Waar bent u naar op zoek?

Globaal bekeken

J. van der Graaf
Door: J. van der Graaf
04-02-2021

In de Nieuwsbrief van Historische Vereniging Die Goude (Gouda) troffen we een curieuze verzameling slordigheden in het bevolkingsregister in Gouda:

Vastgesteld is dat de gemeenteambtenaren, die de bevolkingsregisters bijhielden, heel slordig konden zijn. Er werden bij het registreren nogal wat fouten gemaakt, bijvoorbeeld in de schrijfwijze van de achternaam, of fouten in geboortedata. Denk aan personen die op 29 februari zijn geboren terwijl het geen schrikkeljaar was of aan mensen met 30 februari als geboortedatum. Het komt voor dat in een gezin kinderen luttele maanden na elkaar geboren zijn, of dat zij nauwelijks jonger zijn dan hun ouders. Het kwam ook voor dat een persoon drie keer voorkwam op een scan, maar dat die de derde keer opeens in een ander jaar geboren was. Boven water kwam ook iemand die dood was verklaard, maar onderaan de scan weer was bijgeschreven, of een baby die dienstbode van beroep was.

De vrijwilligers kwamen ook opvallende beroepen tegen. Bijvoorbeeld een ‘zuigster’, iemand die langs ging bij hoogzwangere vrouwen om aan hun tepels te zuigen en zo de eerste moedermelk op te vangen en weer uit te spugen. Op deze manier, zo was de gedachte, zou de melkproductie sneller op gang komen als de baby eenmaal was geboren. Ook werd een zuigster ingeschakeld als de borsten pijnlijk waren doordat ze te ernstig waren opgezwollen. Of een ‘ballenkoker’ die zich bezighield met het koken van snoepgoed in de vorm van suikerballen. Een ander voorbeeld is een explicateur die in de tijd van de stomme film verantwoordelijk was voor commentaar en geluidseffecten bij de film, of een fooijer, iemand die van fooien leeft. Andere oude beroepen: koekenzager, lantaarnopsteker, stadsuitroeper of kleidieper.


Onder redactie van Henk Jochemsen en Maarten Verkerk verscheen een instructief boek over ‘mogelijkheden en ethiek van gentechnologie’ onder de titel Morgen wordt alles beter (KokBoekencentrum uitgevers). Uit hoofdstuk 8 ‘Het scheppen van een betere mens’:

In 490 v. Chr. vond de slag bij Marathon plaats waar de Atheners en de Perzen tegen elkaar vochten in één van de vele Grieks-Perzische oorlogen. Bij dit plaatsje kwamen de twee legers tot botsing. Uiteindelijk wist Athene deze slag te winnen. Een soldaat kreeg de opdracht om het thuisfront van de overwinning op de hoogte te stellen. Hij heette Pheidippides en moest maar liefst een afstand van 40 kilometer overbruggen.

Toen hij het goede nieuws had gebracht, viel hij dood neer. De marathon is sinds 1896, het begin van de moderne spelen, een officiële olympische wedstrijd. De wedstrijd ontleende haar lengte en haar naam aan de legende van Pheidippides. In het begin was de marathon nog 40 kilometer. Bij de Olympische Spelen in 1908 in Londen werd de afstand veranderd op verzoek van de Britse koninklijke familie. De reden was dat de afstand tussen de start op het terrein voor Windsor Castle tot de finishlijn voor de koninklijke tribune in het White City Stadion in West-Londen iets meer dan 40 kilometer was, 42 kilometer en 195 meter om precies te zijn. Later is dit de officiële afstand geworden.

J. van der Graaf
J. van der Graaf