Listig verleid
Lijkt het dat sinds Nederland als eerste land ter wereld het huwelijk niet meer beschouwde als een unieke levensverbintenis tussen één man en één vrouw, we op het gebied van relaties in een losgeslagen wereld leven? Van Hot Girl Summer-lijsten tot polyamorie of naakt tuinieren.
De Heilige Geest mogen we belijden als creatief. Hij maakt ruim baan voor het Woord. ‘Ongehinderd’ – dat is het laatste woord in het bijbelboek Handelingen, een belofte voor elke tijd. In stilte werkt Hij, daar waar iemand voor het Woord buigt. Met háár wijsheid leert de wereld God niet kennen, en daarom (1 Kor.1:21) heeft het God behaagd door de dwaasheid van de prediking zalig te maken die geloven. Zo is de Geest actief. Juist vandaag houden we hieraan vast.
Gods tegenstander, de duivel, is ook creatief, al geeft de Bijbel hieraan het woord ‘listig’. In Efeze 6 wordt Gods kerk opgeroepen om in Zijn wapenrusting te strijden tegen de listige verleidingen (meervoud) van de duivel. Bij God vandaan wil Hij ons houden, weg van Zijn liefde en Zijn goede geboden. Hoe spannend is het als de gemeente met list bedreigd wordt, op haar hoede moet zijn door subtiel gevaar. ‘Deze slechtaard is vandaag net zo reëel als toen Christus hem ontmoette in de woestijn waar Hij verzocht werd,’ zegt Spurgeon in een preek over 1 Petrus 5, over de duivel die als een brullende leeuw rondgaat.
Naakt tuinieren
Waar zien we Gods tegenstander vandaag bezig? De dag schijnt al even te bestaan, met name in Amerika, maar zelf hoorde ik dit voorjaar voor het eerst over de ‘internationale dag van het naakt tuinieren’. Waarom deze activiteit? Het geeft ‘gewoon opvallend plezier’. Ten aanzien van een diepere betekenis achter deze dag lees ik over ‘in het reine met onszelf komen en alle schaamte laten varen, de herinnering aan het feit dat er niets natuurlijker is dan naakt zijn’. Gaat dat verloren paradijs toch mee in ons geheugen, al weet onze cultuur niet van zonde en schaamte?
Heftiger zijn de aanvallen op onze jongeren. Spreuken 23 roept jonge mensen op: ‘Laat je hart niet jaloers zijn op de zondaars (…), laten je ogen behagen scheppen in mijn wegen. Want een hoer is een diepe kuil, en een vreemde vrouw een nauwe put.’ In het kerkelijke onderwijs is het vandaag niet moeilijk om te actualiseren, simpelweg omdat de tactieken van de duivel openlijker en heftiger naar buiten komen.
Alles mag, deze zomer
Uit onderzoek van de NOS is naar voren gekomen dat deze zomer vele duizenden (!) jongeren meedoen aan de Hot Girl Summer. In 2019 werd deze term door de Amerikaanse rapper Megan Thee Stallion voor het eerst gebruikt en het gaat om een zomer waarin je helemaal jezelf mag zijn en doet wat je wilt, zonder je te bekommeren om de mening van een ander. Inmiddels refereert de term ook aan ‘los gaan in de zomer’, ‘lekker jongens regelen en gek doen’, ‘niet vast zitten aan iemand’.
Aan de hand van lijsten wordt hieraan vormgegeven. Zo kun je punten op die lijst scoren door je maagdelijkheid weg te geven aan iemand. Niet elke lijst gaat even ver, maar er zijn lijsten die extra punten geven voor bijvoorbeeld een trio: seks met twee andere mensen erbij. Krijg je een relatie en bind je je daarmee aan één iemand, dán mag je soms niet meer meedoen. Terwijl na de coronatijd er eindelijk weer een zomer is waarin alles mag, wordt vooral benadrukt dat meisjes aan alle regels lak moeten hebben. Immers, een jongen die meisjes versiert, die is stoer, terwijl andersom een meisje dan een sletje genoemd wordt.
Een ‘specialist seksuele opvoeding’ vertelt dat het leuke aan deze activiteit is dat ‘het meiden uitnodigt seksueel actief te zijn, terwijl dat vaak tegengehouden wordt. Je kunt je er zelfverzekerd door voelen en een leuke zomer hebben.’
Grensoverschrijdend
Als de NOS ook de misstanden benoemt, meiden die spijt hebben dat ze onder groepsdruk en voor de punten seks met twee mannen hadden, dán komt het morele oordeel pas. ‘Ik vind dit grensoverschrijdend, gewoon verkrachting.’
In het Nederlands Dagblad schreef relatiecoach Cocky Drost dat ‘het, zeker voor christenen, gemakkelijk is om verontwaardigd te zijn over de verwerpelijke moraal van zoiets als Hot Girl Summer Challenge’. Die verontwaardiging noem ik niet ‘gemakkelijk’, alsof het om goedkoop scoren gaat. Verontwaardiging is eerder een diepe emotie, een uiting van verdriet omdat levens van jonge mensen onder het mom van plezier in de zomer geruïneerd worden. Ik hoop op méér verontwaardiging.
Polyamoureus
Ik noem hier slechts wat alleen mij al in korte tijd onder ogen komt. Het blad Volzin, gericht op nieuws en verdieping op het gebied van religie, zingeving en samenleving, biedt in het laatste nummer een gesprek met een relatiecoach die zelf met twee vrouwen een liefdesrelatie heeft: ‘Het eerste polyamoureuze huwelijk zal ook wel een keer komen.’ Hoe dat gaat: ‘Met mijn vrouw leef ik het dagelijkse rituele leven, mijn vriendin zie ik gemiddeld één keer in de week. Regelmatig overnachten we samen en een à twee keer per jaar gaan we samen wat langer weg.’ ‘Wat ik niet heb, halen mijn partners weer bij andere partners.’
Blijft er in dit denken iets over van het huwelijk, zoals dat in de Bijbel meer en meer naar ons toekomt? En hebben jongens en meisjes in Nederland de gelegenheid om ergens die eigenheid en essentie van het huwelijk te zien, te ervaren wat opofferende liefde is? In elk gezin mag dat beginnen.
Secularisatie
De christelijke gemeente leeft niet op een eiland, haar leden staan midden in deze tijd. Sterker, die listige verleidingen van de duivel zijn op haar het meeste gericht. Waar in eerdere tijden bijvoorbeeld twijfel aan het Godsbestaan tot secularisatie leidde, zien we vandaag dat verwildering in relaties en seksualiteit de gemeente bedreigt en aantast. Is dit een ongezonde concentratie op ethische thema’s die gereformeerde belijders vandaag de dag verweten wordt? Ik denk dat we hier eerder raken aan het bekende woord van Groen van Prinsterer: ‘Het belijden is het uitkomen voor de waarheid op het punt waar de verdediging bezwaar heeft en waar het belijden met lijden vergezeld gaat.’
Een vrouw uit de kerkelijke gemeente waarbij ik hoor, verkocht dezer dagen iets via Marktplaats en nadat een man zijn aankoop ophaalde, volgde het berichtje: ‘Misschien een beetje gekke vraag, maar ik vind u zo’n mooie vrouw en had het gevoel dat het wel klikte. Zou je ervoor openstaan vrijblijvend seks met elkaar te hebben?’ Waarom voeren we in Nederland geen debat over de vraag waaruit het voortkomt dat dergelijke zieke uitingen in onze maatschappij gedaan worden?
Progressieve kerkorde
Is de Protestantse Kerk nog in staat over het bijbelse huwelijk te spreken? Als we de nóód van de jonge generatie zien, denk ik dat Jezus vandaag naar hen zou kijken als schapen die leiding nodig hebben, herderlijke zorg. Half juni merkt ds. Wielie Elhorst, in Amsterdam aangesteld als lhbti+-predikant, in de Volkskrant op ‘dat geen kerkorde zo progressief is als de onze’. Veelzeggend is dit, juist uit zijn mond.
Op het toerusten ten aanzien van het christelijke huwelijk, inclusief de positie van de alleengaanden, mag de gemeente zich vandaag sterk richten. Vandaag zien we dat gemeenteleden hun voeding gaan halen op allerlei conferenties. Op een bijeenkomst van onder meer The Gospel Coalition onderbouwde de Amerikaanse hoogleraar James Hamilton twee weken geleden dat ‘de boodschap van ongebreidelde seksuele beleving een vals Evangelie is. Het destilleren van waarheid en ethiek uit de wereld van de tv en de showbusiness heeft desastreuze gevolgen.’ We zien het in de brede weerklank die het Bijbels beraad M/V vindt in zijn inzet om christenen weerbaar te maken voor ideologisch gedreven uitingen in de samenleving die geen grond vinden in de Bijbel. In onderwijs, getuigenis en levenswandel ligt hier een taak. Ik denk ook aan het online netwerk Purity4Life, een grote groep van christenhulpverleners die mensen nabij zijn die te maken kregen met seksverslaving of met porno.
Vrucht van de Geest
Is het niet opvallend dat Galaten 5 onder de werken van het vlees allereerst noemt: overspel, hoererij, onreinheid, losbandigheid? In de vrucht van de Geest wordt de zelfbeheersing verbonden aan liefde, aan vrede. Het betekent dat dit bijbelse onderwijs nodig is om jezelf, je kinderen, de jongeren van jouw gemeente te bewaren voor de toekomst van God. Met de doop heeft dit alles te maken – we beseffen dit in een context waarin steeds minder Nederlanders gedoopt zijn of de betekenis ervan kennen. De doop roept ons tot een nieuwe gehoorzaamheid, tot een heilig leven naar de geboden van God. Die heiliging is in de doop mij toegezegd. De Geest beveelt ons de heiligmaking, die Hijzelf eerst beloofde. Als die doop functioneert, dán leeft de christelijke gemeente van de hoop, hoe heftig verleidingen kunnen zijn.