Een gastvrij thuis
Het Bijbelhuis in Antwerpen bestaat vijftig jaar. Zijn missie? Het Evangelie en leven delen met moslims en de buurt. In deze halve eeuw is één ding voor teamleden, vrijwilligers en deelnemers duidelijk geworden: ‘Dit is niet anders dan het huis van God.’
Deze uitspraak van Jakob te Bethel (Gen.28), waar God hem onverwacht en bij verrassing liet weten met hem te zijn, getuigt ook voor Antwerpen van Gods waarachtige en betrouwbare aanwezigheid.
Liefde voor moslims
In 1972 is het begonnen. Evangeliste Dini van Os wilde aan kinderen in Antwerpen het Evangelie brengen. Met steun van de Gereformeerde Gemeenten en vanaf 1984 met steun van de GZB in relatie met de Belgische protestantse Christusgemeente te Antwerpen, onderdeel van de Verenigde Protestantse Kerk in België (VPKB). Met steun van vele vrijwilligers, stagiaires en donateurs kon het werk voortgang vinden. Sinds dit jaar voorziet het Bijbelhuis zelfstandig in eigen financiële middelen.
De doelgroep was toen niet gezocht, het werden de eerste migranten: Marokkaanse en Turkse gezinnen. Dat is niet meer veranderd. Gedurende de afgelopen vijftig jaar vonden verschillende bevolkingsgroepen het huis, zoals Assyriërs en later Syriërs, Afghanen en Iraniërs. De liefde voor moslims in het bijzonder was en bleef kenmerkend. Hierdoor heeft het Bijbelhuis veel ervaring en kennis opgedaan. Hierin is het altijd geruggensteund door de stichting ‘Evangelie & Moslims’. Inmiddels mag zij zich met hulp van Belgische christenen verder ontwikkelen tot een gemeenschap die én de buurt én de kerk in brede zin dient. Het Bijbelhuis is kerk, hoewel nog niet zo erkend. Officieel streeft ze naar een pioniersplek binnen de VPKB in de hoop haar kennis en ervaring te delen met gemeenten die klein en kwetsbaar zijn.
Gastvrije plek
Bij het Bijbelhuis moeten we ons geen vaste groep voorstellen waar af en toe iemand ‘als vreemde’ bijkomt. Elke dag is er anders. Het Bijbelhuis is een gastvrije plek, waar je altijd binnen kunt komen. Om te studeren, om stil te zijn, om anderen te ontmoeten, om terug te komen als je soms jaren niet geweest bent. Het gaat er familiaal aan toe. Voor praktische hulp weten we elkaar te vinden. Het werk ligt allemaal niet vast in grootse planningen en beleidslijnen. Duidelijk is wat je doet, voor wie je dat doet én namens Wie. We doen geen activiteit vóór mensen maar mét mensen. Wanneer een Turkse jongen trouwt, zijn we erbij. Wanneer Emil uit Bulgarije zijn rapport komt tonen, zijn we blij met hem. Als een Marokkaanse jongen ernstig ziek is, gaan we op bezoek en bidden voor hem. Soms word je opgeschrikt, omdat één van de deelnemers een zware straf opgelegd krijgt vanwege een grote misdaad, maar we laten hem niet alleen. Een Afghaanse vriend weet wat hij heeft aan het Bijbelhuis. Hij spreekt de imam aan en verwijst naar het Bijbelhuis als voorbeeld voor de buurt. Het beeld van een moslima verandert voorgoed, wanneer zij christenen ontmoet.
En natuurlijk is er plezier en bieden we toffe activiteiten als sport, spel, uitstapjes en veel gezamenlijke maaltijden. Het leven wordt gedeeld, waarbinnen als vanzelf het geloof wordt gedeeld. Het afgelopen jaar verzamelden zich elke donderdagavond een mix aan jongvolwassenen. De één overtuigd christen, de ander moslim, allemaal een andere nationaliteit – maar gefocust op God en Zijn Woord.
Klein en kwetsbaar
Het Bijbelhuis is een gemeenschap van Jezus Christus. Het huis is geen kerkgebouw of parochiezaal, maar een vier verdiepingen tellend rijtjeshuis te Antwerpen-Noord, de Seefhoek – in de volksmond wijk 2060. Er is transparantie over wie we zijn. We zijn niet een select gezelschap. We zijn christen en laten onze achtergrond niet de voorgrond bepalen.
Hoewel ik een dankbare protestant ben, die zich bewust is geworden van het historisch belang van de Zuidelijke Nederlanden ten tijde van de Reformatie, moet ik steeds weer en vaak door andere christenen uit de wereld gecorrigeerd worden. Zoals veel Belgische protestantse en evangelische gemeenten is het Bijbelhuis klein en kwetsbaar. Toch ervaren werkers al vijftig jaar de zegen van God de Vader.
Pijnlijk afwezig
De Rooms-Katholieke Kerk in België krimpt pijnlijk en wordt ondanks haar grote kerkgebouwen enkel nog gevraagd – wordt ze ook gehoord? – in de media wanneer er gevoelige ethische thema’s zijn. De gevolgen zijn funest. Generaties groeien op zonder christelijk geloof. Binnen het onderwijs is religie pijnlijk afwezig.
De woorden van de burgemeester van Antwerpen, een aantal jaren terug, waren duidelijk (hij is ook voorzitter van de grootste politieke partij van het land): ‘God zit niet meer aan het stuur van de samenleving, maar op de achterbank.’ Persoonlijk vind ik dat nog te positief geschetst. Daarnaast is er de groeiende aanwezigheid van de islam die in kwantiteit sterk vertegenwoordigd is en zoekt naar een gewaardeerde plaats in de samenleving.
Opgemerkt: in België kent men geen christelijke politieke partijen of christelijke media. Er zijn mooie tijdschriften en veelzeggende artikelen, maar die zijn niet publiekelijk bekend. Hoewel we met Europa een gemeenschappelijk verleden delen en vaak ook nog een gemeenschappelijke traditie, wordt dat zelden opgemerkt. Want wie kent Rubens, Hendricus Voes, Johannes van den Essen, Plantin Moretus, Marnix van Sint Aldegonde, Mercator, Hendrik van Brederode?
Opbloeien
Dankzij het geloof kijken we anders. Vijftig jaar lang zien we meer dan voldoende voorbeelden van jongeren en ouderen die opbloeien, groeien en doorgroeien in geloof. Vijftig jaar getuigenissen!
Hoewel België een klein land is en de kerk zwak, mag zij een grote plaats hebben in Gods hart. Dat is een uitspraak vanwege het geloof dat God het kleine niet veracht en dat Gods kracht in zwakheid wordt volbracht.
Het Bijbelhuis kent momenteel één fulltime en één parttime jeugdwerker met vrijwilligers. Dat is klein te noemen, gelet op de grote diverse groep mensen, onder wie veel moslims en tegenwoordig een brede groep jongvolwassenen. Het is klein en gekend. Voor de mensen is helder waarvoor hij staat, roept het vragen op bij wat het doet. Stagiaires van hogescholen ontdekken zijn betekenis voor de families in de buurt. Waar door de jaren heen veel Nederlanders zich engageerden, zijn het nu jongvolwassenen uit geheel Vlaanderen die zich van harte inzetten. Dit resulteert in een opbouwende verbinding met kerken van migrantenchristenen en protestantse en evangelische gemeenten in Vlaanderen. Het Bijbelhuis neemt daarbinnen een unieke plaats in. Daarbij vergeet het zijn missie niet: het Evangelie en leven te delen met moslims en de buurt.
Met verbazing wordt vaak geconstateerd dat moslims het Bijbelhuis graag binnengaan. Dat blijft ook verrassen. Velen vragen ons hoe dat toch kan.
Het antwoord klinkt te eenvoudig misschien: door gastvrij te zijn, vriendschap te bieden, gebed en onderwijs. Door lief te hebben zoals God de Vader ons liefheeft.
Dat is altijd zo geweest. Dini van Os heeft de liefde van God getoond en verteld aan veel migrantengezinnen. Thera van Velzen-Mourik heeft zich met liefde verbonden aan (moslim)vrouwen. Jaap en Ina Hansum hebben dat voortgezet en richting gegeven. Jeugd- en kinderwerkers als Anneke Plaisier, Nuran Bikhan, Isabelle Olcas, Ruth Hoogendam, Dorien Wittocx en nu David Iboma zijn daarin onmisbaar gebleken.
Focus
In de ontmoeting ligt de focus op leven naar de wil van God. In de organisatie staat de oriëntatie op Jezus Christus op de eerste plaats. In de stad brengt zij het unieke karakter van de christelijke gemeenschap binnen door aandacht en liefde te tonen. Zo wil het Bijbelhuis gemeente van Christus zijn. Het huis is dagelijks een gastvrij thuis voor iedereen. Folders zijn gemaakt om het gesprek tussen christenen en moslims te bevorderen. We werken momenteel aan een vorm van pastoraat die gericht is op geloof en gemeenschap. Dit, omdat we een brede groep van mensen kennen – met elk hun eigen nationaliteit, achtergrond, weekritme of religie. Wij willen zelf aanspreekbaar, aanwezig en bereikbaar zijn. We tonen dat door op bezoek te gaan, mee te bewegen met families en hen op die weg aan te spreken vanuit het Oude en Nieuwe Testament.
In overleg met de buurt organiseren we sport, maar wij vinden dat niet goed genoeg. We bieden huiswerkbegeleiding aan, maar dat vinden we niet voldoende. We zien ieder mens in relatie tot God en zo benaderen en begeleiden we iedereen, persoonlijk of door het organiseren van afgestemde activiteiten.
Een mens is enkel thuis bij God. Dat geloven we, daarvan getuigen we. Dankzij de zegen van de Heere, Die bij Bethel verscheen en Die Zich niet onbetuigd laat in Antwerpen, nu al vijftig jaar lang. Jakob had niet gedacht dat God Zich op die koude grond te Bethel bekend zou maken. Diezelfde verrassing is kenmerkend voor velen die het Bijbelhuis bezoeken. Het blijkt voor hen en ons steeds opnieuw een (t)huis van God. Wij zien uit naar Zijn toekomst en Zijn leiding.
Jubileumdag
Op 24 september organiseert het Bijbelhuis DV een feestdag in de Protestantse kerk, Lange Winkelstraat 5 in Antwerpen. Opgeven (verplicht) kan via info@bijbelhuis.be of via het online aanmeldformulier (cutt.ly/feestdag). Voor gebedspunten, aanmelden nieuwsbrief, donaties of andere info, zie bijbelhuis.be.