column

Kinderen

De visie op kinderen verschuift nogal eens. Tot aan de Romantiek golden ze als volwassenen in de dop en moesten ze zo snel mogelijk écht volwassen worden.

Een kind kon immers nog geen verantwoordelijkheden nemen, zijn emoties nog niet reguleren. Het kind was een gemankeerde volwassene.

Dat beeld veranderde in de Romantiek. Kinderen werden gezien als toonbeelden van onschuld, die zo lang mogelijk beschermd moesten worden tegen de volwassenheid, waar alle naïviteit verloren zou gaan. De volwassene was een gemankeerd kind geworden.

Tegenwoordig beleven we, als ik me niet vergis, een nieuwe verschuiving. Door de toegang tot moderne media staan kinderen tegenwoordig steeds jonger midden in het leven, inclusief de rauwe werkelijkheid van natuurrampen, aanslagen en oorlogen. Onlangs waarschuwde ontwikkelingspsycholoog Steven Pont in NRC, kinderen niet via Jeugdjournaal en dergelijke te snel tot wereldburgers te maken, die een mening moeten hebben over Trump en klimaatverandering. Ze kunnen dit gezien hun ontwikkelingsfase immers helemaal niet aan. De kinderemancipatie is doorgeschoten. Laat het kind nog rustig kind zijn.

Zoals wel vaker komen de ontwikkelingen in de kerk wat later en een beetje anders. De meeste predikanten zullen in hun preek proberen iets tegen de kinderen te zeggen, of in ieder geval iets wat voor hen bestemd is. Daarnaast zijn er gemeenten die met kindernevendiensten werken.

Het lijkt me de vraag of dat nog genoeg is. Niet alleen heeft de christelijke kerk de gedachte van complete onschuld van kinderen altijd afgewezen: er bestaan immers geen onbeschreven bladen in deze wereld. Maar belangrijker nog: naar Gods verbond horen kinderen er echt bij. Dat gaat verder dan een woordje voor de kinderen. Laten we hen serieus nemen, op zijn minst zoals school en samenleving hen serieus nemen. Daar past isolering in een kindernevendienst niet bij, nog afgezien van het feit dat je hen daarna moeilijk meer in de ‘gewone’ dienst krijgt.

Als kinderen het Jeugdjournaal aankunnen, kunnen ze ook wel een preek hebben. Ze hebben die zelfs des te harder nodig.

A. Huijgen