Om te weten wat je moet doen, is het vaak wel handig als iemand je vertelt wat er wacht. De intercitymachinist begint te remmen, omdat de eindbestemming nadert. De trainer brengt in het laatste kwartier een extra spits in, omdat er gescoord moet worden. Het stelletje klust door, want de trouwdag komt dichtbij. Telkens wordt 'nu' bepaald door 'straks'. Wij leven in het 'laatste der dagen'. Hoe vormt die wetenschap de verkondiging?
De eindtijd en de preek. Twee woorden die allerlei beelden oproepen. De eindtijd is vaak het eerste thema waar jongeren om vragen bij een jeugddienst. Vaak denken ze dan vooral aan ‘straks’. De eindtijd is dan de laatste paar jaar voor Christus’ wederkomst. En of de preek dan maar even wil uitleggen hoe dat ‘straks’ precies zal gaan. Youtube geeft meer dan genoeg eindtijdscenario’s. Kan dat in de eigen kerk ook niet gewoon worden verteld?
Er zullen vast mensen zijn die precies weten hoe het zit. Vaak schept het echter vooral verwarring. En zo komen we aan de echte bedoeling van hele Bijbelgedeelten niet meer toe. Want rond het genre van apocalyptiek (gedeelten als Openbaring en Daniël) en eschatologie (leer van de laatste dingen) verlies je je zo in het verloop. Profetie wordt een-op-een voorspelling. Er wordt gevraagd naar namen en rugnummers, naar het duiden van wereldleiders binnen geopolitieke ontwikkelingen. Maar zo laten we ons kapen door een heel smalle opvatting van ‘eindtijd’. Angstig voor verkeerde interpretatie van dit begrip laten we het in de verkondiging dan maar liever liggen. Maar zo doen we de grote vertelling van de Bijbel tekort en komen we zelf tekort. Want Gods toekomst heeft alles te maken met vandaag. Als we niet meer durven (s)preken over morgen, missen we vandaag houvast. We leven in het laatste van de dagen – al sinds Christus’ eerste komst. Wat betekent dat voor de prediking?
Niet voorspeld, maar verteld
In de gemeente vragen we vaak om concrete informatie. Duidelijke geboden, precieze voorschriften, concrete jaartallen. We leven ingezoomd op waar we nu zijn en we hopen dat Gods Woord vooral daarover gaat. “God heeft een plan met je leven”, leren we de kinderen zingen. Aan elke gelovige de taak dat plan te ontrafelen en te gehoorzamen. Maar de Bijbel doet vaak iets anders. Het gaat doorgaans niet over Gods plan met mijn leven, maar over Gods plan waarin mijn leven meebeweegt. De schetsen van God zijn vaak grover en ruimer dan wij willen. De Bijbel is een boek dat alle eeuwen door dezelfde boodschap verkondigt. De details vertrouwt Hij vaak aan mensen toe. De Heilige Geest zal daarin wegen wijzen. En ondertussen wordt ons niet zozeer voorspeld, maar verteld.
Avontuur
Het loont de moeite om de Bijbel te lezen als een groots visioen, een vertelling van eeuwen. De Heere God neemt de wereld mee, van schepping naar herschepping, van Genesis tot Openbaring. De wereld zoals die nu is, was ooit anders en wordt ooit anders. De geschiedenis van hemel en aarde is heilsgeschiedenis. Door schepping, zondeval, Israël, Christus, de Geest van Pinksteren, de kerk, zending en de wederkomst heen komt Gods nieuwe wereld naar ons toe. En elk Bijbelgedeelte en elke tijdsperiode krijgt diepere betekenis in het licht van wat God deed, doet en doen zal. Door verkondiging worden we vanuit elk stukje Schrift een avontuurlijke, andere wereld in getrokken. In de kerk blijkt er meer te zijn dan waar ik me de hele week druk over maakte. Als de gemeente samenkomt en de Bijbel opengaat, ademen we op in Gods wereld. Zijn Koninkrijk is en komt. In de prediking leren we ons leven, onze tijd en onze omstandigheden relateren aan dat grootse van God. Vóór alles is de Bijbel verkondiging van een visioen. En juist daarin ligt zo veel hoop.
Prioriteit
Eindtijdprediking op z’n best is geen voorspelling wanneer de Heere Jezus terugkomt, welke wereldleider de antichrist is en wat nu toch de betekenis is van dat raadselachtige 666. Eindtijdprediking verkondigt ons een toekomst uit Gods handen, dat Hij Zijn heilige, eigen weg door deze wereld gaat, en dat er niets is wat de almachtige God van de vervulling van Zijn belofte weg kan houden. Juist die prediking heeft de kracht beslag te leggen op ons leven. Voorspellingsprediking voedt onze nieuwsgierigheid. Vertellingsprediking voedt ons geloof. Voorspellen leert ons speuren. Vertellen leert ons leven. Want als Gods nieuwe wereld al het huidige zal overwinnen, is die nieuwe wereld absolute prioriteit.
Hebreeën 13 vat het prachtig samen in een bekend woord dat wat mij betreft het hart is van eindtijdverkondiging: “Want wij hebben hier geen blijvende stad, maar wij zoeken de toekomstige.” Een paar gedachten die de prediking kunnen vormen.
In de kerk blijkt er meer te zijn dan waar ik me de hele week druk over maakte
"*" geeft vereiste velden aan