Vragen om wijsheid
In Nederland komen we erg weinig bij elkaar met als enige doel om te bidden. We komen bij elkaar voor bijbelstudie... en dan bidden we ook nog. Maar gebed is toch geen ‘bijzaak’? Het is zo mooi om tijd vrij te maken voor gebed.
Noodzakelijk ook, houdt de Ghanese predikant ds. Nii Teiko Dagadu ons voor. In 2002 werd hij voor een periode van vier jaar verbonden aan de (toen nog) hervormde kerkprovincie Zuid-Holland. De landelijke kerk vond het belangrijk dat er wederkerigheid zou zijn in de zending: lange tijd zijn zendelingen uit Nederland uitgezonden naar Afrika. Maar nu is Nederland zelf een zendingsland geworden.
In Ghana
De vraag toen was: ‘Hoe kijkt een predikant uit Ghana naar de kerk in Nederland?’ Wat kunnen wij nu leren van onze Afrikaanse broeders en zusters? In Capelle aan den IJssel, waar ik destijds werkte, nodigden we ds. Dagadu in 2006 uit voor een gemeenteavond en we vroegen hem: ‘Wat valt u het meest op in Nederland?’ Hij zei eerst een aantal hartelijke dingen over de Nederlanders.
Daarna kwam hij met een heel eerlijk antwoord: ‘Er zijn twee dingen die ik werkelijk niet kan begrijpen. Ten eerste: waarom zijn jullie gemeenten zo wit? Op straat zie ik een gemengde bevolking, maar in de kerk niet. Dat vind ik vreemd. En ten tweede: terwijl veel gemeenten krimpen, wordt er nauwelijks tijd ingeruimd voor gebed. Dat vind ik nog vreemder. Er wordt heel veel vergaderd, er worden dikke nota’s geschreven, maar waarom wordt er zo weinig gebeden? De kerk in Nederland verkeert in een noodsituatie. Waarom worden er geen bidstonden uitgeschreven? Waarom wordt de hemel niet bestormd met intensief gebed? Het gaat hier zó anders dan in Ghana… Verwachten jullie dan niets van God? Alleen Hij kan een keer ten goede geven. En dat doet Hij ook! Maar je moet het wel vragen….’
Gebed in vergaderingen
Die woorden van ds. Dagadu zijn mij bijgebleven. Zijn ze terecht? Er wordt toch wel gebeden: door gemeenteleden thuis, in diensten, op bijbelkringen en tijdens vergaderingen? Dat is zeker waar en laten we niet onderschatten wat er gebeurt. Soms vertellen gemeenteleden dat ze voor mij als predikant bidden of voor ons als kerkenraad. Dat doet me heel erg goed. Hoe vaak zit ik niet te worstelen met het maken van de preek of hebben we als kerkenraad te maken met ingewikkelde vraagstukken… Wat is het dan belangrijk dat er gebeden wordt.
Er gebeurt misschien wel meer dan je op het eerste gezicht ziet. En toch begrijp ik collega Dagadu goed. Want hoe vaak zijn gebeden tijdens een vergadering niet heel formeel? Tijdens vergaderingen kunnen we vaak veel bewuster tijd inruimen voor gebed: als we onze dilemma’s bij de hemelse Vader neerleggen, Hem smeken om het licht van de Geest, dan merk je dat een vergadering anders verloopt. En als je halverwege de bespreking vastloopt, is er dan iets op tegen om op dat moment weer te bidden? Of is dat ‘raar’, omdat we alleen aan het begin en het einde van een vergadering bidden?
Gebedsbijeenkomsten
Ds. Dagadu vroeg zich af waarom er niet meer gebedsbijeenkomsten zijn. En inderdaad: er wordt wel op allerlei momenten gebeden, maar we komen erg weinig bij elkaar met als enige doel om te bidden. We komen bij elkaar voor bijbelstudie… en dan bidden we ook nog. We komen bij elkaar om te vergaderen… en dan bidden we ook nog. Maar is het niet de eeuwen door zo geweest dat christenen samenkwamen voor bidstonden, juist in moeilijke tijden? Zelf ervaar ik de zegen van een gebedsmoment in de gemeente en van een bidstond voor predikanten en voorgangers. We mogen zomaar de troonzaal binnenlopen van de Koning der koningen, we mogen Hem zomaar benaderen… Hoe is het mogelijk! Alle lof aan Jezus Christus, Die de deuren voor ons geopend heeft.
Juiste houding
Als we in die troonzaal binnenkomen, is het altijd van groot belang dat we beseffen in Wiens nabijheid we komen. Dat mogen we ook benoemen, zo aanbidden we God. Als koning Hizkia in grote nood is en de tempel binnengaat, begint hij niet met een noodkreet. Hij begint ermee zich te richten op God: ‘Heere van de legermachten, God van Israël, Die tussen de cherubstroont, U bent het, U alleen bent de God van alle koninkrijken van de aarde, Ú hebt de hemel en de aarde gemaakt.’ Als je zo God aanbidt, kom je in de juiste houding voor Hem. Zijn grootheid maakt je rustig, geeft vertrouwen en leert je opnieuw je eigen afhankelijkheid.
Aanbidding maakt je ook bewust van Gods heiligheid. Het zorgt voor een gezonde reiniging van je gedachten en helpt je zo om het gebed niet te misbruiken voor het delen van roddels of het subtiel uiten van kritiek.
De grootheid van God confronteert ons ook met onze eigen kleinheid en ons tekortschieten. Schuldbelijdenis is niet een soort verplicht nummer. Wie de gekruisigde Christus voor ogen houdt, zal altijd eigen zonden in herinnering krijgen.
Er is ook gezamenlijke schuld. In Openbaring 2 en 3 schrijft de Heere Jezus brieven aan de zeven gemeenten in Klein-Azië. Ook daar is veel waarbij Hij de vinger legt: mooie dingen, dingen die goed gaan, maar ook dingen die fout gaan. Wat zou Hij onze gemeente te zeggen hebben? Zeker ook daarom mogen we bidden om wijsheid en om Gods leiding, voor de leidinggevenden in de kerk, maar ook voor elkaar. We vormen sámen de kerk.
Wereldwijde kerk
Je kunt ook nooit alleen voor je plaatselijke kerk bidden zonder oog te hebben voor de totale kerk, de bruid van Christus. De Anglicaanse dr. John Stott vertelde eens dat hij in een kerkje zat op het platteland in Noorwegen. Iemand naast hem vertaalde. In de dienst werd gebeden voor zuster die en broeder die, voor alles wat er speelde in de gemeente, maar verder kwam het niet. Hij dacht toen: ‘Deze mensen dienen een lokale God.’
Hoe zouden we kunnen bidden voor onze gemeente in coronatijd zonder te denken aan gemeenten in Azië en Afrika waar broeders en zusters letterlijk honger lijden, omdat zij in deze crisis geen werk meer hebben? Hoe zouden we de vervolgde kerk kunnen vergeten? ‘Als één lid lijdt, lijden alle leden mee.’ (1 Kor.12:26)
Gebed om bekeringen
Waar ds. Dagadu het meest op doelde, was het gebed om bekeringen. Dat miste hij in ons land het meest. De Bijbel is er heel duidelijk over: de enige reden waarom de Heere Jezus nog niet terugkomt op aarde, is dat er nog mensen toegevoegd moeten worden aan de gemeente die behouden wordt. Zo zegt Jezus dat Zelf in Mattheüs 24:14, zo zegt Petrus het in 2 Petrus 3:9. Is het ons voortdurende gebed dat de gemeente mag groeien doordat er mensen tot geloof komen? Dat is wel de bijbelse weg.
Veel mensen doen er schamper over als je hiernaar verlangt en noemen het ‘zieltjes winnen’. Maar als de Heere Jezus er Zijn leven voor gegeven heeft om mensen te redden, zou het dan ook niet onze passie zijn? Hoe zouden we anders gemeente van Christus kunnen heten? Als ieder gemeentelid drie mensen adopteert in gebed, mensen die nog niet geloven en dagelijks deze drie mensen aan God opdraagt, zal God die gebeden niet onbeantwoord laten.
Ten slotte: deze coronacrisis leert ons vooral om te danken voor de gemeente. Juist als we elkaar missen, wordt extra duidelijk hoe mooi en waardevol een gemeente is. Een wonder van God, een geschenk van Gods Geest. De gemeente is ons gebed meer dan waard.