Soultime at sea
Zijner Majesteits Tromp (F803), het Nederlandse luchtverdedigings- en commandofregat, diende vanaf september 2022 als het vlaggenschip van de NAVO. Als predikant/geestelijk verzorger ben ik verbonden aan dit marineschip. Met bijna 200 mensen vertrokken we vanuit Den Helder naar zee.
We maakten deel uit van de Standing Nato Maritime Group 1 (SNMG1), ook wel flitsmacht genoemd. Deze reactiemacht is permanent beschikbaar om opdrachten uit te voeren op zee en bestond uit meerdere schepen. Schepen van NAVO-bondgenoten. Stronger Together was dan ook het credo. Samen staan we sterker dan alleen.
Oefenen
Wat was de doelstelling? Het bewaken van de noordoostflank van het bondgenootschap op zee. Onderling werd er dagelijks tussen de schepen van het vlootverband geoefend. Bij dreiging en gevaar moet je immers goed ingespeeld zijn op elkaar. Het was natuurlijk niet de bedoeling om te provoceren richting Rusland. Maar wel om te laten zien dat we in de buurt waren. Russische straaljagers en schepen hebben ons waargenomen en andersom. Daarnaast werden verschillende havens bezocht om de diplomatieke banden te onderhouden, waaronder Helsinki in Finland en Stockholm in Zweden. Showing the flag, zoals dit genoemd wordt. Finland en Zweden zijn twee landen die graag willen toetreden tot de NAVO, zeker nu na de invasie van Rusland in Oekraïne. Zo werd er op de Baltische Zee of Oostzee ook geoefend met eenheden van deze mogelijk toekomstige NAVOpartners.
Present zijn
Als predikant/geestelijk verzorger ben ik verbonden aan Zr. Ms. Tromp, de ‘grijze kano’, zoals deze gekscherend door bemanningsleden wordt genoemd. Het is natuurlijk geen ‘kano’ maar een oorlogsschip. Dagelijks loop ik mijn rondje door het schip en ga ik een gesprek aan. Met ongeveer 200 mensen aan boord lukt dat wel. Belangstelling tonen in de mens en zijn of haar leven en werkzaamheden maakt de tongen los. Luisteren en oprecht geïnteresseerd zijn in het verhaal van de ander. Zo groeit er onderling vertrouwen en ontstaan er banden. Brothers in Arms! Misschien een handreiking voor binnen het evangelisatiewerk en op je eigen werkplek? Present willen zijn voor de ander. Zonder pretenties, maar er echt willen zijn.
Wij kunnen geen mens bekeren. Dat is wat de Heere God door de Heilige Geest Zelf doet. Deze wetenschap geeft een heilige ontspanning in mijn werkzaamheden aan boord. Wij hoeven de blijde boodschap niet door iemands strot te duwen. Daar gaan mensen van kotsen. Wij moeten daders van het Woord zijn (Jak.1:22). In ons dagelijks leven, doen en laten, mag bekend worden Wie wij dienen, Wie onze Koning is. En dan komt in de ontmoeting met de ander vaak het Evangelie ter sprake. Om het in marinetaal te zeggen: tijdens praatje pot gaat het ook vaak over God.
Lichtdragers
Naast een bijbelstudiegroep is er ook wekelijks een dienst als we op zee zijn. Binnenliggend in de haven gaan we naar een lokale gemeente. In de diensten op zee heb ik oog voor heel de bemanning. Dit houdt praktisch in dat er kerkgangers zijn uit heel de breedte van kerkelijk Nederland. Daarnaast is er een grote groep die in Nederland niet naar de kerk gaat of nóg niet gaat. Dat geldt voor ongeveer tachtig procent van de aanwezigen. Om de drempel laag en toegankelijk te houden noem ik de diensten: Soultime at sea! (Tijd voor de ziel op zee) We lezen met elkaar een gedeelte uit de Bijbel. Dit wordt vaak gedaan door een korporaal die in haar parochie in de Rooms-Katholieke Kerk ook voorlezer is.
Daarnaast steken we in iedere dienst een aantal kaarsen aan. Het kaarsenritueel, zo noem ik het maar. Tijdens de adventsweken kwam er iedere week een kaarsje bij. Hierbij benoem ik dat Jezus het Licht van de wereld is en dat ook wij lichtdragers mogen zijn. De woorden die dan uitgesproken worden, zijn eigenlijk een gebed naar Boven. Verder is iedereen vrij om zijn of haar persoonlijke kaarsje aan te steken. Ondertussen luisteren we dan naar muziek die allemaal via Spotify gedownload is. Er zijn in deze diensten vier tot vijf momenten waarop we naar muziek luisteren. Graag geef ik ruimte voor muziek die een bezoeker zelf aandraagt en aanspreekt. In een van de eerste diensten was dit:
O eeuw’ge Vader, sterk in macht,
wiens arm betoomt der baren kracht,
die wijst de grond’looz oceaan,
de hem gestelde perken aan,
o wil verhoren onze beê,
voor hen die zijn in nood op zee!
De melodie van het Evangelie
Natuurlijk mag een overdenking niet ontbreken. Daar ligt voor mij de spits van de dienst. Deze vaarperiode heb ik veel diensten gedaan rondom het thema muziek. Vanuit de popmuziek en het leven van bijvoorbeeld Elvis Presley, U2 of Leonard Cohen trek ik lijnen naar een onderwerp en de boodschap van de Bijbel. Om uiteindelijk te komen op de melodie van het Evangelie. Daarbij klinkt een tekst of klinken meerdere teksten uit het Woord van God door. Ziende op de grote Zaaier, Jezus Christus, zaai ik en probeer ik op een heel eenvoudige manier wat woorden uit het Woord van God te zaaien. In geloof en vertrouwen dat God Zelf de wasdom geeft. Aan het einde van een dienst wordt de zegen meegegeven. Op een kaart die ik per post ontving tijdens het varen, stond een heel mooie zegen. Die heb ik letterlijk overgenomen.
‘Voor jou… zegen mij op de weg die ik moet gaan,
zegen mij op de plek waar ik zal staan.
Zegen mij in alles wat U van mij verlangt,
O God, zegen mij alle dagen lang. Amen.’
Na de dienst drinken we koffie of thee met een versnapering en wensen we elkaar: een snelle wacht!