Waar bent u naar op zoek?

De gemeente leiden op de weg van het Koninkrijk (2, slot, tucht)

Bewaken bij het heil

Ds. A. van Lingen
Door: Ds. A. van Lingen
Pastoraat
24-10-2023

Als een ambtsdrager of een gemeentelid gedrag vertoont dat niet overeenkomt met de eer van God en hij daar niet mee kan breken, moet er tucht geoefend worden. Het doel is echter hetzelfde als bij opzicht: tot redding, en tot eer van God.

Soms loopt het met het opzicht niet goed. Dan blijkt het niet gewerkt te hebben of niet goed te werken. Een ambtsdrager of een gemeentelid heeft misschien zelfs schade toegebracht aan een broeder of zuster. Mogelijk heeft hij het werk in Gods Koninkrijk door zijn gedrag ernstig belemmerd of in diskrediet gebracht. De kerkenraad begrijpt dat er tucht geoefend moet worden.

Bijzonder opzicht

Eigenlijk is tucht een verbijzondering van het opzicht. Het heeft hetzelfde doel, namelijk: de gemeente bewaken bij het heil van God. Het is zeker niet de bedoeling om mensen van Gods heil te weren. Zelfs bij een extreem ernstige situatie schrijft Paulus aan de Korinthiërs dat hij al besloten heeft een gemeentelid aan de satan over te geven, opdat de geest behouden zal worden op de dag van Jezus Christus (1 Kor.5:5).

In dit geval gaat het om een ernstige zonde van tegennatuurlijke seksualiteit of om ongeoorloofde verhoudingen in een soort samenlevingsverband tussen mensen. Er is iemand die de vrouw van zijn vader als partner genomen heeft. Paulus schrijft dat zelfs de heidenen zulk gedrag niet toelaten. In dat geval is er dus sprake van oneer, die over de gemeente wordt uitgestort. Heidenen zullen zich verhinderd voelen om zich aan te sluiten bij Gods gemeente als ze begrijpen wat zich in de gemeente van Christus afspeelt. Zulk gedrag kan niet getolereerd worden. Paulus grijpt in en doet de boze uit het midden van de gemeente weg. Maar hij doet dat niet zonder te hopen op de barmhartigheid van Jezus Christus. Misschien kan de tuchtprocedure de man tot het besef brengen waar hij mee bezig is en tot boetvaardigheid en bekering leiden. Dan wordt het voorbeeld uiteindelijk juist een zichtbaar bewijs van vergeving en genade.

Tuchtsituatie

Het opzicht en de tucht over de gemeente liggen bij het consistorie, de vergadering van ouderlingen en predikant(en). Zij kunnen – als uit het gewone opzicht blijkt dat er een situatie ontstaan is in de gemeente waarbij gemeenteleden de gang van het kerkelijk leven ondergraven – concluderen dat het opzicht is overgegaan in een tuchtsituatie.

De broeders zullen dan naar bevind van zaken moeten handelen. Ze zullen ongetwijfeld in gesprek gaan met het gemeentelid en met allen die bij de zaak betrokken zijn. De broeders zullen aandringen op het stoppen van het verkeerde gedrag of het herzien van de ketterse gedachte. De ouderlingen zullen proberen met het gemeentelid te bidden en voor Gods aangezicht te treden. Ze zullen geduld hebben en liefde betonen.

Advies

Er kan een moment komen waarop ze moeten zeggen dat dit niet langer kan en dat ze niet langer meer op een waardige manier met elkaar de tafel des Heeren kunnen delen.

Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van donderdag 26 oktober 2023. Neem een jaarabonnement(€ 52,50). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actieen lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!

Ds. A. van Lingen
Ds. A. van Lingen

is predikant van de hervormde gemeente te Kinderdijk-Middelweg en voorzitter van het classicaal college voor het opzicht van Zuid-Holland.