Globaal bekeken
In Kerk op Dordt doet Max van der Klooster verslag van zijn jarenlange activiteit als ‘loper’ voor de Actie Kerkbalans in de wijkgemeente rondom de Augustijnerkerk in Dordrecht.
Als je jarenlang in dezelfde wijk als ‘loper’ de toezeggingen voor vrijwillige bijdragen verzamelt, bouw je een relatie op. Niet alleen met de standvastige nietgevers, maar ook met de trouwe gevers.
Mijn oudste deelnemer werd enkele dagen geleden 98 jaar. Versleten door een leven lang hard werken, maar zeer helder van geest en betrokken op het actuele wereldgebeuren. Zelfstandig wonen en nog redelijk mobiel. Als het haar vanuit haar christelijke levensovertuiging niet zint, grijpt ze de telefoon, om deze of gene te vertellen wat de Bijbel hierover zegt.
Het meest ontroerende moment was het overlijden van een bijna 93-jarige dame. Een nuchtere, no-nonsense, hartelijke vrouw. Elk jaar lag de envelop al ingevuld gereed en soms aan de deurknop bevestigd als zij niet thuis was op het moment dat ze mij verwachtte. Maar nu kreeg ik, een dag voordat ik de enveloppen zou komen ophalen, een e-mailberichtje van de dochter van deze dame: ik hoefde niet meer langs te komen, want haar moeder was twee dagen geleden overleden. Op de keukentafel lag de Kerkbalans-envelop gereed. Navrant omdat het enige lijntje tussen de hervormde gemeente en deze niet actief kerkelijk meelevende mevrouw van financiële aard was? Naar aanleiding van de korte gesprekjes die ik de afgelopen jaren met haar had, zou ik het liever duiden als een roerende blijk van goed doordachte trouw en loyaliteit aan een instituut dat, ondanks alles, in haar ogen veel nuttig werk doet.
Zo krijg je als loper, al lopend langs al die ‘Nee – Nee’- gemeenteleden, soms zomaar een bemoediging mee, ondanks het verdriet van weer een ‘trouwe klant’ minder…
In een fraai boek van Ad van Liempt en Roel Baas Hier is het gebeurd, 50 plekken uit de bezettingstijd om bij stil te staan (WBOOKS, Zwolle) het verhaal over ‘Westbroek, schietpartij’:
Het is een prachtig, idyllisch pleintje, voor de Hervormde Kerk in Westbroek. Knerpend wit grind, rond een sober monument. Er staat een hele rij namen op, verder niet, geen enkele toelichting. Er zijn geen woorden gevonden voor wat er hier gebeurde op 5 mei 1945. De dag dat het dorp al in feeststemming was, maar waarop toch nog, totaal onnodig, uit het niets, elf doden vielen.
Tegenover de kerk staat het gebouw dat vroeger als gemeentehuis diende. Daar had de plaatselijke afdeling van de Binnenlandse Strijdkrachten (de verzetsgroep van Westbroek) op de ochtend van de 5e mei twee Duitse officieren opgesloten. Ze hadden zich niet willen overgeven, in tegenstelling tot de meeste manschappen – die hadden zonder problemen hun wapens aan het verzet overgegeven. Die twee in het gemeentehuis zaten daar goed, niemand besteedde er veel aandacht aan. De telefoon hadden de bs’ers onklaar gemaakt, niks aan de hand.
Maar ze hadden over het hoofd gezien dat er ook nog een rechtstreekse telefoonlijn van het gemeentehuis liep naar de leiding van het Duitse 88e Legerkorps in Bilthoven. Daar maakten de twee officieren gebruik van, ze vertelden de commandant wat er aan de hand was. Hij stuurde direct een gevechtseenheid om orde op zaken te stellen – ook al was het 5 mei en had Duitsland feitelijk al gecapituleerd. (…) Toen de Duitse eenheid in de buurt kwam, werd ze beschoten door postende bs’ers. Dat was het begin van een bloedbad. De Duitsers gebruikten drie bs’ers als levend schild, ze bonden ze op hun pantserwagens en reden het kleine dorp binnen. (…) Er vielen elf doden. Gevallen ná de Duitse capitulatie.