Een preek nalaten
Er is recent een boekje uitgekomen met tien nagelaten preken van prof. K.H. Miskotte (Te midden van het tumult). Het boeiende is dat deze preken gevonden zijn in nalatenschappen van overleden mensen. Zijn er meer van zulke preken?
Ik stel me dat zo voor dat je door de papieren van je vader of je broer bladert, en dat je dan een preek tegenkomt. Die preek bleek belangrijk voor de overledene. Nu zijn er van Miskotte veel preken bewaard en uitgegeven, maar deze tien tot dusver niet. Die doken nu nog op, zoveel jaren later. Zou dat nog gebeuren: dat een preek erg belangrijk voor iemand is geworden, en dat die preek dus bewaard wordt. Dat je zo’n preek uitschrijft en in je archief opneemt?
Cassettebandjes
Ik kreeg pas van iemand negen cassettebandjes om te beluisteren met preken van ds. A. Kool in de Jacobikerk in Utrecht (preken van begin jaren tachtig). Op een van de bandjes stond geschreven: ‘doopdienst Annemiek’. Zou dat nog gebeuren dat je de preek van een doopdienst, een belijdenisdienst, een huwelijksdienst of een begrafenisdienst bewaart, uitschrijft, overdenkt en koestert? Een eigen ‘preekarchiefje’ als onderdeel van een soort spiritual diary, van een geestelijk dagboek over woorden die je raken in een bepaalde periode van je leven en enige uitleg waarom.
Preken van Graafland
Ik schrijf daarover, omdat ik bezig ben met de preken van prof. dr. C. Graafland. In de ‘plaatsingslijst van het archief van C. Graafland’, een collectie van het HDC | Protestants erfgoed, kun je de preken terugvinden die hijzelf bewaard heeft. En in verschillende publicaties, recent nog in de bundel Geest en leven (samengesteld door dr. W. Dekker en ds. H. Westerhout), zijn andere preken van hem gepubliceerd. Nu vermoed ik dat er heel wat privéarchieven zijn, waarin ook preken van Graafland bewaard worden, misschien wel preken die niemand anders kent. En ik denk, eerlijk gezegd, dat er ook allerlei persoonlijke en familieverhalen te vertellen zijn rond die bewaarde preken. Ik zou bijna zeggen: stuur me eens zo’n verhaal rond een bewaarde preek van prof. Graafland (cornelisgraaflandcentrum@gmail.com). Of is er iemand die een top 3 heeft van, volgens hem of haar, indrukwekkende preken van Graafland die eigenlijk iedereen zou moeten kennen? Of een, volgens u, ‘profetische preek’ van hem?
Gezonde preekcultuur
Binnen het Cornelis Graafland Centrum (CGC) zijn we op zoek naar een goede vorm om prediking te bestuderen. Aan de ene kant willen we op een analytische manier reconstrueren wat de kracht van prediking is in onze traditie, lang geleden en recent. Hoe de Bijbel uitgelegd wordt, hoe theologie en hermeneutiek functioneren, hoe de preek betrokken is op de tijd? Van Graaflands preken, als voorbeeld, kun je leren dat ook dictie ertoe doet, voordracht, doorleefdheid. Hoe boeiend zou het zijn wanneer we bijvoorbeeld in het voorjaar als theologen preken bestuderen, van Graafland of van een ander, of rond een bepaald thema of een bijbelboek, en dan in het najaar er een publieksbijeenkomst van maken, waarin veel meer mensen kunnen genieten van de kracht van een gezonde preekcultuur. Voor verhalen of gedenkwaardige preken van prof. Graafland en de eigen uitleg daarover, houd ik me aanbevolen.