De dag dat de revolutie begon. Zo typeert de Engelse theoloog Tom Wright Goede Vrijdag in zijn recente boek over het kruis. Het beeld van de revolutie zet je aan het denken. Er is op Golgotha iets heel groots gebeurd, iets wat de wereld totaal heeft veranderd.
Eerst was daar nog weinig van te merken. Het leek eerder een grote nederlaag. Alleen een stervende moordenaar en een Romeinse hoofdman leken er iets van te zien. Maar als het Pasen wordt, valt het volle licht op wat Christus door Zijn kruis tot stand heeft gebracht.
Wat is dat precies? Daar heb je eigenlijk de hele Bijbel voor nodig: de voorgeschiedenis van het Oude Testament, het leven en de woorden van Jezus Zelf zoals ze in de evangeliën zijn beschreven, en zeker ook de reflectie op het kruis in de brieven, door de apostelen daarin geleid door Jezus’ Geest (Joh.16:12-15).
Verschillende beelden en perspectieven, die nauw met elkaar samenhangen en elkaar uitleggen en aanvullen, komen dan naar ons toe. Samen laten ze zien hoe nodig, hoe goed, hoe diep en hoe breed het Evangelie van het kruis is. Echt goed nieuws.
Verlossing
In het begin van de Efezebrief komen we een van die beelden tegen. Paulus zet in met een dankzegging aan God, Die ons in de Heere Jezus en door de leiding en kracht van de Geest zegent met een rijkdom van zegeningen. Het is één lange zin van vers 3 tot 14.
In vers 7 richt Paulus zich op het kruis van de Heere Jezus en de betekenis van Goede Vrijdag. Hij typeert die betekenis als ‘verlossing’. Het Griekse woord dat hij gebruikt, roept het beeld op van slaven of krijgsgevangen die losgekocht zijn en daarom weer in vrijheid mogen leven.
Ongetwijfeld denkt Paulus hier ook aan de verlossing of bevrijding van het volk Israël uit Egypte, het belangrijkste voorbeeld van verlossing in het Oude Testament. Die verlossing uit de macht van de Egyptenaren wees vooruit naar een nog veel grotere verlossing door de Heere Jezus, de bevrijding uit de macht van de zonde, de duivel en de dood. Met name bij de profeet Jesaja vinden we veel beloften over deze ‘nieuwe’ exodus.
De verlossing uit Egypte lijkt vooral een daad van Gods ‘sterke hand’ (Deut.7:8), van Gods almacht. Het Paschafeest, dat veelzeggend vlak voor de uittocht uit Egypte door God werd ingesteld, laat echter zien dat er meer aan de hand is (Ex.12). Er moet een prijs betaald worden. Alleen achter het bloed van het Paschalam zijn de Israëlieten veilig en is er voor hen een toekomst in vrijheid.
Paulus sluit daarbij aan en benadrukt dat ook voor de verlossing uit de slavernij van de zonde een prijs betaald is: het is een verlossing, een vrijkoping, een bevrijding ‘door Christus’ bloed’ (Ef.1:7). Alleen omdat Hij in onze plaats Zijn leven gaf aan een kruis, kan en mag een gelovige een verlost leven leiden. ‘Zie het Lam van God, Dat de zonde van de wereld wegneemt!’ (Joh.1:29)
Vergeving
Als Paulus nog wat dieper op die kostbare verlossing ingaat, omschrijft hij die als ‘de vergeving van de overtredingen’ (vs.7). Niet omdat vergeving de hele zaligheid is, maar wel omdat vergeving de deur is, de toegang tot alle andere genadegaven die God ons wil geven. Eerst moeten de zonde en de schuld worden opgeruimd, eerst moet de verbroken relatie met God worden hersteld en moet er een einde komen aan de vervreemding en de afstand. Dan pas kun je echt in vrijheid leven, namelijk in Zijn liefdevolle en zegenrijke nabijheid. De vergeving door het bloed van Christus is als de omhelzing van de vader van de verloren zoon, om vervolgens weer thuis als een kind van Hem te mogen leven.
In Romeinen 5:1-2 zegt Paulus het zo: ‘Wij dan, gerechtvaardigd uit het geloof, hebben vrede bij God door onze Heere Jezus Christus. Door Hem hebben wij ook de toegang verkregen door het geloof tot deze genade waarin wij staan, en wij roemen in de hoop op de heerlijkheid van God.’ Vrede bij en met God geeft toegang tot een heel leven van genade, dat uiteindelijk eindigt in het Vaderhuis met de vele woningen.
Grondtoon
Dat is ook wat Paulus bedoelt als hij in Efeze 1 zegt dat God ons zegent ‘in Christus’ (vs.3) en begenadigt ‘in de Geliefde’ (vs.6). Buiten Christus is er alleen slavernij, onvrede, vloek en dood. Maar als we schuilen bij Hem en wegschuilen achter Zijn bloed, is er een leven in Gods nabijheid en mogen we genieten van Zijn zegeningen.
Dit Evangelie van de verlossing door het bloed van Christus, het Evangelie van de vergeving van de overtredingen door Zijn lijden en sterven, moet de grondtoon zijn van het getuigenis van de kerk en van ons christelijke leven. Bekend is het citaat van Calvijn: ‘Als het Evangelie wordt gepreekt, dan drupt tegelijk met de stem van de prediker het heilige bloed van de Zoon van God op de gemeente’ (commentaar op Hebr. 9:20). En ik denk dat Calvijn dat op het hele christelijke leven zou betrekken: voortdurend hebben we het nodig dat het bloed van Christus op ons drupt.
Pure genade
Waarom ‘Altijd dat kruis’ (Bram van de Beek)? Ik zou een paar dingen willen noemen.
Allereerst omdat dit Evangelie ons eraan herinnert hoe diep de kloof is die er van nature is tussen God en ons en dat christen zijn pure genade is. Als het van ons afhangt, is er alleen een dichte deur, een deur die we zelf hebben dichtgegooid. Dat moeten we in ons leven allemaal leren en steeds weer leren. Daar wil de Heilige Geest dit Evangelie van ‘verlossing door Zijn bloed’ (Ef.1:7) voor gebruiken.
In de tweede plaats laat dit Evangelie zien dat leven met God niet allereerst een zaak is van geven, maar van ontvangen. Christus doet het werk, wij niet. Hij betaalt de prijs van de verlossing met Zijn bloed. En omdat Hij die prijs betaald heeft en dat werk ‘volbracht’ is (Joh.19:30), blijft er voor ons maar één ding over: onze lege handen laten zien, zodat Christus die kan vullen.
Daarbij mogen we vrijmoedig een beroep doen op de talloze beloften van God in de Bijbel. Christus heeft immers met Zijn bloed voor de vervulling ervan betaald. Hoe dat er in de praktijk uit ziet, laat Spurgeon heel mooi zien in zijn dagboek Chequeboek van de bank des geloofs (Elke dag een belofte). Dat is pas echt verlost leven.
Vernieuwing
In de derde plaats zet dit Evangelie ons pas echt in vuur en vlam om de Heere Jezus te volgen. Love so amazing so divine, Demands my soul my life my all (Isaac Watts). ‘Uw wond’re liefde, goddelijk groot, eist alles, ja mijzelf geheel.’ En dat ‘eist’ betekent niet: voor wat hoort wat, maar: ik heb Hem lief, omdat Hij mij eerst heeft liefgehad. Anders gezegd: als Jezus het echt voor mij volbracht heeft en Zijn leven voor mij gegeven heeft, geeft dat de vrijheid om in liefde, in overgave en in vertrouwen voor Hem en voor de Vader te leven.
Overigens, ook de heiliging is een onderdeel van de verlossing. Voor de vrijheid om heilig voor God te leven heeft Christus al betaald. Dus in de heiliging mogen we leven op Zijn kosten. Zoals Calvijn zo mooi zei: door het geloof verbonden met Christus ontvangen we van Hem een tweevoudige genade: Hij vergeeft ons en Hij vernieuwt ons.
Die vernieuwing blijft in dit leven wel voorlopig. De Heidelbergse Catechismus spreekt realistisch van een ‘klein begin van gehoorzaamheid’ (zondag 44). En dat is een laatste reden waarom we dit Evangelie zo hard nodig hebben: verloste zondaren blijven zondaren. Dat leren we helaas uit ervaring. Jezus herinnert eraan in het gebed dat Hij Zijn discipelen (!) leert: Vergeef ons onze schulden. Het is de paradox van de geestelijke groei: je gaat steeds meer zien hoe zondig je bent in jezelf en hoe diep de zonde zit.
Wat een zegen als Christus dan door een vers uit de Bijbel, een preek, een lied of, nog rijker, door de viering van het heilig avondmaal weer tegen je zegt: Ik heb het voor jou volbracht, en zo Zijn bloed weer op je drupt.
Geïnteresseerd in meer lezenswaardige artikelen? Neem een jaarabonnement (€ 53). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!