Op 31 oktober 1967 verscheen een Open brief waarin 24 theologen hun zorgen uitten over ontwikkelingen in de Hervormde Kerk. Deze brief zorgde ervoor dat het begin 1968, nu 55 jaar geleden, een beetje onrustig was in de Hervormde Kerk.
Het breed moderamen van de generale synode ging toen in gesprek met hen die door de een als onruststokers werden beschouwd, door de ander waren begroet als zij die opkwamen voor het recht van de onverkorte belijdenis van de kerk. Wat was er aan de hand?
Zorgen
Het was sinds 1951, het jaar dat de (nieuwe) kerkorde werd aanvaard, niet eerder gebeurd dat er een brede beweging van verontrusting en protest in de Hervormde Kerk was opgekomen, maar op 31 oktober 1967 was een Open brief verschenen, die als een steen in de tamelijk rustige vijver van de kerk gevallen was. Die brief was gericht aan ‘predikanten, ouderlingen, diakenen en gemeenteleden van de Nederlandse Hervormde Kerk’, en ondertekend door 24 theologen, op één na allen predikant. In deze brief spraken zij hun zorgen uit over ontwikkelingen in de Hervormde Kerk.
Die zorgen betroffen met name de wijze waarop het apostolaat een overheersende plaats in het kerkelijk leven was gaan innemen. Deze beweging van de kerk naar de geseculariseerde samenleving, om haar met het Evangelie te confronteren, ging steeds meer ten koste van prediking en pastoraat. Bovendien dreigde zij het Evangelie zó aan te passen aan de moderne mens dat aan de kracht ervan en aan het aanstotelijke van het kruis der verzoening schromelijk werd tekortgedaan. Omdat ik de laatste van die 24 ben die nog in dit aardse leven verkeert, wil ik kort iets over deze brief, haar ontstaan en het vervolg vertellen.
In Wassenaar
Die 24 kwamen verschillende keren samen in Wassenaar. Daar werden zij uiterst gastvrij ontvangen door ds. K.H.E. Gravemeijer en zijn vrouw. Zij woonden op landgoed ‘Ter Veken’, bezit van de gastvrouw. Ds. Gravemeijer, eredoctor van de universiteit van Utrecht, was na het overlijden van zijn eerste echtgenote vele jaren alleen geweest. Ook in de moeilijke oorlogsjaren, toen hij als algemeen secretaris van de hervormde synode het ‘gezicht’ van de Hervormde Kerk was. Mevrouw H.M. Gravemeijer-Meissner, die in haar leven tot tweemaal toe haar man aan de dood had verloren, en ds. Gravemeijer hadden elkaar gevonden in hun grote liefde voor het Woord en voor Israël.
Lees de volledige tekst van dit artikel in het nummer van De Waarheidsvriend van donderdag 16 februari 2023. Neem een jaarabonnement. Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-.