Wanneer we in een gemiddelde boekwinkel komen, is er nauwelijks of geen theologie-afdeling meer te vinden, maar de schappen met boeken over spiritualiteit staan vol. Dat is tekenend voor de tijd waarin we leven: er is veel aandacht voor religieuze ervaring, maar deze is losgekoppeld van de God van de Bijbel.
Deze grote aandacht voor spiritualiteit lijkt de kerk een kans te bieden: kunnen we met het Evangelie niet aansluiten op die behoefte? Maar de kloof is groot. De vraag is: waar gaat het om in spiritualiteit?
Egocentrisme
Boeken en tijdschriften over spiritualiteit halen ongekende oplagecijfers. Of het nu gaat om het ‘now-age’ magazine Happinez of de boeken van de benedictijnse monnik Anselm Grün: ze bedienen een groot lezerspubliek. Het is tekenend dat er, ondanks het voortgaande secularisatieproces, een grote behoefte is aan religieuze ervaring en bezinning daarop. Helaas blijkt deze vorm van spiritualiteit vaak een uiting van onbegrensd egocentrisme te zijn: het gaat om ‘mij, mezelf en ik’ – mijn ervaring, mijn religie, mijn welzijn, mijn rituelen, mijn ontstressing en mijn zelfrealisatie.
In de kerk belijden we dat de levende God oorsprong, doel en zin van ons bestaan is. En Hij heeft ons geschapen als spirituele mensen. In onze diepste aanleg is de mens gericht op de beleefde verbinding aan God. Adam vervulde overdag zijn goddelijke roeping om de aarde te bebouwen en ’s avonds wandelde hij met zijn God. Dat toont de diepe kloof tussen de hedendaagse spiritualiteit en die van de gemeente van Jezus Christus. De eerste is gericht op zichzelf, de andere op God.
Rijkdom van God
In de vorige artikelen hebben we gezien dat ons hart het centrum is van ons bestaan. Het is het brandpunt van ons verstand, onze wil en ons gevoel. Wat we doen (door onze wil), wat we weten (met ons verstand) en welke ervaringen we daarbij hebben (in ons gevoel) – ze staan in een voortdurende wisselwerking. In het verlengde daarvan zien we de verbanden tussen dogmatiek, ethiek en spiritualiteit: wat we leren, wat we doen en wat we beleven. Wat God ons leert (dogmatiek) en hoe we daarnaar leven (ethiek) brengt veel ervaringen teweeg (spiritualiteit).
Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van donderdag 7 april 2022. Neem een jaarabonnement (€ 49,95). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!