Elkaar sterker maken
In de contacten met hun partners in Oost-Europa willen de vrijwilligers van Stichting HOE (Hulp Oost-Europa) graag geestelijke diepgang aanbrengen. Hun bezinning daarop is niet alleen voor henzelf waardevol, maar kan ook breder vruchten afwerpen.
Tijdens een bezinningsbijeenkomst voor vrijwilligers van Stichting HOE werd gesproken over de vraag: ‘Op welke manier kan het geloofsgesprek in onze ontmoetingen en bij het spreken over hulpverleningsprojecten met onze partners in Oost-Europa een (meer) prominente plek krijgen?’ Naar aanleiding van deze bezinningsbijeenkomst werd besloten een handreiking voor het geloofsgesprek te schrijven.
Deze handreiking kan vrijwilligers van dienst zijn bij het geloofsgesprek. De commissie gemeenteopbouw van Stichting HOE en de auteur van de handreiking denken dat deze handreiking niet alleen voor HOE-vrijwilligers ingezet kan worden, maar ook voor kerkenraden en pastorale werkers van kerkelijke gemeenten in ons land bruikbaar is.
Invalshoeken
Er zijn verschillende invalshoeken om het geloofsgesprek vorm en inhoud te geven. In grote lijnen wordt de handreiking in twee artikelen uitgewerkt vanuit een viertal invalshoeken (basisprincipes): roeping, bemoedigen, waarderen en delen.
Roeping
Roeping is een zaak van het hart en is iets persoonlijks. In de ontmoeting met onze partners in Oost- Europa is het belangrijk elkaar een kijkje in het hart te gunnen. Wat leeft er aan vragen, vreugde(n) en zorgen? Wat willen we graag bereiken en op welke manier kunnen we op dezelfde golflengte komen met elkaar?
Uitgangspunt is een wederkerige relatie. We leren met en van elkaar vanuit een houding van dienstbetoon en willen graag de relatie vormgeven in de weg van geloofsopbouw (Ef.4). Nodig is onbaatzuchtige en belangeloze liefde. We zoeken de verbinding met de mensen achter onze partnerrelaties en we waarderen hen zoals God hen ziet. We zijn gericht op hun waarden, helpen hen te ontdekken wie ze zelf zijn, waar hun doel(en) en visie liggen en hoe ze anderen in de opbouw van de gemeente van dienst kunnen zijn. Tegelijkertijd wordt ons een spiegel voorgehouden (reflectie), hoe we zelf de verbinding zoeken met mensen en organisaties in onze eigen omgeving en het geloof persoonlijk vorm en inhoud geven.
Gaven en talenten
Het is belangrijk te delen in het besef dat beide partners samenwerken in het Koninkrijk van God. De Heere God heeft gaven en talenten gegeven om die in te zetten voor het (mee)bouwen aan Zijn Koninkrijk. Het antwoord op vraag 55 van de Heidelbergse Catechismus (Wat verstaat u onder de gemeenschap der heiligen?) is treffend in dit verband: ‘Ten eerste dat de gelovigen gezamenlijk en ieder afzonderlijk als leden deel hebben aan de Heere Christus en al Zijn schatten en gaven. Ten tweede dat ieder zich verplicht moet weten om zijn gaven bereidwillig en met vreugde tot nut en zaligheid van de andere leden te gebruiken.’ ‘Bereidwillig en met vreugde’ staat er. Het is niet omdat het moet en het is ook ‘met vreugde’, dus niet uit zelfzucht om geëerd te worden en het eigen ego te vergroten. Dit sluit ondergeschiktheid of neerbuigendheid uit, want in de partnerrelatie voelen beide partijen de vreugde in het delen. Het geloofsgesprek mag hierover gaan, maar met name ook concreet over de vraag: ‘Wie is Christus voor jou, voor mij en wat hebben jij en ik te geven voor Hem en voor de ander?’ De gaven en talenten die God gegeven heeft, worden ingezet om elkaar toe te rusten. Dat is een leerproces, waarbij de partners letten op hoe Jezus het heeft voorgedaan. Het is vooral gericht op datgene wat Gods wil en werk is. De apostel Paulus schrijft in Efeze 4:16b: ‘Zo verkrijgt het lichaam zijn groei, tot opbouw van zichzelf in de liefde.’
Bemoedigen
Het Woord van God is een gedeelde basis in de relatie. In het geloofsgesprek mag het Woord aan het woord komen, herkenning oproepen en elkaar sterker maken. De gesprekspartners kunnen samen een bijbelgedeelte uitkiezen, daarover het gesprek aangaan, er samen over mediteren en ervan leren. Zo kunnen ze samen ontdekken dat een tekst kan raken en verlangens kan wakker roepen.
In wederkerigheid kan worden gezocht naar verdieping in het geloof, naar wat persoonlijk nodig is, maar ook naar wat de gemeente van Christus nodig heeft. Het aangezicht van de Heere God mag men zoeken in gemeenschappelijk gebed. De namen van elkaar en de gemeenten die zij dienen, worden gelegd in de handen van de Heere. De gesprekspartners zijn zich bewust dat de thuisgemeente gemeente van Christus is. In alles mag de afhankelijkheid van Gods genade en trouw worden beleden en mogen ze erkennen dat Zijn kracht in zwakheid wordt volbracht.
Transparantie
Elkaar bemoedigen in de relatie is elkaar vasthouden en met elkaar op weg gaan, richting het Koninkrijk van God. De geschiedenis van de Emmaüsgangers (Luk.24) is een illustratie van hoe we door samen op te trekken niet alleen Christus leren kennen, maar ook elkaar. Gaandeweg ontstaat er vertrouwen in elkaar en kan worden uitgewisseld wat er leeft in het hart aan dankbaarheid, teleurstellingen en gebrokenheid. Transparant zijn doet vertrouwen groeien. Hierbij is het nodig om rekening te houden met de culturele en historische context en de verschillen in geloofsbeleving.
In een wederkerige relatie gaat het er ook om zichtbaar te maken wat in jaren is opgebouwd. In moeilijke situaties is het van belang elkaar te bemoedigen en tot steun te zijn, zodat beide partners beseffen dat ze er niet alleen voor staan.
Tijdens de genoemde bezinningsbijeenkomst merkte iemand treffend op: ‘Voordat we met onze contacten in Oost-Europa plannen gaan bespreken, gaan we eerst met elkaar in gebed en bespreken we samen een gedeelte uit de Bijbel. Dit levert vaak mooie gesprekken op. Het schept vertrouwen in elkaar en verdiept de relatie.’
Relaties verdiepen
Stichting HOE (Hulp Oost-Europa) kent een lange en rijke traditie van intensieve contacten met predikanten, kerkleiders, kerkelijk werkers en gemeenteleden in Oost-Europa. Door de jaren heen werden conferenties georganiseerd met predikanten van daar en hier, waren/zijn er persoonlijke, veelal onvergetelijke contacten en uitwisselingsbijeenkomsten met predikanten, kerkenraden en diaconale organisaties. Al deze activiteiten hebben de relaties over en weer verdiept en er is vertrouwen gegroeid. Met name de geestelijke contacten hebben eraan bijgedragen om elkaar te leren zien en (proberen) te begrijpen binnen de eigen context en geschiedenis. Helaas zijn veel fysieke uitwisselingen en contacten in verband met covid-19 stil komen te liggen. In het meerjarenbeleidsplan van de stichting wordt gekozen voor het meer verdiepen van de relaties door middel van het geloofsgesprek.