Een open deur in Egypte
Om gemeenteleden en de gemeenten in Nederland meer te betrekken bij de wereldwijde kerk organiseert de GZB sinds enkele jaren Experience reizen. Eind vorig jaar trok een groep van veertien geïnteresseerden ruim een week door Egypte. Een impressie.
Bij een Experience reis gaat het om ontmoeting en bewustwording aan beide kanten. Gods gemeente is tenslotte altijd groter dan de eigen gemeente en kerk. Betrokken zijn op zending verruimt je blik en verrijkt je geloof. Om met eigen ogen iets te zien van hoe God aan het werk is in Egypte, waar christenen slechts een kleine minderheid vormen, trokken we met Willem-Jan de Wit als deskundige gids ruim een week door dit land.
Meer ruimte
Een eerste kennismaking met Caïro is overweldigend. Overal mensen, chaotisch verkeer, getoeter, geschreeuw en vijf keer per etmaal de oproep tot gebed via de minaret. Caïro, ‘de stad van de duizend minaretten’, telt met zijn ruim twintig miljoen mensen meer inwoners dan Nederland.
Hier staat ook het theologisch seminarie (ETSC), waar Willem-Jan al ruim veertien jaar lesgeeft aan toekomstige predikanten van de Presbyteriaanse Kerk. Hier wordt een nieuwe generatie van predikanten opgeleid: jonge mensen die bereid zijn de kerk in Egypte te dienen. Het seminarie telt inmiddels meer dan 600 studenten, van wie het grootste aantal in deeltijd.
We maken een werkcollege mee van ‘Dr. Willem’, zoals hij door zijn studenten wordt genoemd. We ervaren de leergierigheid van de studenten en proeven iets van de goede band tussen docent en studenten. ’s Avonds hebben we een ontmoeting met een groep studenten over het werk van de Heilige Geest. In een ontspannen sfeer wordt het geloof gedeeld en spreken we met elkaar van hart tot hart: prachtig en wederzijds verrijkend.
Met de komst van president Sisi is er meer ruimte ontstaan voor christenen en mogen er meer kerken gebouwd worden dan voorheen. Een hele uitdaging maar ook een grote kans voor de kerk. ‘De deur staat nu open, laten we deze tijd goed gebruiken’, zo horen we.
Kerkplantingsproject
We bezoeken een kerkplantingsproject in een nieuwe volkswijk in Caïro. We worden hartelijk ontvangen en krijgen een rondleiding door het nog in aanbouw zijnde kerkgebouw. Op de benedenverdieping zien we tot onze verrassing ineens een werkplaats waar tassen worden gemaakt. De voorganger legt uit dat het van groot belang is eerst een band op te bouwen met de mensen in de wijk. In deze wijk met hoge werkloosheid wordt dit onder andere gedaan via deze nieuwe tassenwerkplaats. Ook moslims uit de wijk krijgen de gelegenheid om hier te werken en worden aan een baan geholpen. Zo laten christenen zien dat zij er ook voor hen willen zijn. Zonder medewerking van en draagvlak onder de bewoners in de wijk is het voor deze kleine groep christenen menselijkerwijs gesproken onmogelijk om hier een gemeente met een eigen kerkgebouw te stichten.
Op dit moment zijn er nog geen samenkomsten, maar de gemeente hoopt binnen afzienbare tijd haar eerste dienst te kunnen houden. Iets waar met verlangen naar wordt uitgekeken. Nu komt men nog samen in het huis van een gemeentelid in de buurt. De gemeente vraagt ons om te bidden of zij zonder verdere problemen in de naaste toekomst hun samenkomsten mogen gaan houden in het nieuwe gebouw.
Kloosters
De Koptisch Orthodoxe Kerk is verreweg de oudste en ook de grootste kerk in Egypte. Volgens de overlevering zou de kerk in de eerste eeuw zijn gesticht door de apostel Markus. We bezoeken een aantal indrukwekkende kerken met eeuwenoude iconen. Een bijzondere ervaring is ook het bezoek aan twee eeuwenoude kloosters diep in de woestijn. We krijgen een rondleiding van broeder Anastasia, een innemende jonge monnik met een zachtmoedige uitstraling. Zijn naam betekent wederopstanding, een getuigenis op zich. ‘De monniken die hier wonen, leven vanuit het Evangelie dat ons leert om God lief te hebben, omdat Hij ons eerst heeft lief-gehad’, horen we uit zijn mond. We raken onder de indruk van zijn toewijding aan God en de volharding van deze geloofsgemeenschap. Al eeuwenlang, vaak tegen de verdrukking en ook vervolging in. Bij het afscheid klinkt het: ‘Vandaag is een feestdag, want jullie brachten licht in het klooster.’
Jonge gemeenten
Natuurlijk kunnen bij een reis naar Egypte een boottochtje op de Nijl met een feluka, bezoeken aan historische moskeeën en de pyramides niet ontbreken. Hoogtepunten zijn toch echt de ontmoetingen met onze broeders en zusters in het geloof. Op zondag maken we twee kerkdiensten mee in jonge gemeenten die de afgelopen jaren zijn gesticht. Hier gaat de Bijbel open, wordt hartstochtelijk gebeden en met overgave Gods lof gezongen.
Het is indrukwekkend om te zien hoe deze gemeenten niet alleen kerkdiensten houden maar ook dienend in de wijk aanwezig zijn. In de directe omgeving wonen moslims en christenen in armoede. Voor hen zijn er daarom kerkruimtes ingericht voor pastorale en medische zorg en kinderopvang.
De laatste avond wordt een feestelijke viering gehouden ter gelegenheid van acht jaar gemeentestichtingswerk in Egypte in samenwerking met de GZB. In deze periode heeft de Presbyteriaanse Kerk maar liefst 22 nieuwe gemeenten kunnen stichten. We horen indrukwekkende getuigenissen van predikanten en evangelisten en samen danken we onze God voor wat Hij, soms dwars door allerlei tegenstand heen, heeft gedaan.
Het is inderdaad waar: betrokken zijn op zending verruimt je blik en verrijkt je geloof.
Impact op islamitische omgeving
Toen ik nadacht over dit stukje, kreeg ik juist de volgende dagtekst op mijn telefoon: ‘Want de aarde zal vol worden met de kennis van de heerlijkheid van de Heere, zoals het water de bodem van de zee bedekt.’ (Hab.2:14) Deze mooie belofte sloot helemaal aan bij wat ik op diverse plaatsen mocht ervaren tijdens mijn bezoek aan Egypte. Ten eerste de manier waarop studenten binnen (en inmiddels ook buiten) Egypte toegerust worden vanuit het seminarie in Caïro. Ook hoe zij daarna alles achterlatend aan het werk zijn gegaan in kleine lokale gemeenten in de stad en op het platteland. En verder hoe groot de impact is van deze gemeenten op hun overwegend islamitische omgeving.
Dit alles maakte veel indruk en laat zien hoe God ook in Egypte doorgaat met Zijn werk. Het geheim daarvan is liefde. De christelijke minderheid is sterk naar buiten gericht op wat men noemt ‘onze moslimbroeders’. Laten wij als kerk in Nederland hun voorbeeld daarin volgen.
Ton Keesmaat, Sliedrecht
Een band opbouwen met de volkswijk
God liefhebben boven alles en je naaste als jezelf. Dat heb ik ervaren tijdens de Experience reis: God werkt ook in het overwegend islamitische Egypte. Hoe? Door Zijn liefde in harten van mensen uit te storten en hen in te zetten voor Zijn Koninkrijk.
We bezochten prachtige kerkplantingsprojecten, gesteund door de GZB. Met veel liefde en toewijding zijn arbeiders aan het werk om in een islamitische volkswijk van Caïro een kerkelijke gemeente tot bloei te brengen. En dat gaat niet vanzelf. Jaren van voorbereiding gaan daar soms aan vooraf. Om een draagvlak te creëren om samenkomsten te kunnen gaan organiseren, waar met verlangen naar wordt uitgekeken, wordt een band opgebouwd met de volkswijk. Dit gebeurt door de naaste (overwegend moslims) hartelijk lief te hebben, door te delen van wat je hebt, door te zorgen voor werkgelegenheid of door het uitdelen van voedsel. Zouden wij net zoveel geduld en liefde kunnen opbrengen voor onze naaste, of zijn we al afgehaakt?
Corina Stolk, ’t Harde