Praten met een stervende
Aan afscheid nemen van het leven zit een lichamelijke en een psychische kant, maar ook een sociale en een geestelijke. Ook is het belangrijk om te weten of je zonden zijn vergeven, schrijft specialist ouderenzorg Marleen Hout.
Als bekend wordt dat het sterven dichtbij komt, is het goed voor de patiënt maar ook voor de naasten om na te denken over wat er nog gezegd moet worden. Het rouwproces begint dan al. We praten dan over anticiperende rouw, rouw voorafgaand aan het sterven.
Het is goed om die rouw naar elkaar te verwoorden en niet te verbloemen dat de situatie verdrietig en zorgelijk is. Als je erover heen praat, voelt de ander zich niet erkend. Dat geldt voor beide kanten.
De patiënt kan alleen of samen met dierbaren de balans opmaken van het leven, terugkijken op het leven en erover praten. Wat is er goed geweest en wat niet? Wat hadden we nog graag samen gedaan? Soms is het goed dat de patiënt vertelt aan zijn dierbaren hoe hij/zij bepaalde dingen heeft ervaren.
Het is goed om in de laatste fase mooie momenten te plannen, te organiseren. Soms lijkt het alsof het dan allemaal nog even moet, maar aan de andere kant kan het dierbare herinneringen geven aan die laatste tijd die men nog samen had. Dat kan bijvoorbeeld ook een wens zijn die nog niet in vervulling is gegaan. Er zijn stichtingen die speciaal opgericht zijn om laatste wensen in vervulling te laten gaan, bijvoorbeeld Stichting Doe een Wens.