Wonen en werken in Israël. Het is voor menigeen een droom. Tegelijk is het leven in Israël niet te vergelijken met een bestaan in Nederland. Hoe is het om als theoloog werkzaam te zijn in Israël? Een impressie.
Dingen die je in Nederland min of meer als bekend mag veronderstellen, behoeven in Israël soms uitvoerige toelichting. Dat betreft ook existentiële zaken. Neem de eerste ontmoeting met de huurbaas van ons appartement. Na het nodige gesteggel over de hoogte van de huishuur vuurt hij opeens een persoonlijke vraag op mij af: ‘Zeg, vertel me eens. Hoe kan het zijn dat jij als ‘priest’ (geestelijke) een vrouw en kinderen hebt?’
Als je houdt van directe vragen ben je in Israël aan het goede adres. Wat betreft directheid steken Israëli zelfs Nederlanders naar de kroon. Vragen naar het gewenste kinderaantal, de hoogte van je salaris of het prijskaartje van je nieuwe mountainbike; het mag in Israël allemaal…
Cliché
Terug naar mijn huurbaas. Zijn vraag illustreert dat theologen voor veel Israëli synoniem staan voor rooms-katholieke priesters. Deze gedachte wordt versterkt door het hoge zichtbaarheidsgehalte van ‘Rome’ in Israël. Nonnen, priesters, kerken en kloosters, je komt ze overal tegen in het Heilige Land.
De rooms-katholieke dominantie is ook merkbaar als je het hebt over een belangrijk onderdeel van mijn werk in Israël: het deelnemen aan de interreligieuze dialoog met het jodendom. Zeker sinds de encycliek Nostra Eatate (1965) is de participatie van katholieke geestelijken in de Joods-christelijke dialoog in Israël sterk toegenomen.
Persoonlijk heb ik het als een verrijking ervaren om samen te werken met rooms-katholieke collega’s. Nogal wat clichébeelden vielen in duigen. Zo vond ik het treffend dat katholieke collega’s tijdens ontmoetingen met Joodse partners Gods Woord niet zelden hoger leken te waarderen dan menig protestantse collega.
Bijbelstudies
Over protestanten gesproken; typisch protestants – om maar een cliché te gebruiken – is het bestuderen van de Bijbel. Het bijwonen en organiseren van bijbelstudies vormde een belangrijk onderdeel van mijn werk. Met grote dankbaarheid kijk ik terug op de vele tientallen bijbelstudiesessies. Het waren bijeenkomsten waarin God letterlijk aan het Woord kwam.
Als het gaat om religiositeit is Israël een ingewikkeld land. Iedereen voelt aan dat je het jodendom niet zomaar kunt diskwalificeren als afgoderij. Rondom een geopende Bijbel ontstonden dan ook opvallend vaak momenten van verbinding en herkenning. Vooral orthodoxe Joden en orthodoxe protestanten vormden een goede mix.
Verschillen zijn er echter ook. De scheidslijn werd vooral openbaar tijdens studiesessies over het Nieuwe Testament. Het was prachtig om te zien hoe je Joden ‘verliefd’ zag worden op Jezus.
Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van donderdag 5 oktober 2023. Neem een jaarabonnement(€ 52,50). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actieen lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!