Het boekje verkoopt goed, vertelde de dame van de boekwinkel. Het gaat om 'Democratie vraagt om religie', een klein boekje van Hartmut Rosa. Boeiend dat zo’n titel in trek blijkt te zijn. Religie hadden we als samenleving toch buiten de deur gezet?
Er is meer over dit boekje te zeggen dan de ruimte hier toelaat, maar ik licht er een paar zaken uit. De Duitse socioloog Rosa valt vrij snel met de deur in huis: hebben we als samenleving eigenlijk wel een instituut als de kerk nodig? Of is de kerk uiteindelijk een overblijfsel uit een andere samenlevingsvorm, een vorm die passé is?
Als je zo’n vraag zou stellen in een volle winkelstraat, dan bestaat het risico dat we niet vrolijk worden van de antwoorden. Velen zullen antwoorden dat de kerk toch niet meer (helemaal) in deze tijd past, ja, zelfs voor problemen kan zorgen in onze moderne en diverse samenleving. En Rosa legt de vinger eerlijk op een pijnlijke plek. Soms heeft hij de indruk dat vertegenwoordigers van de kerk deze mening zelf op de een of andere manier delen.
Wat doet een kerk eigenlijk nog in een samenleving die maar voortraast, te midden van crises en een groeiende tweedeling, waarin ook velen aan de zijlijn staan met depressie of burn-out? Een ‘razende stilstand’, zegt de auteur. En ondertussen werken we hard. We doen ons uiterste best om te zorgen dat de volgende generatie er niet veel slechter aan toe is dan wij, ook al brokkelt het geloof in een veelbelovende toekomst onder onze handen af.
Ook Rosa zou bemoedigd worden als hij ziet dat er midden in deze chaotische tijd toch weer nieuwe mensen opstaan. Of beter gezegd: áángeraakt worden. Er worden mensen aangeraakt door het Evangelie, door een boodschap die weerklank vindt in hun binnenste. We zien hen weer staan in onze belijdenisdiensten.
Rosa citeert koning Salomo die bidt om een opmerkzaam hart (1 Kon 3:9). Dan wordt de kerk een oefenplaats om te leren luisteren, om aangesproken te worden. En wie naar God leert luisteren, ontvangt oren om de ander te horen. Het kan niet anders of de wereld om ons heen merkt dat.
Geïnteresseerd in meer lezenswaardige artikelen? Neem een jaarabonnement (€ 53). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!