Waar bent u naar op zoek?

Embryo’s

Drs. Elise van Hoek-Burgerhart
Door: Drs. Elise van Hoek-Burgerhart
30-06-2022

Soms zou ik willen dat we de fascinatie die we hebben voor de ruimte – voor de maan, voor de planeten – ook zouden hebben voor embryo’s

Embryo’s kweken speciaal voor onderzoek: D66 en VVD verruimen graag de embryowet en kwamen al met een eerste voorstel naar buiten. Nu kan ik me voorstellen dat een lezer snel verder bladert en deze column laat voor wat die is. Dit is zo’n ingewikkeld onderwerp, embryokweek zo’n moeilijk woord en we denken misschien ook nog: dit is ver van mijn bed.

Soms zou ik willen dat we de fascinatie die we hebben voor de ruimte – de maan, de planeten – ook zouden hebben voor embryo’s. Op de pyjama’s van mijn zoons staan planeten en raketten. Die wereld verkennen is een jongensdroom die bij volwassenen gewoon doorgaat. De fascinatie om ook zo in te zoomen op de allerkleinste details van ons bestaan, is een stuk minder. In ieder geval bij de mensenmassa. Het zijn vooral wetenschappers of mensen met een direct belang, zoals patiënten met een genetische aandoening, die hun bijdrage leveren aan de embryodiscussie.

Nu al mogen embryo’s die over blijven na een vruchtbaarheidsbehandeling, gebruikt worden voor wetenschappelijk onderzoek, als de ouders daar toestemming voor geven. Maar er is een nieuw voorstel: maak embryo’s met het enkele doel van onderzoek, dus zonder dat de gevers van ei- en zaadcel ouders willen worden. Wie even stilstaat en doordenkt, voelt de vragen opkomen: welke vrouw gaat haar eicellen hiervoor afstaan? Van wie zijn deze embryo’s eigenlijk? En als het doel niet een zwangerschap is, maar een lab-experiment, mag je dan zomaar een embryo maken?

Onderzoekers en een groot deel van politici die embryokweek mogelijk willen maken, gebruiken het argument dat de ivf-praktijk om verbetering vraagt. Nu slaagt maar 25 procent van de ivfpogingen en kinderen geboren na ivf zijn gemiddeld minder gezond. Pleitbezorgers beseffen heel goed dat andere discussies veel controversiëler zijn. Ivf is breed geaccepteerd in de samenleving en er is veel begrip voor hulp aan mensen met een kinderwens.

Met embryokweek zetten we als samenleving echter een belangrijke wissel om. Respect voor de waarde van beginnend leven zal niet toe- maar afnemen. Dat helpt niet bij de discussie die zich daarna aandient: mogen we in dit lab-embryo dan ook het DNA veranderen?

Drs. Elise van Hoek-Burgerhart
Drs. Elise van Hoek-Burgerhart