Blaise Pascal had een geweldige geldingsdrang en streefde naar helderheid en verstandskennis, naar scherpe begrippen en wetten en bewijzen. Daarom is het een Godswonder dat de wijze Pascal ook in het uitverkoren-zijn mocht delen.
Op 19 juni is het 400 jaar geleden dat Pascal, de grote wetenschapper en verdediger van het christelijk geloof, werd geboren. Naast een korte beschrijving van zijn veelbewogen leven geef ik een vijftal gedachten (pensées) van hem door, die hem typeren.
Niet van filosofen
‘God van Abraham, God van Isaac, God van Jacob, niet die van de filosofen en geleerden.’
Dit is een regel uit het zogenaamde Mémorial. Na Pascals vroege dood in 1662 ontdekte men in de voering van zijn jas een stukje dubbelgevouwen perkament. Daar stonden enkele notities op. Het begon met de datum en het uur van zijn bekering: 23 november 1654, vanaf ongeveer half elf in de avond tot ongeveer een half uur na middernacht. Dat maakt dit wonder voor hem des te groter. Vooral de woorden dat de echte God niet die van de filosofen en geleerden is, spreken boekdelen. God heeft ‘het dwaze van de wereld’ immers uitverkoren ‘om de wijzen te beschamen’ (1 Kor.1:27).
Aan deze Godsontmoeting ging een diepe, geestelijke crisis vooraf. Hij vertrouwde zijn zuster Jacqueline hierover toe dat hij – doordat hij veel te druk was geweest en de wereld veel te lief had gehad – last had gekregen van zijn geweten en dat hij een walging van de wereld en haar genoegens had gekregen. Maar ook dat hij geen enkele aantrekking meer tot God voelde. Het is daarom opmerkelijk dat hij Gods bijzondere ingrijpen niet met haar en anderen deelde, hoewel het in zijn werken wel volop tot uiting kwam.
Verborgen God
‘Zij (de Schrift) zegt dat God een verborgen God is en dat Hij sinds het bederf van de natuur de mensen in een verblinding heeft gelaten, waaruit zij slechts kunnen worden verlost door Jezus Christus. (…) Vere tu es Deus absconditus (Waarlijk, Gij zijt een verborgen God).’ (Pensées (Gedachten), fragment 242)
Pascal gaat, net als Luther, diep in op Gods verborgenheid vanwege onze zonden. Wij mensen zijn volgens hem ‘God onwaardig’ door onze verdorvenheid. Toch is Gods verborgenheid niet absoluut, maar relatief: een versluiering. Een God Die ondanks onze verblinding van geest en verontreiniging van hart zonder meer begrepen zou kunnen worden, zou niet de heilige God zijn. Juist Zijn verborgenheid zou een teken zijn van Zijn waarheid en heiligheid.
Stel dat God op een wijze zou zijn verschenen die alle mensen had kunnen overtuigen. Of dat Hij op zo’n verborgen wijze zou zijn verschenen dat Hij niet gekend zou kunnen worden voor hen die Hem met heel hun hart zoeken. Dat zou niet passend zijn geweest, terwijl het wel passend is dat Hij Zich verbergt voor hen die Hem met heel hun hart ontlopen.
Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van donderdag 15 juni 2023. Neem een jaarabonnement (€ 52,50). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!