In zicht
In de wijkberichten van de hervormde gemeente te Elburg in de Veluwse Kerkbode verwoordt ds. A.J. Mensink waarom hij dopelingen geen persoonlijke tekst meegeeft.
Regelmatig wordt me gevraagd waarom ik dopelingen geen persoonlijke tekst meegeef. Veel andere dominees doen dat wel, en voor veel mensen geeft dat nog een extra persoonlijk accent aan de doop. Mooi als je eigen dooptekst ook ging spreken in je leven, net als je belijdenistekst of trouwtekst! Dat ik het zelf niet doe, is omdat de doop op zich al zo ontzettend persoonlijk is. We zijn persoonlijk gedoopt in de Naam van de Vader, en van de Zoon, en van de Heilige Geest. Dat is al een tekst op zich! Het formulier probeert ons kort en krachtig uit te leggen hoe rijk dat is. Wie de Heere in ons persoonlijk leven is. Ik denk dat het daarom ook beter is om niet aan onze dooptékst terug te denken, maar aan onze doop zélf. at in
Misschien zit daar ook wel het verlangen naar een dooptekst. Omdat we het zo lastig vinden om aan onze doop terug te denken, een moment dat we onszelf niet kunnen herinneren… een tekst is dan een concreet houvast. Iets wat tegen jou persoonlijk is gezegd. De ervaring leert (tot in ons eigen leven toe) dat we vrij weinig stilstaan bij de betekenis van onze eigen doop. Die doop zegt veel meer dan wat in één Bijbeltekst tot ons komt. Het geven van een dooptekst is dus geen kwestie van goed of fout, als we maar blijven bedenken wat de HEERE ons in de doop toezegt en wat Hij daarin dagelijks van ons vraagt.
Tijdens de paasdagen lopen acht ‘poaskearls’ met een sliert stadsgenoten achter zich aan zingend door Ootmarsum. Dit vlöggeln gebeurt nergens anders in Nederland en het fenomeen staat op de lijst van Cultureel en Immaterieel Erfgoed. Vorig jaar ontstond er commotie vanwege antisemitische teksten die deze acht vrijgezelle, rooms-katholieke paaskerels zingen. In De Waarheidsvriend (12 mei) was een column van rabbijn Lody van de Kamp hierover te lezen. Hij vroeg om aanpassing en – goed om te melden – inmiddels zijn ze in Ootmarsum op andere gedachten gekomen. Het Reformatorisch Dagblad berichtte erover.
De kritiek was onder meer gericht op het eerste couplet, ‘Christus is opgestanden, al van de Joden haar handen. Dus zullen we allen vrolijk zijn, Christus zal onze verlosser zijn, Alleluja!’. ‘De Joden haar handen’ is nu veranderd in ‘de mensen hun handen’. In een andere passage, ‘Geofferd aan het kruis voor onze misdaad; Dat deden de Joden door hun valse raad, Alleluja!’, is ‘de Joden’ gewijzigd in ‘die mensen’. (…)
Rabbijn Lody van de Kamp: ‘Vroeger had je zo’n lied nog als onschuldig volksvermaak kunnen bestempelen, maar dat gaat in elk geval sinds de Tweede Wereldoorlog niet meer op. Het zijn dit soort woorden die door de eeuwen heen uiteindelijk hebben geleid tot de Jodenvervolging. We moeten daarom niet bang zijn om tradities met de kennis van nu aan te passen.’
Volgens Henk Eertman, voorzitter van de Stichting tot bevordering en instandhouding van de paasgebruiken in Ootmarsum, zijn de meningen over de wijziging verdeeld.
‘Pas het nou aan, zeggen sommigen’, aldus Eertman. ‘Maar menig Ootmarsummer vindt het flauwekul. We hebben het jaren zo gedaan en hadden daar nooit kwade bedoelingen mee. Het is zeker niet antisemitisch bedoeld, waarom moet je het dan aanpassen? Er worden al zoveel tradities overboord gezet, vinden ze. Maar ja, als je het niet aanpast, blijft dat lied een punt van discussie, dat elk jaar terugkomt. Dat is het de traditie niet waard.’