column

Wijzen

Nog maar een paar nachtjes slapen en dan kennen we de uitslag van de Amerikaanse presidentsverkiezingen, na een bizarre en trieste campagne.

Een populistisch dieptepunt was voor mij de complete afwaardering van feiten en experts. ‘Feiten zijn ook maar een mening’, ingewikkeld bovendien en als je experts aan het woord laat, maakt dat de boel nog ingewikkelder. Feitenvrije, argumentloze standpunten zijn wel zo makkelijk.

In Nederland kunnen we er ook wat van; zie de discussie over zogenaamd ‘voltooid leven’. Een commissie van ‘wijzen’ (zo zei het kabinet) was aan het werk gezet, onder leiding van Paul Schnabel, senator voor D66 en dus onverdacht progressief. Kennelijk waren deze commissieleden zó wijs dat ze nota bene open stonden voor argumenten. Hun verrassende advies luidde: sta geen zelfmoordpil toe. Schnabel zei openlijk dat hij gaandeweg zijn mening had bijgesteld, onder de indruk van de gewisselde argumenten. Even bleef het stil, maar daarna sloegen VVD en PvdA terug met hun voorstel om wél een zelfmoordpil toe te staan bij ‘voltooid leven’ (wat dat ook moge zijn). En de opiniepeilingen laten zien dat het volk het goed vindt.

Even dacht ik nog dat het verstand zou zegevieren, toen een lid van de commissie-Schnabel in NRC mensen uitnodigde om de inhoudelijke argumenten te wegen en bijvoorbeeld het rapport van de ‘wijzen’ eens te lezen. Maar nee, direct verschenen er ingezonden brieven in de krant met jij-bakken over de christelijke achtergrond van het commissielid: hij moest wel bevooroordeeld zijn.

Je kunt je er over opwinden, maar ik vrees dat het in de kerk vaak weinig anders gaat. De standpunten van de meerderheid liggen allang vast en geen expert, theoloog of ethicus, gaat daar wat aan veranderen.

Het lijkt me een goede vraag voor bijvoorbeeld beginnende ambtsdragers: wanneer ben je voor het laatst van standpunt veranderd, onder de indruk van goede argumenten? Als dat nog nooit is gebeurd, mogen we wel wat terughoudender zijn met wijzen naar Trump of naar makkelijk scorende politieke partijen.

Wijzen is niet nodig, wijzen zijn nodig.

A. Huijgen