Deze keer een pleidooi om het verschijnsel ‘doopgetuigen’ een nieuwe kans te geven. Doopgetuigen zijn aanwezig bij de doop en staan er mede voor in dat het kind een christelijke opvoeding krijgt. Vooral in rooms-katholieke streken heten ze peters en meters. Bij het doorzoeken van doopboeken uit de zeventiende en achttiende eeuw bleek mij dat de peter of meter doorgaans een verwant was, een opa of oma, broer of zus.
Volgens de in die tijd geldende regels was het ook vaak degene naar wie het kind vernoemd was. Soms was het een ander persoon uit het sociale netwerk van de ouders. Doopgetuigen vroegen ook regelmatig dezelfde ouders terug als zij zelf een kind ten doop hielden. Zo kon een hecht netwerk van (mede-)opvoeders ontstaan.
Waarom zou zoiets weer ingevoerd moeten worden? Eenvoudig omdat opgroeien én opvoeden in de 21e eeuw lastig is. Een verwarrende tijd vraagt om gidsen die mensen naast zich hebben. Peters en meters kunnen eraan bijdragen dat gezinnen geen eilandjes zijn. Een peter is de opvoedvriend van papa, een meter de opvoedvriendin van mama. Ze kunnen een kritisch tegenover zijn met gevraagd of ongevraagd advies. Maar belangrijker nog: peters en meters zijn vertrouwenspersonen bij wie het kind terecht kan op moeilijke momenten. Bijvoorbeeld als papa en mama even niet de voorbeeldige opvoeders zijn, en zeker als er dreiging en geweld is. Kinderen hebben mensen nodig bij wie ze hun verhaal kunnen doen, zonder de angst dat ze de loyaliteit aan hun ouders schenden.
Maar, zal iemand zeggen, deze steun kan toch uit het gewone sociale netwerk komen? Dat is juist. Toch stel ik mij voor dat het uitmaakt voor het verantwoordelijkheidsgevoel als iemand samen met de ouders bij de doopvont heeft gestaan en ook ‘ja’ heeft gezegd op de doopvragen.
Toen de schrijvers van de Dordtse Kerkorde in 1619 bestaande gewoonten kritisch tegen het licht hielden, noteerden ze dat het gebruik van de doopgetuigen ‘niet lichtelijck’ veranderd mocht worden (DKO, art.57). Tegen hun wens in heeft die verandering zich toch voorgedaan. Wat zou het mooi zijn als opnieuw peters en meters de doopouders zouden bijstaan in hun jawoord. Moderne doopgetuigen hoeven geen naamgevers te zijn, maar liefst wel vertrouwelingen voor zowel ouders als kind.
Geïnteresseerd in meer lezenswaardige artikelen? Neem een jaarabonnement (€ 49,95). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!