Waar bent u naar op zoek?

column

Zielzorg

Dr. T.T.J. Pleizier
Door: Dr. T.T.J. Pleizier
Pastoraat
07-11-2023

We zijn het woord misschien een beetje kwijtgeraakt: zielzorg. Vroeger was het de benaming voor het pastoraat. Of misschien wel breder: werk in de gemeente van Christus is zorg voor zielen. In het gebed, in de preek, in de catechese en in het pastorale gesprek.

Het woord ‘ziel’ drukt meer uit dan dat wij enkelingen zijn en dat we een innerlijk hebben. De enkeling, dat klink erg ‘alleen’. En innerlijk, is dat niet wat te veel naar binnen gekeerd? In de oudere bijbelvertalingen is de ziel een uitdrukking voor veelkleurig palet: de ziel kan juichen en treuren, de ziel is gewond of vol verlangen. Meer dan de mens als ‘enkeling’ wijst de ziel ons op onze oorsprong: de mens werd tot een levende ziel door de adem van God. Daarmee bestaat de ziel in de Bijbel niet op zichzelf, maar alleen in relatie tot de Schepper.

In boektitels als Balsem die de ziel geneest (Henrico ter Beek), Kijk op de ziel (Martine Oldhoff) en Van ziel tot ziel (Thomas Moore) blijkt dat de ziel weer terugkeert. De mens is meer dan zijn lichaam. Zoals eerder nog wel eens klonk: de mens is meer dan een ziel. Beide zijn ongetwijfeld waar.

Laten we ook in de (kerkelijke) praktijk maar weer wat meer onbekommerd over de ziel spreken. En zeker als het gaat om het pastoraat.

Nu is pastoraat veelal omgeven door problematische situaties. Veel ouderlingen en predikanten herkennen de reactie van een gemeentelid aan de telefoon: ‘Fijn dat u belt, maar het gaat goed hier. Misschien dat u beter bij iemand langs kunt gaan die het nodig heeft.’ Veel pastorale literatuur gaat over omgaan met mensen in situaties van crises. Dat is ook een belangrijk aspect, zeker als de tijd schaars is en de gemeente groot.

Zielzorg gaat over iedereen. Want ook al is er niet iets waar je een hulpverlener voor nodig hebt, een psycholoog of pastor – dat er iemand luistert naar wat zich in je ziel roert en met je bidt om meer van de Geest, daar knapt ieder mens van op. Beter gezegd: daar leeft iedere ziel van op.

Geïnteresseerd in meer lezenswaardige artikelen? Neem een jaarabonnement (€ 52,50). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!

Dr. T.T.J. Pleizier
Dr. T.T.J. Pleizier

is universitair docent Praktische theologie aan de PThU, vestiging Groningen.