Muziek
Bach blijft boeien, geen dag zonder Bach en geen week zonder een nieuwe Bach-cd. Dat zouden wat uitroepen kunnen zijn, nu het Duitse label ‘Berlin-Classics’ begonnen is aan een nieuwe serie cd’s met de complete orgelwerken van Bach met organist Jörg Halubek als uitvoerder. In vergelijking met de andere complete Bach-opnamen heeft Halubek om te beginnen voor een geheel andere insteek gekozen. Hij is voor de eerste vier uitgaven in deze serie naar orgels gegaan waarop Bach zelf gespeeld heeft. We maken als het ware een orgeltocht langs bijzondere orgels in Noord- en Zuid-Duitsland. Zelf heb ik die orgels alle verschillende keren bezocht: indrukwekkende, boeiende en belangwekkende instrumenten die nu thuis rustig beluisterd kunnen worden.
De eerste dubbel-cd bevat opnamen van het vermaarde Niehoff-orgel in de Sankt Johanniskirche van Lüneburg, het orgel waar Georg Böhm organist was en bij wie Bach nog in de leer is geweest. Hier heeft Jörg Halubek het complete Orgelbüchlein opgenomen om vervolgens af te reizen naar het uit 1497 daterende orgel in Altenbruch, waar alle koraalpartita’s werden vastgelegd.
Eerlijk gezegd had ik niet eerder van Jörg Halubek gehoord. Hij blijkt een muzikale speler te zijn die een groot historisch besef heeft, wat in zijn uitstekende spel tot uitdrukking komt. Zo zijn de registraties met grote zorg gekozen, die alle zorgvuldig in het uitvoerige bijgesloten tekstboekje worden vermeld. Bij de vertolking van de partita’s (variaties op een bepaald koraal) krijgt een organist overigens altijd de volle gelegenheid de verschillende klankkleuren van een orgel te etaleren. Dat doet Halubek uitvoerig. Het orgel van Altenbruch is een relatief groot orgel in een dorpskerk met een wat minder grote akoestiek. Dat wordt overigens volop goed gemaakt door het verfijnde spel met een zorgvuldige articulatie. Opnametechnisch kunnen we ook spreken van een uitstekend niveau. Je vraagt je overigens soms wel eens af: ‘Wanneer stopt het uitgeven van Bach-cd’s een keer – met name die van de integrale opnamen?’ Blijkbaar vinden organisten toch steeds nieuwe invalshoeken, zoals Jörg Halubek nu.
Dan ook nog even de aandacht gevestigd op deel twee in deze serie, waarop dezelfde organist het indrukwekkende orgel in de Sankt Gumbertuskerk in Ansbach bespeelt en de zogenaamde ‘Leipziger Choräle’ heeft opgenomen. Dit instrument is door Johann Christoph Wiegleb gebouwd en dateert uit 1736-1738. In de jaren 2004- 2007 werd het op ambachtelijke wijze gerestaureerd en gereconstrueerd door de orgelmakersfirma Reil uit Heerde. Met Halubek aan de klavieren heeft dit orgel ons opnieuw overtuigd van zijn klankenpracht. Hij etaleert de vele klankmogelijkheden op muzikale en fraaie wijze.
De cd’s zijn verpakt in eenvoudige maar wel aantrekkelijke klaphoesjes met tekstboekjes, waarin al de gewenste informatie is opgenomen. De eerste dubbel-cd heeft als bestelnummer Berlin Classics 03020850C. Het bestelnummer van de tweede cd is Berlin Classics 03051595 BC.