Leven in een groepscultuur
Een westerling komt tot rust wanneer hij alleen is, een oosterling juist als er veel mensen om hem heen zijn. Voor mensen uit niet-westerse culturen is de verbinding met de gemeenschap belangrijk, maar leven in een groepscultuur kan gevolgen hebben voor het persoonlijk geloof.
Van jongs af aan worden mensen uit niet-westerse culturen opgevoed door een grotere groep van ouders, grootouders, broers, zusjes, ooms en tantes, enz. Een bevriend echtpaar zat met de handen in het haar toen er onlangs een tweeling geboren werd en de grootouders en zus vanwege de coronamaatregelen niet konden komen uit het buitenland. Ze besloten toen zelf maar naar hen toe te vliegen.
Samen eten
Veel migranten zijn zich goed bewust van de gevaren van het coronavirus. Ze gaan zo min mogelijk naar de winkel en slaan reizen naar het buitenland over. Toch konden ze moeilijk begrijpen waarom er na afloop van een (regionale) kerkdienst geen koffie en thee geschonken mocht worden, zelfs niet buiten op de stoep van de kerk. Het restaurant ertegenover was immers ook open. En dus zaten ze na afloop van de dienst op het terras bij de buren, want samen eten en drinken heeft voor hen grote betekenis.
Het is goed om te beseffen hoe er voor veel bekeerlingen met een moslimachtergrond eenzaamheid dreigt in de coronatijd. Zij hebben door vlucht en bekering vaak al heel veel contacten verloren en nu zoekt bijna niemand hen meer op en zijn er nauwelijks meer mogelijkheden voor ontmoeting. Digitaal contact op afstand is vaak lastig vanwege taalbeperkingen.
Schuld en schaamte
Eén van de effecten van de gemeenschapscultuur is, dat er in niet-westerse culturen meestal minder besef is van schuld dan van schaamte. Zonde wordt vaak pas als probleem ervaren als deze in de openbaarheid komt en de eer in het geding is. Dat heeft te maken met de opvoeding door een grote groep waardoor je je minder identificeert met je ouders als gezagsdragers en de betekenis van de leefregels. In gesprek met moslims blijkt mede daarom vaak hun onbegrip voor de ernst van zonde en de noodzaak van verzoening door Christus.
De Bijbel is een boek uit de oosterse cultuur. Toch valt op dat de bijbelse manier van spreken over zonde een verrassend evenwicht biedt tussen aandacht voor schuld en schaamte waarvan zowel moslims als westerlingen iets kunnen leren. Anders dan in de islam laat God in de Bijbel Zijn hart zien. Talloze bijbelteksten benadrukken de persoonlijke gevoelens van liefde en trouw die God heeft voor ieder mens die Hij heeft geschapen en even sterk de gevoelens van verdriet en toorn als wij ons overgeven aan de afgoden. In de Psalmen komt dit motief sterk naar voren.
Persoonlijke band
God verlangt ernaar dat Zijn volk is als een bruid die Hem liefheeft en trouw is. Deze persoonlijke band tussen God en mens in de Bijbel is een sterke stimulans voor het ontwikkelen van een gezond persoonlijk schuldbesef. Oog hebben voor de eer en het welzijn van anderen is belangrijk, maar dat komt pas tot zijn recht als we God boven allen liefhebben en eren met heel ons hart.