column

Het verguisde midden

Geografisch ontvolkt Nederland op haar flanken. Dorpen in Groningen, Limburg en Zeeland raken steeds meer verstoken van school, supermarkt en kerk. Als woonplaats verliezen ze daardoor aantrekkelijkheid, met verdere ontvolking tot gevolg.

Opvallend is dat in de Nederlandse politiek de ontvolking niet op de flanken, maar juist in het midden plaatsvindt. In enkele jaren tijd zijn de grote middenpartijen een flink deel van hun aanhang verloren, terwijl partijen op de flanken juist sterk zijn gegroeid. Toenemende polarisatie en een grimmiger politiek klimaat zijn het gevolg. Om hun aanhang vast te houden voelen partijen zich genoodzaakt vooral de verschillen met anderen sterk te benadrukken en via een ijzeren discipline wordt de neiging tot nuancering binnen de eigen partij de kop ingedrukt. Wie in een dergelijk politiek klimaat voor de nuance kiest is zijn aanhang en legitimatie snel kwijt. Het politieke midden is bepaald onaantrekkelijk geworden.

Binnen het gereformeerde protestantisme is een soortgelijke ontwikkeling waarneembaar. Iemand die zich ‘gewoon protestant’ noemt en zegt middenin de kerk te willen staan wordt al snel een gebrek aan principes of helderheid verweten. Niet alleen politiek, ook kerkelijk lijkt Nederland zich steeds meer op de flanken te positioneren. Kerkelijke, liturgische of dogmatische verschillen worden sterk benadrukt, wat een heldere en onversneden vertolking van het hart van het Evangelie meestal niet ten goede komt. In een zo gepolariseerd kerkelijk veld komt ook in de opvoeding de nadruk erop te liggen jongeren toch vooral bij de eigen kerkelijke denominatie te bewaren. De vraag is wel of we hen daarmee de grootst mogelijke dienst bewijzen. Eigen kerkelijk kader kweken is immers nog iets anders dan jongeren te leren in hun leven Jezus Christus te volgen.

De Gereformeerde Bond is gedurende de laatste honderd jaar juist ook voor het midden van de Protestantse Kerk in Nederland van grote betekenis geweest. Ik wens de Gereformeerde Bond, vooral in het belang van onze opgroeiende jeugd, de wijsheid toe ook in de toekomst een klaar geluid te laten horen, dat niet alleen voor de flanken, maar ook voor het midden van onze kerk goed verstaanbaar is.

F.A. van der Duyn Schouten