Protestantse kerk in België krimpt zeker niet

Nog altijd lijkt de aanwezigheid van de Rooms-Katholieke Kerk in België onmiskenbaar. Maar schijn bedriegt, schrijft ds. L.P.J. van Bruggen.

De Roomse Kerk is in roerig vaarwater gekomen. In de afgelopen decennia hebben de geruchtmakende schandalen grote schade toegebracht aan het imago van de kerk, ook in België. Nog steeds worden misstanden van machtsmisbruik en seksuele aard ontdekt en onderzocht. De bevoorrechte positie in de Belgische samenleving heeft haar in de gelegenheid gesteld om jaren lang schandalen te verzwijgen. De kerk genoot lange tijd onvoorwaardelijke bescherming van de overheid en de publieke opinie: ‘Van de kerk geen kwaad!’

Deze tijden zijn veranderd, maar het resultaat ervan is weinig verheffend. Onder druk van de dramatische terugloop van haar ledenaantal worden alom kerkgebouwen gesloten. Waar nog enigszins een kerkelijk leven is, kan niet of slechts nauwelijks worden voorzien in gekwalificeerde priesters of kerkelijk werkers.

Ontdopen
De Rooms-Katholieke Kerk in België verliest in hoog tempo haar volkskerkkarakter. Op dit moment is een parochie lokaal verbonden; alle inwoners binnen haar grenzen vallen onder haar geestelijke verantwoordelijkheid en worden gezien als haar leden. De spaarzame protestanten of andere gelovigen konden aan dit model weinig wijzigen. Zij verkregen de ‘gedoogstatus’, maar waren feitelijk afvalligen (sekten).
Nu in toenemende mate rooms-katholieken zich onttrekken van de kerk en ook administratief geen deel meer wensen uit te maken van de parochie, komt de kerk steeds verder in verlegenheid. Om de ontevredenheid met de Rooms-Katholieke Kerk te benadrukken en uiting te geven aan de losmaking van de parochie, laten voormalige rooms-katholieken zich ‘ontdopen’. De (eenmaal bediende) heilige doop wordt verondersteld als de daadwerkelijke verbondenheid met de kerk. Ontdopen blijft echter iets merkwaardigs; de doop is immers onwederkerig en allerminst slechts een administratieve handeling.