Globaal bekeken
Over ‘trammelant om stoelen in de kerk’ schrijft Harry Aardoom in Kerk op Dordt:
Het gerecht van Dordrecht besloot op 12 juni 1654 dat het uit moest zijn om over zitplaatsen in de kerken ruzie te maken. Lege stoelen moesten gewoon voor algemeen gebruik zijn. Iedere kerkganger zou er gebruik van kunnen maken, en wie het eerst kwam, mocht gaan zitten waar die wilde. Dat was nuchtere, duidelijke taal van schout Jacob van Beveren. (…)
In februari 1791 overleed in Sliedrecht Lena Marcelis. Dus haar zitplaats was ‘vacant’. Pleun van Kersbergen, Lena de Jongh, huisvrouw van Teunis de Raet, Pieternella Eikelenboom en Lena Roskam wilden alle vier deze zitplaats huren. Toen ontstond er ruzie, en het kwam zelfs tot een gevecht. Het werd omschreven in het verslag van de Hoge Vierschaar van Zuid-Holland als ‘oproerigheden in de kerk van Sliedrecht’. De ruziemakers werden alle vier uitgenodigd om op 11 februari 1791 voor de Hoge Vierschaar te verschijnen, en ze kregen elk een reprimande.
Op 28 februari 1803 werd door de Hoge Vierschaar van Zuid-Holland het volgende voorval vermeld. In Giessen- Nieuwkerk in de Alblasserwaard was omstreeks 1801 de huur van zitplaatsen verhoogd. De kerkenraad ging unaniem akkoord met dit voorstel, en ook de meeste kerkgangers hadden er geen probleem mee. Maar het zinde vijf kerkgangers niet. Zij betaalden hun zitplaatsengeld niet meer, maar bleven wel gewoon zondags hun plaats innemen. Inmiddels had de kerkenraad hun plaatsen al wel aan andere kerkgangers verhuurd. Als die kwamen, bleven de vijf wanbetalers gewoon zitten. Natuurlijk klaagden de nieuwe huurder bij de kerkenraad. Zodat op zondag 20 februari 1803 er op verzoek van de kerkenraad gerechtsdienaren aan te pas moesten komen om de wanbetalers te verwijderen.
Het schoot de Hoge Vierschaar van Zuid-Holland in het verkeerde keelgat. Er werd gewaarschuwd dat voortaan in een dergelijk geval ‘aan de lijve’ zou worden gestraft volgens het plakkaat van 19 november 1795.
Van ‘trammelanten’ als deze zal vandaag wel nergens meer sprake zijn, maar er zijn soms andere voor in de plaats gekomen.
Op donderdag 16 juni hoopt ds. G. van Meijeren, momenteel classispredikant Zuid-Holland Zuid, te promoveren op een proefschrift met de titel Slenteren in de stad van de mens. De cultuurtheologie van F.O. van Gennep. We feliciteren de promovendus van harte met het voltooien van zijn studie en wensen hem een mooie promotiedag toe. Hier volgen enkele stellingen bij het proefschrift:
• Voor F.O. van Gennep is de omgang met de werkelijkheidsinterpretatie van de cultuur onmisbaar voor de communicatie van het evangelie.
• In Van Genneps gesprek met de cultuur spelen de bijbelse grondwoorden en hun betekenispotenties een kritische rol.
• Van Genneps opvatting van katholiciteit als gespreksmodel is relevant voor een gefragmenteerde en gepolariseerde samenleving waarin het onderlinge gesprek stokt.
• Uit Van Genneps omgang met romans blijkt dat existentieel geraakt worden door literaire kunstwerken niet behoeft te leiden tot theologische functionalisering van literatuur.
• De biografie van Van Gennep werpt licht op de transformerende betekenis van geloofsonderricht aan jonge mensen en daarmee op het belang van de catechese.
• De classicale vergadering vormt binnen de Protestantse Kerk in Nederland een onmisbare mesostructuur.
• De rol van de consulent tijdens de vacatureperiode van een kerkelijke gemeente wordt ernstig onderschat.
• Er dient meer bezinning te komen op ondernemend kerk-zijn.
• Het nummer van De Dijk ‘Laat het vanavond gebeuren’ van het album De stand van de maan (1997) kan gehoord worden als een gebed om de heilige Geest.