Huwelijk onder druk
Een kind met een beperking kan een huwelijk onder druk zetten. Juist dan is het belangrijk dat partners investeren in elkaar en oog blijven houden voor een sociaal netwerk.
Het huwelijk is een gave van God. Zelfs een bijzonder kostbare gave. De Heere is het Die man en vrouw aan elkaar geeft. Een goed huwelijk mag een weerspiegeling zijn van de bruidsliefde tussen Christus en Zijn gemeente. Een goed huwelijk is ook een getuigenis in een liefdeloze wereld. De bekende auteur Gary Chapman heeft diverse waardevolle boeken geschreven over liefde. Wat minder bekend is zijn boek De 5 kenmerken van een gezond gezin. Een van de onmisbare vitamines voor een gezond gezin die hij daarin bespreekt, is: ouders die elkaar liefhebben. Een liefdevol huwelijk is niet alleen voor jezelf fijn, het vormt ook een goede basis voor de kinderen, als het echtpaar die krijgen mag. Werken aan een goed huwelijk is dan ook geen overbodige luxe, maar een verantwoordelijkheid van elk echtpaar.
Intensieve zorg
Voor ieder huwelijk geldt dat liefde een werkwoord is, maar zeker voor het huwelijk van ouders met een kind dat intensieve zorg vraagt. Uit onderzoek blijkt dat bijna vijftig procent van deze ouders in hun huwelijk te maken heeft met relatieproblemen. De intensieve zorg voor een kind met een beperking brengt je dichter bij elkaar óf brengt frictie met zich mee. Hoe houd je het dan samen goed? Of hoe krijg je het weer goed?
Blijf aandacht geven aan elkaar. Een kind dat intensieve zorg nodig heeft, vraagt van ouders veel van hun tijd, hun energie, van hun leven. En dus blijft er minder tijd en aandacht over voor elkaar. Blijf als ouders in gesprek over een goede balans in de zorgtaken. Paulus beschrijft in Efeze 5:33 twee belangrijke behoeften van man en vrouw: liefde en respect. Beide zijn nodig om het vuur van de liefde niet te laten uitdoven.
Verschillen
In het zorgen voor een kind met een beperking kunnen diverse verschillen tussen man en vrouw naar voren komen. Denk bijvoorbeeld aan de manier van rouwen. Je wordt dagelijks geconfronteerd met de gebrokenheid van het leven, met teleurstelling, pijn, twijfels en zorgen. Dan is het belangrijk om van elkaar te begrijpen dat een man vaak rationeel reageert, terwijl een vrouw meer handelt vanuit haar emotie. Dat een vrouw die haar zorgen deelt, niet op een oplossing zit te wachten, maar vooral gehoord wil worden. Verschillen kunnen zich ook voordoen in de opvoeding. Doorgaans zal een van de ouders – vaak de moeder – een belangrijk deel van de zorg voor een kind met een beperking op zich nemen. Zij doet dus ook meer ervaring op in het verzorgen van het kind. Het is belangrijk dat de andere ouder wel betrokken blijft en zelf ook de gelegenheid krijgt om zorg te verlenen. Blijf als opvoeders samen een team. Vul elkaar aan.
Kwetsbaar
Hoe houd je het samen goed? Daarvoor is ook nodig om goed te zorgen voor jezelf. Een kind is zo ongeveer het meest kostbare dat een echtpaar hier op aarde krijgt. En juist in dat kind kan een ouder zich zo ontzettend kwetsbaar voelen. Wanneer een kind zorg nodig heeft, dan gá je ervoor, zo nodig vele jaren lang. Op de lange termijn lopen ouders van een kind met een beperking een reëel risico om opgebrand te raken. Ze hebben balans nodig in het zorgen voor zichzelf en het zorgen voor hun kind. Neem tijd om zelf op adem te komen. Plan ook momenten dat je als man en vrouw samen bent en samen weg kunt. Vele ouders van een kind met een beperking zijn 24 uur per dag in hun ouderrol. Ze lopen daarmee het risico dat de rol van echtgenoot of echtgenote ondergesneeuwd raakt.
Hierbij moet genoemd worden dat een echtpaar dat zorgt voor een kind met een beperking, Gods bijzondere kracht niet kan missen. Het zorgen voor een gehandicapt kind kan vreugde meebrengen, maar het kan ook veel (geestelijke) duisternis teweegbrengen. In tegenspoed begrijpen wij de Heere vaak niet, maar dikwijls verzuimen we om Zijn aangezicht te zoeken met onze vragen. We trekken al te gemakke-lijk onze eigen conclusies over Wie de Heere is en waarom Hij tegenspoed in ons leven toelaat. Zoek de Heere met alle vragen. Aan wie bijzondere zorgen heeft, wil God vaak Zijn bijzondere genade geven.
Hulp vragen
Het is belangrijk dat de ouders van een kind met een beperking om hulp durven vragen. Praktische hulp, emotionele steun. Dit geldt ook voor professionele hulp of pastorale hulp. Deze ouders kunnen veel hebben aan iemand die af en toe met hen reflecteert op de vraag hoe het met hen gaat en wat ze nodig hebben om het vol te kunnen houden. Realiseer je dat ‘Help’ een van de moeilijkste woorden is, maar ook een van de krachtigste woorden. Jezelf laten helpen doe je uiteindelijk écht in het belang van je kind.
Vangnet
Als echtpaar heb je een gezond vangnet nodig: de familie- of vriendenkring, maar zeker ook de christelijke gemeente. De kerk dient een hechte gemeenschap te zijn, een plaats waar liefde woont, waar we oog hebben voor elkaar. Ouders van een kind met een beperking lopen een verhoogd risico dat hun sociaal netwerk versmalt. Je bent veel bezig met de zorgen voor je eigen kind en je gezin. Daar komt bij dat ouders van een kind met een beperking zich niet altijd begrepen voelen door hun omgeving. Toch kan de gemeente, de familie en de vriendenkring deze ouders en hun inbreng niet missen. De omgeving kan veel leren van de offers die ze brengen, van de volharding, van de enorme liefde voor hun kind, van de gebrokenheid van het leven die voor hen echt werkelijkheid is. Andersom geldt: deze ouders kunnen hun omgeving niet missen, zij hebben hun netwerk nodig om het vol te houden en om hun eigen zorgen soms ook wat te relativeren. Het is daarom belangrijk dat er in de gemeente en ook in het pastoraat aandacht is voor ouders van een kind met een beperking. Een luisterend oor, een ambtelijk bezoek, het kan veel meer betekenen dan je als ambtsdrager of gemeentelid vermoedt.
Ook voor een goede huwelijksband is het gezond dat je een levend netwerk van sociale contacten hebt. Denk als ouder van een kind met een beperking niet te snel dat de mensen je toch niet zullen begrijpen. Realiseer je dat je van de beperking veel meer weet dan menig ander. Zonder je niet af. Voer een gezonde dialoog met je omgeving. Blijf deel uitmaken van de gemeenschap om je heen.