisten aankoerst op een openlijke ontkenning van biologisch geslacht, onwerkbaar beleid en schade aan kinderen?’ vraagt ze zich af.
EW
De nieuwe transgenderwet waarover de Tweede Kamer dit voorjaar debatteert, moet het eenvoudiger maken om juridisch van geslacht te veranderen. Een lichaamsveranderende operatie is hiervoor sinds 2014 al niet meer nodig, nieuw is dat een arts of psycholoog niet langer een diagnose hoeft te stellen van genderdysforie (aanhoudend onbehagen over je eigen geslacht). Het woord hiervoor is zelfidentificatie.
En hier zijn we bij de kern van het probleem. Want deze wet creëert een nieuwe werkelijkheid die grote gevolgen kan hebben. Er is dan geen definitie meer van wat een man of een vrouw is. Subjectieve genderidentiteit krijgt voorrang boven biologisch geslacht. Terwijl lichamelijkheid, vrouwelijkheid en mannelijkheid positieve ordenende principes zijn die ertoe doen. Als we die zichtbare biologische realiteit inruilen voor postmodern relativisme, verliezen we daarmee een gedeelde visie op de werkelijkheid. (…)
Zelfidentificatie is in een aantal landen al praktijk. Een biologische man kan zich vrouw noemen en toegang krijgen tot vrouwentoiletten, kleedruimten of gevangenissen. Vrouwen kunnen zich daar niet alleen ongemakkelijk of onveilig bij voelen, maar het heeft al daadwerkelijk tot fysiek geweld en verkrachting geleid. Binnen de vrouwensport heeft de invloed van transvrouwen grote impact zoals Lia Thomas, de Ivy League-transzwemmer, die als winnaar boven haar teamgenoten uittorent. Als zelfidentificatie bij wet geregeld is, wordt hiertegen bezwaar maken een vorm van discriminatie.
Wat betreft beleid en taal doet Nederland al volop mee om een genderneutrale werkelijkheid te creëren. ‘We promoten diversiteit omdat het essentieel is voor het realiseren van onze strategie,’ vermeldt ING. De gemeente Amsterdam stelde voor haar ambtenaren genderneutrale taaltips op. Dat burgers hier en masse kritisch op reageren, laat zien dat de vraag niet vanuit de samenleving komt maar dat dit onder de radar en vanuit internationale verbanden wordt doorgevoerd.
Begin april stelde de liberale Australische senator Alex Antic in de Senaat van Canberra de vraag of het ministerie van Volksgezondheid kon definiëren wat een vrouw is. De minister, professor Brendan Murphy, kon slechts na het nodige geschutter toegeven dat er ‘definities zijn hoe mensen zich definiëren’. Labourpartijleider Keir Starmer bekritiseerde al eerder parlementslid Rosa Duffield, die de uitspraak steunde dat ‘alleen vrouwen een baarmoederhals hebben’. Het benoemen van de eigenheid van mannen en vrouwen, zoals genderexpressie of het feit dat geslacht ook sociaal en cultureel doorwerkt, komt steeds meer onder vuur te liggen. (…)
Weerstand gaat gepaard met informele en formele sancties. Vanwege haar kritiek op ‘mensen die menstrueren’ ontving Harry Potter-auteur J.K. Rowling doodsbedreigingen. Haar opvattingen over biologisch geslacht gaven zo veel controverse dat hoogleraar Kathleen Stock zich genoodzaakt zag haar universiteit te verlaten. Werknemers die de ‘nieuwe’ aanspreekvorm van hun non-binaire collega’s niet willen gebruiken, kunnen rekenen op boetes. In ons land stelde het College voor de Rechten van de Mens transvrouw Aleksandra, inclusief penis, in het gelijk. De sportschool zou discrimineren omdat die Aleksandra de toegang tot de vrouwenkleedkamer ontzegde.
Maar de gevolgen kunnen nog ingrijpender zijn. In Canada kwam vader Robert Hoogland in de cel terecht omdat hij niet instemt met de medische transitie van zijn 14-jarige dochter. En in Californië kwam vader Ted voor de rechtbank te staan en werd hij uit de ouderlijke macht ontzet omdat hij de plotseling opgekomen transitiewens van zijn zoon Drew niet steunde. Veranderende opvattingen raken niet alleen wetgeving en beleid, maar ook de levens van jonge tieners.
Het zou naïef zijn te hopen dat deze ontwikkelingen overzee in ons land wel voorbij waaien. Hoewel de toegang tot transgenderzorg in de Verenigde Staten laagdrempeliger is dan in Nederland, is ook hier de trend ingezet naar affirmatieve (bevestigende) zorg. Mede door lesmethoden van Rutgers en COC raken kinderen al op jonge leeftijd vertrouwd met het idee dat genderidentiteit een keuze is en je geslacht te veranderen is. Bedoeling is dat bij de nieuwe transgenderwet de leeftijdsgrens verdwijnt, zodat jongeren onder de zestien hun geslachtsregistratie kunnen wijzigen. Terwijl vroeger vooral jonge jongens kampten met genderdysforie, melden nu toenemend pubermeisjes zich bij de genderpoli. (…)
Er zijn sterke aanwijzingen dat verwarring rond geslacht en gender bij tieners en jongvolwassenen kan ontstaan door ‘sociale besmetting’ en dat sociale media daarbij een grote rol spelen, zoals journalist Abigail Shrier en onderzoeker Lisa Littman beschrijven en inmiddels door meerdere toonaangevende genderartsen wordt erkend.
Hier functioneert onze democratie niet zoals het zou moeten: dit is een issue waarover maatschappelijk debat moet zijn en waarover politieke partijen ruim vooraf kleur moeten bekennen. Anders kan er een nieuwe transgenderwet ingevoerd worden waar velen nooit van gehoord hebben, laat staan de consequenties overzien. Ook wie zorgeloos denkt los te komen van het binaire en individuele expressie toejuicht, leeft in een samenleving met anderen. We moeten de signalen van toenemende chaos over man-vrouw-definities, de druk en dwang tegen wie zich verzet en de explosief stijgende transitiewens bij jongeren uiterst serieus nemen. Een wetswijziging is het laatste dat daar nu bij past.
Trouw
Trouw schrijft in een redactioneel commentaar van 24 mei over dezelfde problematiek. Het lijkt wel of het een reactie is op het artikel van Van Hoek in EW.
De tegenstanders van de Transgenderwet roerden zich de afgelopen maanden veelvuldig. Genderkritische feministen vrezen dat er misbruik gemaakt wordt van de wet. Mannen zouden gemakkelijker kunnen binnendringen in vrouwenruimtes – denk aan kleedkamers, wc’s of speciale vrouwengevangenissen. Ook zouden de consequenties van de wet onvoldoende in beeld zijn gebracht, menen deze feministen. Voyeurisme of potloodventen zouden straks niet meer strafbaar zijn. Misbruik of grensoverschrijdend gedrag door mannen én vrouwen moet altijd worden bestraft. Ook daar hebben we wetgeving voor. De feministen verliezen met de argumenten die ze aanvoeren de geest van de transgenderwet uit het oog, namelijk: het verbeteren van de kwaliteit van leven voor veel transpersonen. Zij moeten nu enorm hun best doen om gezien te worden. Als het veranderen van de letter in het paspoort hen helpt bij erkenning, kunnen we dat als samenleving alleen maar omarmen. Wantrouwen helpt daar niet bij.
Het is een erg zwak commentaar. Als je het zo benadert, dan is er ook geen bescherming van seksuele omgang met minderjarigen meer nodig want, zou Trouw zeggen, er is nu eenmaal wetgeving ten aanzien van misbruik en grensoverschrijdend gedrag. Daarmee zouden kinderen en jongeren voldoende beschermd moeten zijn. Maar zo werkt het niet. Ook niet als het om bescherming van vrouwen gaat. Er zullen zich allerlei situaties gaan voordoen die grensoverschrijdend zijn. Die gevallen doen zich nu al voor. Ook als dat niet het geval is, is het zeer onwenselijk omdat het een sterk gevoel van onveiligheid geeft. Het is een rare ontwikkeling: aan de ene kant wil men de grootst mogelijke diversiteit invoeren, want het moet mogelijk zijn op elk gewenst moment van geslacht te veranderen. Zelfs is het zo dat je de vrijheid moet hebben om je geslacht onbepaald te laten (geen m en geen v, maar een x). Maar deze diversiteit loopt meteen weer uit op een dwangmatige uniformiteit, want wie tegen deze ontwrichting bezwaren uit, maakt zich schuldig aan discriminatie. ‘Moreel traditionalisme van orthodoxe voorgangers kan leiden tot gevaarlijk extremisme’, staat in een Canadees rapport te lezen. Wie zo denkt, moet ook de Bijbel wel een gevaarlijk boek vinden: ‘mannelijk en vrouwelijk schiep Hij hen.’ (Gen.1:27) Dat is bepaald niet genderneutraal. God staat in de beklaagdenbank. Alweer.