Diaconale presentie
De apostel Paulus schreef zijn jongere collega Timotheüs al om de rijken in deze tegenwoordige tijd aan te sporen ‘om goed te doen, rijk te zijn in goede werken, vrijgevig te zijn en bereid om samen te delen’. Ook in onze tijd, in ons land is deze oproep actueel.
De aansporing van Paulus (1 Tim.6:18) heeft alles te maken met de levende God, Die ‘ons alle dingen in rijke mate verschaft’. Het is prachtig dat Timotheüs bovendien een belofte verbindt aan deze vrijgevigheid: ‘een goed fundament voor de toekomst.’ Niet alleen op deze plaats, maar ook de Korinthiërs moedigt de apostel aan om vrijgevig te zijn, want ‘God heeft een blijmoedige gever lief’. (2 Kor.9:7) Paulus bouwt in zijn aansporing aan Timotheüs en de gemeente in Korinthe voort op de Schrift; vanuit Psalm 146 weten we dat de Heere wees en weduwe staande houdt. In de Bergrede maakt de Heere Jezus duidelijk hoe belangrijk het is om te geven, hoewel Hij er direct bij zegt dat het er daarbij niet om gaat om ‘door de mensen gezien te worden’.
In het klassieke bevestigingsformulier voor diakenen klinkt de taak voor deze ambtsdragers, om ‘in alle getrouwheid en naarstigheid de aalmoezen en goederen, die aan de armen gegeven worden, te verzamelen en te bewaren’ en uit te delen.
Welvarend
Nu is de context waarin deze woorden vandaag de dag klinken in het algemeen een welvarende. In elk geval geldt in het algemeen voor veel inwoners van de burgerlijke gemeente Zuidplas dat zij welgesteld zijn. Veel inwoners blijken hun schaapjes financieel gezien op het droge te hebben. Deze welvaartsstandaard geldt ook voor veel gemeenteleden van onze hervormde gemeente. Sommige gemeenteleden beschikken, naast een compleet wagenpark, over een tweede huis, al dan niet op wielen, en houden met gemak middelen over om te kunnen beleggen. Zoals Timotheüs in zijn tijd al te maken heeft met ‘rijken in deze tegenwoordige wereld’, geldt dat voor veel gemeenteleden in Nieuwerkerk aan den IJssel. Ik heb geen concrete cijfers van een onderzoek, maar ik vermoed dat hetzelfde voor veel gemeenten in ons land geldt: veel kerkelijke gemeenten binnen de Protestantse Kerk in Nederland kunnen gerekend worden tot ‘middenstandsgemeenten’.
Geen vetpot
Dit geldt natuurlijk niet voor iedereen. Binnen onze gemeente zijn er ondernemers die eerder getroffen waren door de coronaperiode en nu te maken krijgen met hoge energiekosten. Soms betekent dit dat een onderneming, zoals een tuinderij, niet kan worden voortgezet. Dat is best zuur, zeker als een bedrijf al jarenlang een bloeiende onderneming is. Ik vermoed dat het in meer gemeenten voorkomt dat een onderneming ophoudt te bestaan. Bovendien heeft het beëindigen van een onderneming ook altijd gevolgen voor werknemers. Ondanks de vele vacatures die er in ons land zijn, is het nog niet altijd zo gemakkelijk om ergens aan de slag te gaan.
Binnen de gemeente zijn er daarnaast ouderen die slechts een AOW-uitkering krijgen. Met de stijgende prijzen in de winkel en de hoge inflatie is een uitkering geen vetpot. Tijdens een pastoraal huisbezoek valt het dan soms zomaar op dat de bank al heel veel slijtageplekken vertoont. En er zijn gemeenteleden met een krappe beurs, door bijvoorbeeld werkloosheid of chronische ziekte. Wie in deze tijd in een huurhuis woont, waar de warmte soms door alle kieren heen gaat, heeft het niet gemakkelijk. Vanuit de diaconie wordt geregeld een appèl gedaan op de wijkouderlingen en andere pastorale bezoekers om aandacht te hebben voor financiële problematiek en zorgen. De schaamte om aan te kloppen met financiële zorgen is groot. Daarom gaan wijkouderlingen, subtiel maar actief, het gesprek aan bij een vermoeden van financiële zorgen. Soms gebeurt het dan dat gemeenteleden vanuit de diaconie wat extra ondersteuning ontvangen.
Helpende hand
Naast de zorg voor gemeenteleden weet de hervormde gemeente zich, onder aanvoering van een actieve diaconie, medeverantwoordelijk voor álle inwoners van onze burgerlijke gemeente Zuidplas. Daarom is onze kerkelijke gemeente aangesloten bij een ‘Inter-Kerkelijk Overleg’, waarin alle geloofsgenootschappen participeren. Vanuit deze werkgroep is er in november besloten om in het kader van de alsmaar stijgende inflatie alle inwoners een helpende hand te bieden. Er werd een folder gemaakt die in een oplage van 10.000 exemplaren via een huis-aan-huisblad is verstrekt en ook bij scholen, huisartspraktijken en kerken is neergelegd. In de folder wordt op verschillende niveaus een keur aan organisaties en stichtingen aangereikt waar men terecht kan voor hulp. Dit varieert van inloop bij een buurtcentrum tot hulp bij het verkrijgen van overzicht in financiën en informatie over voedselhulporganisaties in Nieuwerkerk. De folder is vooral bedoeld om de hulp die vanuit de kerken wordt geboden, onder de aandacht te brengen. Uiteraard zoeken we ook via de website van onze gemeente naar contact met de doelgroep (hervormdnieuwerkerk.nl/hulpbijinflatie). De verwachting is dat de informatie gaandeweg haar weg vindt naar degenen die het nodig hebben.
Boodschappenkast
Heel concreet heeft de diaconie van de hervormde gemeente aan het begin van de coronapandemie een commitment afgegeven aan de Voedselbank en de Boodschappenkast Zuidplas. Beide organisaties merkten dat de hulpvraag fors toenam. Onze gemeente heeft in de coronajaren deze ‘Boodschappenkast’ een plek gegeven binnen ons kerkelijk centrum om voedsel te sorteren en uit te delen. Deze stichting zorgt voor inwoners die het niet redden en niet in aanmerking komen voor de Voedselbank vanwege de landelijke voedselbanknorm. Deze maand betreft het 37 gezinnen. Het gaat bij elkaar maar liefst om 116 cliënten: 89 volwassenen en 27 kinderen.
Het beeld van landelijke cijfers zien we dan ook terug in de gemeente Zuidplas. Zo blijkt de consistorie iedere zaterdag letterlijk een uitdeelpunt te zijn geworden. Soms schuurt dat wel, omdat het kerkelijk centrum uiteraard multifunctioneel wordt gebruikt. Toch is er bij gemeenteleden en de kerkenraad een groot verlangen om op deze manier present te zijn en een stukje van onze ‘heilige ruimte’ beschikbaar te stellen voor degenen die het niet zo gemakkelijk redden.
Via deze concrete vormen zoeken we er als gemeente naar om uiting te geven aan de roeping van het Evangelie en de weg te gaan van de Heere Jezus Christus, Die immers arm is geworden, terwijl Hij rijk was. In navolging van Hem willen we als gemeente vrijgevig in de samenleving staan.