Het overlijden van een kind ontwricht

Er lijkt geen groter gevaar te zijn voor het voortbestaan van een huwelijksrelatie dan het verliezen van een kind, merkt ds. J. Belder op.

Veel partners raken behalve hun zoon of dochter ook elkaar nog eens kwijt. Vaak binnen een jaar. Gelukkig kan het ook anders en worden relaties hechter.

Ook onder de lezers van dit blad zijn ouders die een kind moesten afstaan aan de dood. Sommigen raakten twee kinderen kwijt. Een enkeling meer dan twee. Soms gebeurde dat rond de geboorte of kort daarna.

Jobstijding

Je kunt je kind(eren) ook verliezen op oudere leeftijd. Ze zijn thuiswonend of getrouwd en zelf al weer vader of moeder geworden. De oorzaak kan ziekte zijn, maar evenzogoed een ongeval. Als ouder zag je het aankomen of juist niet. De arts in het ziekenhuis bracht je de verpletterende boodschap of ineens stond de dominee aan de deur, of de politie, of beiden. Er kunnen zich heel complexe situaties voordoen, die rouwen extra gecompliceerd maken: suïcide of een ongeval dat je zag gebeuren, of waar je (mede)veroorzaker van was.

Job raakt op één dag tien kinderen kwijt. Daarna loopt zijn huwelijk op de klippen. David verliest zijn pasgeboren kindje en later ook nog eens zijn zonen Amnon en Absalom.

Rouwreacties

Een van de eerste reacties op een jobstijding is ontkenning. Ongeloof. ‘Dit kan niet waar zijn.’ Eigenlijk bedoelen we: dit mág niet waar zijn. Dit is een primaire afweerreactie. De catastrofe komt op die manier gedoseerd binnen. Stukje bij beetje laten we de werkelijkheid toe. Het is een poging om te overleven.

Met het accepteren van die rauwe realiteit maken zich ook andere emoties van ons meester. Boosheid, verslagenheid, wanhoop, een gevoel van zinloosheid. Eerder maakte ik al eens bezwaar tegen het zogenaamde ‘fasenmodel’, alsof rouwen het doorlopen is van verschillende chronologisch op elkaar volgende onderdelen.

Het beeld van een doolhof waarin je de uitgang probeert te vinden, doet meer recht aan de werkelijkheid. Een andere metafoor is die van reizen door een rouwlandschap. Daarin ga je van emotie naar emotie. Soms denk je bepaalde ‘plaatsen’ achter je te hebben gelaten of zelfs voorbij gereisd te zijn, maar ineens word je in die emotie (weer) ondergedompeld.

Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van 29 april 2016. (We hebben momenteel een mooi aanbod voor nieuwe abonnees.)